Ο Θουκυδίδης, ένας από τους πιο μεγάλους ιστορικούς, είδε πρώτος την ιστορία σαν επιστήμη και υπέβαλε τα γεγονότα που αποτελούσαν αντικείμενο της αφήγησής του σε αυστηρή κριτική έρευνα, αναζητώντας αδιάκοπα την αλήθεια. Απέκλεισε από την ιστορία το μύθο και την επέμβαση θείων δυνάμεων. Απέβλεψε στη συναγωγή συμπερασμάτων με παντοτινή αξία, "κτήμα ες αιεί μάλλον ή αγώνισμα ες το παραχρήμα". Δεν αγνοούσε τις δυσχέρειες για την εξακρίβωση ακόμα και των συγκαιρινών του συμβάντων, που ο καθένας τα βλέπει ανάλογα με τις συμπάθειές του, τη μνήμη του και τις δυνατότητες που έχει να πληροφορείται σωστά. Από την άλλη, όμως, έδειξε την καταπληκτική για το βάθος της ανάλυσης "Αρχαιολογία" του (Α2-19) ότι με τη λογική και με τις τεχνολογικές μεταβολές μπορεί να ξαναχτίσει ο ευσυνείδητος και οξυδερκής ιστορικός μια παλαιότατη εποχή, για την οποία δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες. Το πόρισμα των αναλύσεων του Θουκυδίδη, που ιδιαίτερα ανατέμνονται μέσα στις περίφημες "δημηγορίες" του, οι οποίες αποτελούν σχεδόν το ένα τέταρτο από το όλο έργο του, είναι, ότι οι πόλεμοι, και μάλιστα οι εμφύλιοι και αδελφοκτόνοι, καθώς και άλλα γεγονότα παραπλήσια προς τους πολέμους, όπως η μεγάλη πανούκλα της Αθήνας, χειροτερεύουν τη διαγωγή των ανθρώπων, που, εξάλλου, από τη φύση τους ρέπουν στο κακό. Ο Θουκυδίδης δείχνεται ένας ψυχρός και απαισιόδοξος ερευνητής. Κι αυτό θέλησε να "μηνύσει" στους μεταγενέστερους. Αυτό είναι το κύριο θέμα από το "μήνυμά" του. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που μετάφρασε ολόκληρο το έργο του Θουκυδίδη, έλεγε πως η Ιστορία του Θουκυδίδη δίνει απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται ακόμη και σήμερα στους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής, παρά τις τεράστιες μεταβολές σε τεχνική, σε πολεμικά μέσα, σε χώρο και σε όγκο αντιπαρατιθεμένων δυνάμεων. Η.Φ.Η.
Περίληψη
Ο Θουκυδίδης, ένας από τους πιο μεγάλους ιστορικούς, είδε πρώτος την ιστορία σαν επιστήμη και υπέβαλε τα γεγονότα που αποτελούσαν αντικείμενο της αφήγησής του σε αυστηρή κριτική έρευνα, αναζητώντας αδιάκοπα την αλήθεια. Απέκλεισε από την ιστορία το μύθο και την επέμβαση θείων δυνάμεων. Απέβλεψε στη συναγωγή συμπερασμάτων με παντοτινή αξία, "κτήμα ες αιεί μάλλον ή αγώνισμα ες το παραχρήμα". Δεν αγνοούσε τις δυσχέρειες για την εξακρίβωση ακόμα και των συγκαιρινών του συμβάντων, που ο καθένας τα βλέπει ανάλογα με τις συμπάθειές του, τη μνήμη του και τις δυνατότητες που έχει να πληροφορείται σωστά. Από την άλλη, όμως, έδειξε την καταπληκτική για το βάθος της ανάλυσης "Αρχαιολογία" του (Α2-19) ότι με τη λογική και με τις τεχνολογικές μεταβολές μπορεί να ξαναχτίσει ο ευσυνείδητος και οξυδερκής ιστορικός μια παλαιότατη εποχή, για την οποία δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες. Το πόρισμα των αναλύσεων του Θουκυδίδη, που ιδιαίτερα ανατέμνονται μέσα στις περίφημες "δημηγορίες" του, οι οποίες αποτελούν σχεδόν το ένα τέταρτο από το όλο έργο του, είναι, ότι οι πόλεμοι, και μάλιστα οι εμφύλιοι και αδελφοκτόνοι, καθώς και άλλα γεγονότα παραπλήσια προς τους πολέμους, όπως η μεγάλη πανούκλα της Αθήνας, χειροτερεύουν τη διαγωγή των ανθρώπων, που, εξάλλου, από τη φύση τους ρέπουν στο κακό. Ο Θουκυδίδης δείχνεται ένας ψυχρός και απαισιόδοξος ερευνητής. Κι αυτό θέλησε να "μηνύσει" στους μεταγενέστερους. Αυτό είναι το κύριο θέμα από το "μήνυμά" του. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που μετάφρασε ολόκληρο το έργο του Θουκυδίδη, έλεγε πως η Ιστορία του Θουκυδίδη δίνει απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται ακόμη και σήμερα στους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής, παρά τις τεράστιες μεταβολές σε τεχνική, σε πολεμικά μέσα, σε χώρο και σε όγκο αντιπαρατιθεμένων δυνάμεων. Η.Φ.Η.
Πληροφορίες προϊόντος
Συγγραφέας
Ηλιού, Ηλίας,Ηλιού, Ηλίας
Eκδότης
Κέδρος
ISBN
9789600414288
Κωδικός Ευριπίδη 010100019610
Έτος κυκλοφορίας 2002
Σελίδες 267
Διαστάσεις 21χ14
Βάρος 0 gr
Ηλιού, Ηλίας
Συγγραφέας
Ο πολιτικός Ηλίας Φιλίππου Ηλιού (1904-1985) υπήρξε βουλευτής, δικηγόρος και πρόεδρος του κόμματος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ). Γεννήθηκε στο Κάστρο της Λήμνου τον Μάιο του 1904. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρωτοδιορίστηκε δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Μυτιλήνης το 1928, στο Πρωτοδικείο Αθηνών το 1935 και στον Άρειο Πάγο το 1942. Παραιτήθηκε το 1966. Ήταν παντρεμένος με την Ελευθερία Καλδή (1908-2003) από το 1930 και απέκτησε δύο παιδιά: τον Φίλιππο (ιστορικός) και τη Μαρία. Ασχολήθηκε με την πολιτική ήδη από το 1923, όταν ως φοιτητής εντάχθηκε στη νεολαία του κόμματος "Δημοκρατική Ένωσις" του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, με το οποίο πολιτεύτηκε αργότερα στο νομό Λέσβου, το 1932 και 1936. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής προσχώρησε στο ΕΑΜ και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1945 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχε σε όλους τους συνδυασμούς των κομμάτων της Αριστεράς, εκλεγόμενος συνεχώς βουλευτής Λέσβου ή Αθηνών. Για την πολιτική του δραστηριότητα εκτοπίστηκε από το 1947 ως το 1951. Το 1951 εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ στην εκλογική περιφέρεια Λέσβου-Λήμνου, αν και ήταν εξόριστος, αλλά η εκλογή του ακυρώθηκε. Εκλέχτηκε ξανά το 1956 και στη συνέχεια σε όλες τις επόμενες εκλογές. Ως το 1963 στο νομό Λέσβου και το 1964 στην Α΄ Αθήνας. Ως το 1967 ο Ηλίας Ηλιού ήταν μόνιμος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΔΑ. Ως νομικός με σπάνια γενική παιδεία και ως μετριοπαθής πολιτικός, έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από όλες τις πολιτικές πτέρυγες της Βουλής. Προφητική υπήρξε η καταγγελία του από το βήμα της Βουλής κατά της επερχόμενης τότε "χούντας των στρατοκρατών" και συγκεκριμένα κατά του αντισυνταγματάρχη Παπαδόπουλου στις 23 Ιουλίου 1965, που δυστυχώς όλοι τότε έδειξαν ότι κώφευαν -ακόμα και η στρατιωτική δικαιοσύνη. Μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας των συνταγματαρχών, το 1974, ανασυγκρότησε την ΕΔΑ της οποίας εξελέγη πρόεδρoς. Εξελέγη δε για δύο κοινοβουλευτικές περιόδους βουλευτής με την Ενωμένη Αριστερά (1974) και με τη Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων (1977). Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1981. Ο Ηλίας Ηλιού ήταν τακτικός συνεργάτης του "Νουμά", των "Ελληνικών" και των "Νεοελληνικών Γραμμάτων" στον Μεσοπόλεμο και μεταφραστής αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων στη γνωστή σειρά των εκδόσεων Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνεται πλούσιο συγγραφικό έργο: σχολιασμούς δικαστικών αποφάσεων, μεταφράσεις, σχόλια σε αρχαίους συγγραφείς, άρθρα πολιτικού και οικονομικού περιεχομένου, μελέτες και βιβλία όπως: "Η κρίση εξουσίας" (1966), "Η αλήθεια για την Κοινή Αγορά" (1962), "Το Σύνταγμα και η αναθεώρησή του" (1975), "Πολιτικά κείμενα 1974-1976" (1977). Επίσης υπήρξε μέλος της εταιρείας μελέτης και σχεδιασμού ΕΠΑΝ (Επιστήμη Ανοικοδόμησης του Δημοκρατικού Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων), των Δικηγορικών Συλλόγων Μυτιλήνης και Αθηνών. Πήρε μέρος στα Συνέδρια της Διεθνούς Εταιρίας Δημοκρατικών Νομικών (Βρυξέλλες 1956, Σόφια 1960) και στα Συνέδρια της Οργάνωσης για την Αμνηστία στην Ελλάδα (Παρίσι 1960 και 1962). Ήταν μόνιμος κάτοικος του κέντρου των Αθηνών (έμενε στην οδό Βουκουρεστίου) και μιλούσε γαλλικά. Πέθανε στις 25 Ιανουαρίου 1985 (επιπλοκές διαβήτη). Προς τιμήν του, δόθηκε το όνομά του σε νεοδιανοιγείσα τότε (1986) κεντρική λεωφόρο του Δήμου Αθηναίων, στη συνοικία του Νέου Κόσμου. Γιος του ήταν ο επιφανής ιστορικός Φίλιππος Ηλιού (1931-2004).
Ηλιού, Ηλίας
Συγγραφέας
Ο πολιτικός Ηλίας Φιλίππου Ηλιού (1904-1985) υπήρξε βουλευτής, δικηγόρος και πρόεδρος του κόμματος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ). Γεννήθηκε στο Κάστρο της Λήμνου τον Μάιο του 1904. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρωτοδιορίστηκε δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Μυτιλήνης το 1928, στο Πρωτοδικείο Αθηνών το 1935 και στον Άρειο Πάγο το 1942. Παραιτήθηκε το 1966. Ήταν παντρεμένος με την Ελευθερία Καλδή (1908-2003) από το 1930 και απέκτησε δύο παιδιά: τον Φίλιππο (ιστορικός) και τη Μαρία. Ασχολήθηκε με την πολιτική ήδη από το 1923, όταν ως φοιτητής εντάχθηκε στη νεολαία του κόμματος "Δημοκρατική Ένωσις" του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, με το οποίο πολιτεύτηκε αργότερα στο νομό Λέσβου, το 1932 και 1936. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής προσχώρησε στο ΕΑΜ και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1945 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχε σε όλους τους συνδυασμούς των κομμάτων της Αριστεράς, εκλεγόμενος συνεχώς βουλευτής Λέσβου ή Αθηνών. Για την πολιτική του δραστηριότητα εκτοπίστηκε από το 1947 ως το 1951. Το 1951 εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ στην εκλογική περιφέρεια Λέσβου-Λήμνου, αν και ήταν εξόριστος, αλλά η εκλογή του ακυρώθηκε. Εκλέχτηκε ξανά το 1956 και στη συνέχεια σε όλες τις επόμενες εκλογές. Ως το 1963 στο νομό Λέσβου και το 1964 στην Α΄ Αθήνας. Ως το 1967 ο Ηλίας Ηλιού ήταν μόνιμος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΔΑ. Ως νομικός με σπάνια γενική παιδεία και ως μετριοπαθής πολιτικός, έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από όλες τις πολιτικές πτέρυγες της Βουλής. Προφητική υπήρξε η καταγγελία του από το βήμα της Βουλής κατά της επερχόμενης τότε "χούντας των στρατοκρατών" και συγκεκριμένα κατά του αντισυνταγματάρχη Παπαδόπουλου στις 23 Ιουλίου 1965, που δυστυχώς όλοι τότε έδειξαν ότι κώφευαν -ακόμα και η στρατιωτική δικαιοσύνη. Μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας των συνταγματαρχών, το 1974, ανασυγκρότησε την ΕΔΑ της οποίας εξελέγη πρόεδρoς. Εξελέγη δε για δύο κοινοβουλευτικές περιόδους βουλευτής με την Ενωμένη Αριστερά (1974) και με τη Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων (1977). Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1981. Ο Ηλίας Ηλιού ήταν τακτικός συνεργάτης του "Νουμά", των "Ελληνικών" και των "Νεοελληνικών Γραμμάτων" στον Μεσοπόλεμο και μεταφραστής αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων στη γνωστή σειρά των εκδόσεων Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνεται πλούσιο συγγραφικό έργο: σχολιασμούς δικαστικών αποφάσεων, μεταφράσεις, σχόλια σε αρχαίους συγγραφείς, άρθρα πολιτικού και οικονομικού περιεχομένου, μελέτες και βιβλία όπως: "Η κρίση εξουσίας" (1966), "Η αλήθεια για την Κοινή Αγορά" (1962), "Το Σύνταγμα και η αναθεώρησή του" (1975), "Πολιτικά κείμενα 1974-1976" (1977). Επίσης υπήρξε μέλος της εταιρείας μελέτης και σχεδιασμού ΕΠΑΝ (Επιστήμη Ανοικοδόμησης του Δημοκρατικού Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων), των Δικηγορικών Συλλόγων Μυτιλήνης και Αθηνών. Πήρε μέρος στα Συνέδρια της Διεθνούς Εταιρίας Δημοκρατικών Νομικών (Βρυξέλλες 1956, Σόφια 1960) και στα Συνέδρια της Οργάνωσης για την Αμνηστία στην Ελλάδα (Παρίσι 1960 και 1962). Ήταν μόνιμος κάτοικος του κέντρου των Αθηνών (έμενε στην οδό Βουκουρεστίου) και μιλούσε γαλλικά. Πέθανε στις 25 Ιανουαρίου 1985 (επιπλοκές διαβήτη). Προς τιμήν του, δόθηκε το όνομά του σε νεοδιανοιγείσα τότε (1986) κεντρική λεωφόρο του Δήμου Αθηναίων, στη συνοικία του Νέου Κόσμου. Γιος του ήταν ο επιφανής ιστορικός Φίλιππος Ηλιού (1931-2004).
