Ζούμε σε μια περίοδο όπου έχει κορυφωθεί το θεωρητικό και πολιτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη της υπαίθρου, καθώς συντελείται μια σημαντική "επέκταση της αγροτικότητας". Η επέκταση αυτή οφείλεται στις μεταβολές που παρατηρούνται στο περιεχόμενο της αγροτικότητας λόγω των σύνθετων αλληλεπιδράσεων και των συγκρούσεων ανάμεσα στο παγκοσμιοποιούμενο σύστημα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αγροτικού χώρου. Στο πλαίσιο της νέας παγκοσμιοποιημένης εποχής, διαφαίνεται η ανάγκη μιας νέας προσέγγισης για τη θεώρηση της ανάπτυξης της υπαίθρου. Παράλληλα, γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητό ότι υφίστανται στενές, συμπληρωματικές ή/και ανταγωνιστικές, σχέσεις και αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στην ύπαιθρο και στον αστικό χώρο. Η πρόσφατη αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) τον Ιούνιο 2003 προβλέπει την ενδυνάμωση της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης, δηλαδή του "δεύτερου πυλώνα" της ΚΑΠ, με τη διοχέτευση περισσότερων πόρων σε αυτή, την εγκαινίαση νέων μέτρων για την προώθηση του περιβάλλοντος της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο και της ευημερίας των ζώων και την υποβοήθηση των Ευρωπαίων αγροτών να επιτύχουν υψηλά επίπεδα ποιότητας στην παραγωγή τους. Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο για την προώθηση των διαδικασιών αλλά και των πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης, καθώς οι εξελίξεις παρουσιάζονται ραγδαίες και οι σχετικές συζητήσεις είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν. Στην παρούσα πολιτική ζητήματα που αφορούν άμεσα την κοινωνία της υπαίθρου, αλλά και τις προοπτικές που διαφαίνονται για την ανάπτυξή της.
Περίληψη
Ζούμε σε μια περίοδο όπου έχει κορυφωθεί το θεωρητικό και πολιτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη της υπαίθρου, καθώς συντελείται μια σημαντική "επέκταση της αγροτικότητας". Η επέκταση αυτή οφείλεται στις μεταβολές που παρατηρούνται στο περιεχόμενο της αγροτικότητας λόγω των σύνθετων αλληλεπιδράσεων και των συγκρούσεων ανάμεσα στο παγκοσμιοποιούμενο σύστημα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αγροτικού χώρου. Στο πλαίσιο της νέας παγκοσμιοποιημένης εποχής, διαφαίνεται η ανάγκη μιας νέας προσέγγισης για τη θεώρηση της ανάπτυξης της υπαίθρου. Παράλληλα, γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητό ότι υφίστανται στενές, συμπληρωματικές ή/και ανταγωνιστικές, σχέσεις και αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στην ύπαιθρο και στον αστικό χώρο. Η πρόσφατη αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) τον Ιούνιο 2003 προβλέπει την ενδυνάμωση της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης, δηλαδή του "δεύτερου πυλώνα" της ΚΑΠ, με τη διοχέτευση περισσότερων πόρων σε αυτή, την εγκαινίαση νέων μέτρων για την προώθηση του περιβάλλοντος της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο και της ευημερίας των ζώων και την υποβοήθηση των Ευρωπαίων αγροτών να επιτύχουν υψηλά επίπεδα ποιότητας στην παραγωγή τους. Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο για την προώθηση των διαδικασιών αλλά και των πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης, καθώς οι εξελίξεις παρουσιάζονται ραγδαίες και οι σχετικές συζητήσεις είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν. Στην παρούσα πολιτική ζητήματα που αφορούν άμεσα την κοινωνία της υπαίθρου, αλλά και τις προοπτικές που διαφαίνονται για την ανάπτυξή της.
Ο Βασίλης Πατρώνης είναι επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Οικονομική Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Paris I (Πάνθεον-Σορβόνη), όπου υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σε θέματα σύγχρονης ευρωπαϊκής και ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας, με έμφαση στους οικονομικούς και κοινωνικούς μετασχηματισμούς, τις κρατικές πολιτικές και την οργάνωση των συμφερόντων στην Ελλάδα του 20ού αιώνα.
Κασίμης, Χαράλαμπος Π.
Συγγραφέας
Ο Χαράλαμπος Κασίμης είναι καθηγητής Αγροτικής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ιωσηφίδης, Θεόδωρος
Συγγραφέας
Ο Θεόδωρος Ιωσηφίδης σπούδασε Κοινωνιολογία και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Περιφερειακή Ανάπτυξη από το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου. Είναι διδάκτορας Ανθρωπογεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Sussex της Αγγλίας και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Επίσης διδάσκει ανθρωπογεωγραφία της Ευρώπης στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κουτσούρης, Αλέξανδρος Ε.
Συγγραφέας
Ο Αλέξανδρος Ε. Κουτσούρης είναι απόφοιτος του Τμήματος Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (Γ.Π.Α.). Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο University College of Dublin, Ιρλανδία και εκπόνησε τη διδακτορική διατριβή του στο Γ.Π.Α. (Γεωργική εκπαίδευση και εφαρμογές). Διετέλεσε ερευνητής στο Εργαστήριο Γεωργικών Εφαρμογών, Αγροτικών Συστημάτων και Αγροτικής Κοινωνιολογίας, Γ.Π.Α., υπεύθυνος του Τμήματος Γεωργικών Εφαρμογών και Αγροτικής Ανάπτυξης της Αναπτυξιακής Καρδίτσας και Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικού Σχεδιασμού "Πίνδος". Σήμερα υπηρετεί ως λέκτορας (Γεωργικές εφαρμογές - γεωργική εκπαίδευση) στο Γ.Π.Α. Έχει, επίσης, χρηματίσει ερευνητής και επιστημονικός υπεύθυνος σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες και πρόεδρος του International Farming Systems Association / European Group. Το έργο του καλύπτει ζητήματα αγροτικής κοινωνιολογίας, γεωργικών εφαρμογών, κατάρτισης και εκπαίδευσης, και αγροτουρισμού στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης αγροτικής ανάπτυξης
Παπαδόπουλος, Απόστολος Γ.
Συγγραφέας
Ο Απόστολος Γ. Παπαδόπουλος σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο London School of Economics and Political Science και στο Πανεπιστήμιο του Sussex. Το 2004 εκλέχθηκε επίκουρος καθηγητής με γνωστικό αντικείμενο τη γεωγραφική και κοινωνική ανάλυση του αγροτικού χώρου στο Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Έχει δημοσιεύσει διάφορα άρθρα και έχει επιμεληθεί έναν τόμο στην ελληνική γλώσσα και συνεπιμεληθεί έναν τόμο στην αγγλική.
Ανθοπούλου, Θεοδοσία
Συγγραφέας
Η Θεοδοσία Ανθοπούλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στην Κοινωνική Γεωγραφία. Πτυχιούχος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, DESS στην Αγροτική Ανάπτυξη (Paris - I Sorbonne) και διδακτορικό δίπλωμα στην Γεωγραφία (Paris X- Nanterre). Έχει εργαστεί ως ερευνήτρια στο Ίδρυμα Μεσογειακών Ερευνών (1987-1992), συμμετείχε ως επιστημονική συνεργάτρια σε ερευνητικά προγράμματα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου του Μontpellier ενώ δίδαξε στο Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (1994-1997). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη γεωγραφία της υπαίθρου, με έμφαση στις κοινωνικές δομές και κοινωνική μεταβολή, τις σχέσεις πόλης-υπαίθρου, την τοπική ανάπτυξη και τη διαμεσογειακή συνεργασία.
Νικολόπουλος, Τάκης
Συγγραφέας
Ο Τάκης Νικολόπουλος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκού και Περιβαλλοντικού Δικαίου στο ΤΕΙ Μεσολογγίου και εντεταλμένος διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών όπου διδάσκει Περιβαλλοντικό Δίκαιο και Πολιτική σε μεταπτυχιακά τμήματα. Προηγουμένως ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Nancy II στη Γαλλία όπου δίδαξε Ευρωπαϊκό Δίκαιο για πολλά χρόνια. Έχει γράψει πάνω από 40 άρθρα για το ευρωπαϊκό και περιβαλλοντικό δίκαιο και την κοινωνική οικονομία τα οποία δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα θεωρητικά περιοδικά του εξωτερικού και στα πορίσματα συνεδρίων. Έχει επίσης δημοσιεύσει πολυάριθμες κριτικές βιβλίων και άρθρα στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Κυριακάτικη Αυγή", "Εποχή", και σε περιοδικά όπως η "Οικοτοπία" κ.ά.
Σαφιλίου, Κωνσταντίνα
Συγγραφέας
Η Κωνσταντίνα Σαφιλίου τελείωσε την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές της στην αγροτική κοινωνιολογία στην Αμερική. Έγινε τακτική καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Santa Barbara και στο Pennsylvania State University και αργότερα στο Γεωργικό Πανεπιστήμιο του Wageningen στην Ολλανδία. Επίσης, ως επισκέπτρια καθηγήτρια δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και του Λόντον του Οντάριο στον Καναδά, στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών. Έγραψε πολλά επιστημονικά άρθρα και βιβλία που διδάχτηκαν για πολλά χρόνια σε αμερικανικά και ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και έκανε αγροτικές έρευνες για τις επιπτώσεις της αγροτικής ανάπτυξης πάνω στους μικρούς γεωργούς, καθώς και για τη φτώχεια και το ρόλο των γυναικών γεωργών. Οι έρευνές της και η συμμετοχή της σε αγροτικά αναπτυξιακά προγράμματα της Διεθνούς Τράπεζας, των Ηνωμένων Εθνών (FAO, IFAD) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάλυψαν πολλές χώρες της Αφρικής (Κένυα, Ακτή του Ελεφαντοστού, Ουγκάντα, Ζάμπια, Μπουρκίνα Φάσο, Μάλι, Ναμίμπια και Μαλάουι), της Ασίας (Μπαγκλαντές, Ινδία, Ιορδανία) και της Κεντρικής Αμερικής (Ονδούρα). Σήμερα είναι υπεύθυνη για πρωτοποριακές πρωτοβουλίες στο χώρο της αγροτικής τοπικής ανάπτυξης στην Ελλάδα.
