Ο τόμος επιχειρεί να αποτυπώσει βασικές όψεις και κύριους ερευνητικούς προσανατολισμούς της ιστορίας των γυναικών και του φύλου, όπως έχει διαμορφωθεί στον ελληνικό χώρο, ενώ, παράλληλα, επιδιώκει να συζητήσει το φύλο ως κατηγορία ιστορικής ανάλυσης σε σχέση με τις διεθνείς ιστοριογραφικές τάσεις. Τα κείμενα που περιέχονται στον τόμο άλλοτε κινούνται στο πλαίσιο των ιστοριογραφικών αποτιμήσεων, αναδεικνύοντας ζητήματα ευρύτερου μεθοδολογικού και επιστημολογικού ενδιαφέροντος, και άλλοτε επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα παραδείγματα από την ελληνική ιστορία, συμβάλλοντας στον εμπλουτισμό της σχετικής ιστοριογραφίας με την ανάδειξη καινούριων θεμάτων ή τη διατύπωση νέων ερευνητικών ερωτημάτων. Η ιστορία των γυναικών και του φύλου και η φεμινιστική οπτική στην ιστοριογραφία διαπλέκονται εδώ με μια σειρά ζητημάτων όπως η εκπαίδευση, η εργασία, η οικογένεια, η πολιτική, οι ανδρισμοί και οι θηλυκότητες, η τέχνη, το σώμα, ο αθλητισμός, η σεξουαλικότητα και ο χώρος. Ο τόμος απευθύνεται τόσο στην ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, με την προσδοκία να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον στη χώρα μας για περαιτέρω έρευνα και εμβάθυνση σε θέματα που αφορούν το φύλο στην ιστορία.
Περίληψη
Ο τόμος επιχειρεί να αποτυπώσει βασικές όψεις και κύριους ερευνητικούς προσανατολισμούς της ιστορίας των γυναικών και του φύλου, όπως έχει διαμορφωθεί στον ελληνικό χώρο, ενώ, παράλληλα, επιδιώκει να συζητήσει το φύλο ως κατηγορία ιστορικής ανάλυσης σε σχέση με τις διεθνείς ιστοριογραφικές τάσεις. Τα κείμενα που περιέχονται στον τόμο άλλοτε κινούνται στο πλαίσιο των ιστοριογραφικών αποτιμήσεων, αναδεικνύοντας ζητήματα ευρύτερου μεθοδολογικού και επιστημολογικού ενδιαφέροντος, και άλλοτε επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα παραδείγματα από την ελληνική ιστορία, συμβάλλοντας στον εμπλουτισμό της σχετικής ιστοριογραφίας με την ανάδειξη καινούριων θεμάτων ή τη διατύπωση νέων ερευνητικών ερωτημάτων. Η ιστορία των γυναικών και του φύλου και η φεμινιστική οπτική στην ιστοριογραφία διαπλέκονται εδώ με μια σειρά ζητημάτων όπως η εκπαίδευση, η εργασία, η οικογένεια, η πολιτική, οι ανδρισμοί και οι θηλυκότητες, η τέχνη, το σώμα, ο αθλητισμός, η σεξουαλικότητα και ο χώρος. Ο τόμος απευθύνεται τόσο στην ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, με την προσδοκία να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον στη χώρα μας για περαιτέρω έρευνα και εμβάθυνση σε θέματα που αφορούν το φύλο στην ιστορία.
Η Δήμητρα Σαμίου γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος αγγλικών σπουδών της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα ιστορίας και πολιτισμών του Πανεπιστημίου VII των Παρισίων (Jussieu). Το 2008 υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει εργασθεί ως επιμελήτρια εκδόσεων, προϊσταμένη αρχειονόμος και ερευνήτρια ιστορικός. Άρθρα και μελέτες της γύρω από την ιστορία του γυναικείου κινήματος στην Ελλάδα έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους.
Αβδελά, Έφη
Συγγραφέας
Η Έφη Αβδελά διδάσκει ιστορία στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστιμίου Αθηνών.
Δαλακούρα, Κατερίνα Ι., ιστορικός της εκπαίδευσης
Συγγραφέας
Η Κατερίνα Ι. Δαλακούρα είναι λέκτορας στην ιστορία της εκπαίδευσης (2007), στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ψυχολογίας, Παιδαγωγικής και Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο πανεπιστήμιο, και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού (European Diploma in Education and Training, μετά από παρακολούθηση μαθημάτων συγκριτικής, πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης και σχετικών σεμιναρίων στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών προγραμμάτων "Erasmus" στα: University of Glasgow, University of Palma de Mallorka -Ισπανία, και University of Reinnes -Γαλλία). Υπέβαλε τη διδακτορική της διατριβή στην Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης, στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ. Μεταξύ 2002-2006 δίδαξε το μάθημα "Παιδαγωγική της ισότητας των φύλων" στο Διατμηματικό Διεπιστημονικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ (συνεργαζόμενα τμήματα Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας). Μεταξύ 2004-2006, επίσης, δίδαξε στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών "Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και εργασιακά περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας", του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ρόδος). Από το 2004 έως το 2006 εργάστηκε ως ειδική επιστήμονας (βάσει του Π.Δ. 407/1980) στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ και στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Το 2007 διορίστηκε λέκτορας στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης (αρχειακή έρευνα, κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική προσέγγιση), την ιστορία της γυναικείας εκπαίδευσης, την ιστορική προσέγγιση των παιδαγωγικών ιδεών, το φύλο στην εκπαίδευση, την επιστημολογία και τη μεθοδολογία της ιστοριογραφίας. Έχει γράψει πολυάριθμα επιστημονικά άρθρα, καθώς και τα βιβλία: "Το Κεντρικό Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης (1854-1914): Μια πρώτη προσέγγιση της εκπαίδευσης των κοριτσιών στη Θεσσαλονίκη κατά τον τελευταίο αιώνα της οθωμανικής κυριαρχίας", Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 2000, και "Η εκπαίδευση των γυναικών στις ελληνικές κοινότητες της οθωμανικής αυτοκρατορίας (19ος αι-1922): Κοινωνικοποίηση στα πρότυπα της πατριαρχίας και εθνικισμού", Αθήνα: Gutenberg, 2008. Επίσης, έχει μεταφράσει, μαζί με τη Χριστίνα Αθανασιάδου, το βιβλίο της Madeleine Arnot "Διαδικασίες αναπαραγωγής του φύλου: Εκπαιδευτική θεωρία και φεμινιστικές πολιτικές", Αθήνα: Μεταίχμιο, 2006.
Γιαννιτσιώτης, Γιάννης
Συγγραφέας
Ο Γιάννης Γιαννιτσιώτης είναι λέκτορας στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την κοινωνική και πολιτισμική συγκρότηση του αστικού χώρου στη νεότερη και σύγχρονη εποχή, τη μνήμη και την εργασία. Έχει συγγράψει τη μελέτη "Ιστορία και επιχείρηση" (εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 1994) και τη μονογραφία "Η κοινωνική ιστορία του Πειραιά. Η συγκρότηση της αστικής τάξης" (εκδ. Νεφέλη, 2006), και έχει συνεπιμεληθεί τους συλλογικούς τόμους "Rhetorics of Work" (Edizioni Plus - Pisa University Press, Πίζα 2008) και "Αμφισβητούμενοι χώροι στην πόλη" (εκδ. Αλεξάνδρεια, 2010).
Κάννερ, Έφη
Συγγραφέας
Η Έφη Κάννερ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966. Σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Παρίσι. Το 2000 πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάσκει Τουρκική Ιστορία στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχοντας διδάξει παλαιότερα στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης και στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του ίδιου πανεπιστημίου. Παράλληλα διδάσκει ιστορία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από τη συγκρότηση των κοινωνικών ταυτοτήτων στους αστικούς πληθυσμούς της ύστερης οθωμανικής αυτοκρατορίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας: τις εθνικές ταυτότητες των πληθυσμών αυτών, τη διαχείριση της φτώχειας, τις έμφυλες ταυτότητες, τη συγκρότηση των αστικών υποκειμενικοτήτων και τις σχέσεις μεταξύ των διάφορων εθνο-θρησκευτικών ομάδων. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, βιβλιοκρισίες και μεταφράσεις.
Παπαστεφανάκη, Λήδα
Συγγραφέας
Η Λήδα Παπαστεφανάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967. Σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, όπου και υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή.
Από το 2003 διδάσκει σύγχρονη ελληνική ιστορία, στο τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Έχει δημοσιεύσει τη μονογραφία "Εργασία, τεχνολογία και φύλο στην ελληνική βιομηχανία. Η κλωστοϋφαντουργία του Πειραιά, 1870-1940" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2009).
Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν την οικονομική και κοινωνική ιστορία της εκβιομηχάνισης και της εργασίας, την ιστορία της επαγγελματικής υγείας, την ιστορία των πόλεων, την ιστορία του φύλου, τη βιομηχανική αρχαιολογία. Στα πεδία αυτά αφιερώνονται οι επιστημονικές δημοσιεύσεις της, ελληνικές και ξενόγλωσσες.
