Παρά το γεγονός ότι σήμερα οι επιστήμες έχουν σημειώσει τεράστια άλματα, οι ομάδες των ευπαθών ατόμων είναι πολύ περισσότερες, όσο ποτέ άλλοτε. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν δεχτεί απορριπτικές συμπεριφορές από τους συνανθρώπους τους. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η παραπληροφόρηση από τη μια μεριά και οι ανεπαρκείς γνώσεις από την άλλη αποτελούν τις βασικές αιτίες που οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό των ατόμων, με μεγαλύτερη συνέπεια τη βίωση του αισθήματος της μοναξιάς.
Είναι λυπηρό, τα παιδιά στο χώρο του σχολείου να βιώνουν το αίσθημα της μοναξιάς και ιδιαίτερα εκείνα που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Οι διαπροσωπικές σχέσεις τους είναι περιορισμένες, καθώς είναι τα λιγότερο κοινωνικά αποδεκτά. Συνηθίζεται νεαρά άτομα που απορρίπτονται συνεχώς να παρουσιάζουν αντικοινωνικές, αποκλίνουσες συμπεριφορές.
Η εκπαιδευτική πολιτική του κράτους επιδιώκει να αλλάξει τις στάσεις, τις αξίες, τις νοοτροπίες των πολιτών έναντι των ευπαθών ομάδων μέσω των διδασκόμενων, σχολικών μαθημάτων. Ειδικότερα, μέσα από το μάθημα του εκπαιδευτικού, επαγγελματικού προσανατολισμού στοχεύει πρωτίστως οι μαθητές να αποκτήσουν την απαιτούμενη αυτογνωσία ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν τις κάθε είδους δυσκολίες και παράλληλα να κάνουν τη σωστότερη δυνατή επαγγελματική τους επιλογή.
Για τη δόμηση της πολιτικής και κοινωνικής ταυτότητας των πολιτών το μάθημα της κοινωνικής και πολιτικής αγωγής καθιερώθηκε να διδάσκεται σε όλες τις τάξεις του δημοτικού και στη Γ΄ γυμνασίου. Καινοτομία στα αναλυτικά προγράμματα αποτελεί η εισαγωγή της διδασκαλίας της τοπικής ιστορίας διαθεματικά σε σχέση με το περιβάλλον. Εξίσου σημαντική θεωρείται και η συμμετοχή των γονέων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Άλλωστε, η κοινωνία κρατιέται από την οικογένεια, η οποία αποτελεί το πιο φυσικό κέντρο της αγωγής.
Η πρώτη ενότητα έχει χαρακτήρα κοινωνικό. Εξετάζεται το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού με βάση τις ιδεολογικές και κοινωνικές του διαστάσεις όπως επίσης και οι επιπτώσεις
Περίληψη
Παρά το γεγονός ότι σήμερα οι επιστήμες έχουν σημειώσει τεράστια άλματα, οι ομάδες των ευπαθών ατόμων είναι πολύ περισσότερες, όσο ποτέ άλλοτε. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν δεχτεί απορριπτικές συμπεριφορές από τους συνανθρώπους τους. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η παραπληροφόρηση από τη μια μεριά και οι ανεπαρκείς γνώσεις από την άλλη αποτελούν τις βασικές αιτίες που οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό των ατόμων, με μεγαλύτερη συνέπεια τη βίωση του αισθήματος της μοναξιάς.
Είναι λυπηρό, τα παιδιά στο χώρο του σχολείου να βιώνουν το αίσθημα της μοναξιάς και ιδιαίτερα εκείνα που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Οι διαπροσωπικές σχέσεις τους είναι περιορισμένες, καθώς είναι τα λιγότερο κοινωνικά αποδεκτά. Συνηθίζεται νεαρά άτομα που απορρίπτονται συνεχώς να παρουσιάζουν αντικοινωνικές, αποκλίνουσες συμπεριφορές.
Η εκπαιδευτική πολιτική του κράτους επιδιώκει να αλλάξει τις στάσεις, τις αξίες, τις νοοτροπίες των πολιτών έναντι των ευπαθών ομάδων μέσω των διδασκόμενων, σχολικών μαθημάτων. Ειδικότερα, μέσα από το μάθημα του εκπαιδευτικού, επαγγελματικού προσανατολισμού στοχεύει πρωτίστως οι μαθητές να αποκτήσουν την απαιτούμενη αυτογνωσία ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν τις κάθε είδους δυσκολίες και παράλληλα να κάνουν τη σωστότερη δυνατή επαγγελματική τους επιλογή.
Για τη δόμηση της πολιτικής και κοινωνικής ταυτότητας των πολιτών το μάθημα της κοινωνικής και πολιτικής αγωγής καθιερώθηκε να διδάσκεται σε όλες τις τάξεις του δημοτικού και στη Γ΄ γυμνασίου. Καινοτομία στα αναλυτικά προγράμματα αποτελεί η εισαγωγή της διδασκαλίας της τοπικής ιστορίας διαθεματικά σε σχέση με το περιβάλλον. Εξίσου σημαντική θεωρείται και η συμμετοχή των γονέων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Άλλωστε, η κοινωνία κρατιέται από την οικογένεια, η οποία αποτελεί το πιο φυσικό κέντρο της αγωγής.
Η πρώτη ενότητα έχει χαρακτήρα κοινωνικό. Εξετάζεται το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού με βάση τις ιδεολογικές και κοινωνικές του διαστάσεις όπως επίσης και οι επιπτώσεις
Ο Γιώργος Σ. Τσιναρέλης γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Σπούδασε Παιδαγωγικά στην Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρούπολης και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Έχει επίσης σπουδάσει Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, καθώς και Δημόσια Διοίκηση στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές επιπέδου master στη Σχολική Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε σε όλες τις βαθμίδες της γενικής και της ειδικής εκπαίδευσης ως μαχόμενος εκπαιδευτικός και ως στέλεχος διεύθυνσης και καθοδήγησης. Δίδαξε και διδάσκει στο ΜΔΔΕ Αθηνών, στο πρόγραμμα εξομοίωσης των δασκάλων, στα μεταπτυχιακά τμήματα δασκάλων και σχολικών ψυχολόγων. Παρουσίασε ερευνητικές εργασίες σε συνέδρια, πήρε μέρος σε πολλά σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εργάστηκε ως εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας σε πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα ένταξης και συνεκπαίδευσης. Συνέγραψε σειρά άρθρων και βιβλίων. Σήμερα διδάσκει σε Πανεπιστήμιο του εξωτερικού ως Assistant Professor τα γνωστικά αντικείμενα των Σχολικών Δυσκολιών και της Ψυχοπαθολογίας. Επιδίωξη του είναι να γίνει "δάσκαλος".
Ξανθάκου, Γιώτα
Συγγραφέας
Η Γιώτα Ξανθάκου είναι επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι ειδική στο χώρο της δημιουργικής μάθησης και διδασκαλίας, στην ανάλυση παιδικού ιχνογραφήματος, καθώς και σε θέματα σχολικής φοβίας και σχολικής αποτυχίας. Είναι συγγραφέας βιβλίων και μελετών και άρθρων στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία.
Κόνσολας, Μάνος Ν.
Συγγραφέας
Ο Μάνος Ν. Κόνσολας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ρόδου, του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α, από το οποίο απέκτησε και τη διδακτορική του διατριβή. Είναι μέλος σε διεθνείς επιστημονικές και εκπαιδευτικές ενώσεις. Έχει επιμεληθεί διεθνείς εκδόσεις και μελέτες. Είναι συγγραφέας βιβλίων, κεφαλαίων σε συλλογικούς τόμους, άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και σε πρακτικά πανελληνίων και διεθνών συνεδρίων. Διαθέτει, επιπλέον, εμπειρία ως κριτής - αξιολογητής άρθρων για δημοσιεύσεις σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Είναι συντάκτης ερευνητικών προτάσεων και μέλος ερευνητικών ομάδων σε εθνικά και διεθνή προγράμματα που αφορούν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Το συγγραφικό και ερευνητικό του έργο εστιάζει στα προγράμματα σπουδών, την εφαρμοσμένη παιδαγωγική, τη διδακτική μεθοδολογία, τα περιεχόμενα μάθησης, καθώς και τις εναλλακτικές εφαρμογές αναλυτικών προγραμμάτων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Καλδή, Σταυρούλα
Συγγραφέας
Η Σταυρούλα Καλδή είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικών και Διδακτικής Μεθοδολογίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΠΤΔΕ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΠΘ). Πραγματοποίησε πτυχιακές σπουδές στο ΑΠΘ και ως υπότροφος του ΙΚΥ μεταπτυχιακές σπουδές (MA & PhD) στο Πανεπιστήμιο του Sussex (Ηνωμένο Βασίλειο). Έχει μεγάλη διδακτική εμπειρία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών) και συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα. Σημαντική είναι η συνεισφορά της στη Σχολική Πρακτική Άσκηση των φοιτητών/τριών του ΠΤΔΕ του ΠΘ. Επιστημονικές της εργασίες είναι δημοσιευμένες σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων και συλλογικούς τόμους και διαθέτει, επιπλέον, εμπειρία ως κριτής επιστημονικών άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται κυρίως στις καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις όπως είναι η διδακτική μέθοδος project, η ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση και η διαφοροποιημένη διδασκαλία καθώς και στην εκπαίδευση και επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών (υποψήφιων και ενενεργεία) αλλά και σε θέματα του σύγχρονου σχολείου.
Παπαδάτος, Γιάννης Σ.
Συγγραφέας
Ο Γιάννης Σ. Παπαδάτος κατάγεται από τα Ζερβάτα Κεφαλονιάς. Είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΤΕΠΑΕΣ) του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθώς και κριτικός παιδικού βιβλίου. Σπούδασε παιδαγωγικά και πολιτικές επιστήμες. Η διδακτορική του διατριβή είχε ως θέμα "Τα περιβαλλοντικά προβλήματα στην ελληνική παιδική πεζογραφία (1975-1990): λογοτεχνική και κοινωνιοπαιδαγωγική προσέγγιση". Έχει υπηρετήσει ως δάσκαλος σε σχολεία της Κεφαλονιάς και της Αθήνας και ως σχολικός σύμβουλος στην Αθήνα. Έχει αρθρογραφήσει ή αρθρογραφεί μόνιμα στα έντυπα "Λέσχη των Εκπαιδευτικών" (1993-2004), "UNICEF και Κόσμος" (1999-2006), "Ithaca" (2000-2004), "Καθημερινή" (2003-2006), "Διαβάζω" (1992-σήμερα), "Ο Μικρός Ευκλείδης" (2004-σήμερα) και "Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας" (1986-2003) όπου συμμετείχε στη συντακτική ομάδα του περιοδικού και κατά τα έτη 1993-1997 είχε την επιμέλεια ύλης του περιοδικού. Εργασίες του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σε διάφορα έντυπα (Εκπαιδευτική Κοινότητα, Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, Μανδραγόρας, Ελίτροχος, Νέο Επίπεδο, Περίπλους, Γράμματα και Τέχνες, Αυγή κ. ά.). Έχει συμμετάσχει στις ομάδες συγγραφής των Ανθολογίων του Δημοτικού των Γ΄-Δ΄ και Ε΄-ΣΤ΄ τάξεων. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη θεωρία και την κριτική της λογοτεχνίας για παιδιά και εφήβους, στη "διδακτική" προσέγγιση της ποίησης και στο δοκίμιο. Από το 1996 διδάσκει μαθήματα σχετικά με την παιδική λογοτεχνία και το παιδικό βιβλίο στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. Επίσης, έχει διδάξει κατά καιρούς σχετικά μαθήματα στα Περιφερειακά Επιμορφωτικά Κέντρα και στην εξομοίωση των πτυχίων των δασκάλων στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Αιγαίου καθώς και μαθήματα δημιουργικής γραφής στο Μαράσλειο Διδασκαλείο και σε προγράμματα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.
Αναστασάτος, Νίκος
Συγγραφέας
Ο Νίκος Αναστασάτος είναι Δρ. Περιβαλλοντικών Επιστημών.
Καΐλα, Μαρία Α.
Συγγραφέας
Η Μαρία Καΐλα είναι καθηγήτρια Ψυχοπαιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, όπου υπηρέτησε ως Αντιπρύτανις (1997-2003). Υπήρξε επίσης πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΨΕ (2003-2006). Είναι Διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "Περιβαλλοντική Εκπαίδευση" και εκλεγμένο μέλος των επιστημονικών και συντονιστικών επιτροπών των διεθνών δικτύων Prelude - έδρα UNESCO για την αειφόρο ανάπτυξη σε περιβάλλον, υγεία, εκπαίδευση και Inruda (UCLA - Ben Gurion) για την αειφορία σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες περιοχές στη σύνδεσή τους με τα πανεπιστήμια. Διευθύνει επιστημονικές σειρές ενώ άρθρα και κεφάλαιά της σε συλλογικούς τόμους έχουν δημοσιευτεί στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά, ενώ κείμενά της έχουν μεταφραστεί επίσης σε πολλές άλλες γλώσσες.
Κόνσολας, Μάνος Ν.
Συγγραφέας
Ο Μάνος Ν. Κόνσολας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ρόδου, του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α, από το οποίο απέκτησε και τη διδακτορική του διατριβή. Είναι μέλος σε διεθνείς επιστημονικές και εκπαιδευτικές ενώσεις. Έχει επιμεληθεί διεθνείς εκδόσεις και μελέτες. Είναι συγγραφέας βιβλίων, κεφαλαίων σε συλλογικούς τόμους, άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και σε πρακτικά πανελληνίων και διεθνών συνεδρίων. Διαθέτει, επιπλέον, εμπειρία ως κριτής - αξιολογητής άρθρων για δημοσιεύσεις σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Είναι συντάκτης ερευνητικών προτάσεων και μέλος ερευνητικών ομάδων σε εθνικά και διεθνή προγράμματα που αφορούν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Το συγγραφικό και ερευνητικό του έργο εστιάζει στα προγράμματα σπουδών, την εφαρμοσμένη παιδαγωγική, τη διδακτική μεθοδολογία, τα περιεχόμενα μάθησης, καθώς και τις εναλλακτικές εφαρμογές αναλυτικών προγραμμάτων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Παπαδάτος, Γιάννης
Συγγραφέας
Ο Γιάννης Παπαδατος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο. Είναι πτυχιούχος της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε την ειδικότητα του νευρολόγου-ψυχιάτρου. Εργάστηκε ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt των ΗΠΑ με υποτροφία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Υπήρξε επιστημονικός διευθυντής του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών και πρόεδρος του Δ.Σ. Σήμερα είναι καθηγητής ψυχοφυσιολογίας και ψυχικής υγιεινής και διευθυντής του Κέντρου Μελέτης Ψυχοφυσιολογίας και Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπήρξε βουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων και μέλος της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών. Έχει γράψει βιβλία επιστημονικού και πολιτικού περιεχομένου και έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 120 επιστημονικές εργασίες σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά.
