Στο συλλογικό αυτό βιβλίο, οι συγγραφείς επιχειρούν αναγνώσεις του βαλκανικού και μεσανατολικού χώρου από τη σκοπιά της ιστορίας, της ανθρωπολογίας, της πολιτικής επιστήμης, των διεθνών σχέσεων και της κοινωνιολογίας, με άξονα την κριτική στον "Οριενταλισμό" (Έντουαρντ Σαΐντ, 1978) αλλά και πέρα από αυτή. Οι επιστημολογικά και ενίοτε ιδεολογικά διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις έχουν στόχο να συγκροτήσουν ένα κοινό πεδίο διεπιστημονικού διαλόγου στην Ελλάδα για τη μελέτη των Βαλκανίων, της Τουρκίας και της Μέσης Ανατολής.
Περιέχονται τα κείμενα: - Abdulrahman Al Salimi, "Ο οριενταλισμός στις σχέσεις Ισλάμ και Δύσης" - Σία Αναγνωστοπούλου, "Οι πολυπλοκότητες του ελληνικού και του τουρκικού εθνικισμού στην κυπριακή εκδοχή τους" - Hasan Badawi, "Μορφές του αραβικού Ισλάμ" - Yaser I. A. Ellethy, "Αραβική γλώσσα, Ανατολικές και Ισλαμικές σπουδές" - Ελένη Γκαρά, "Οθωμανική κοινωνική ιστορία: αναστοχασμός και τάσεις έρευνας" - Δημήτρης Καιρίδης, "Η Ελλάδα, η Μέση Ανατολή, οι διεθνείς σχέσεις και η πολιτειολογία της γνώσης" - Φωκίων Κοτζαγεώργης, "Νεοελληνική και οθωμανική ιστορία στην ελληνική ιστοριογραφία" - Γιώργος Μαυρομμάτης, "Περί των bektashi δερβίσηδων ή αναζητώντας προϋποθέσεις για μια διαφορετική ανάγνωση του Ισλάμ στα Βαλκάνια" - Ηρακλής Μήλλας, "Επικοινωνώντας με τον "Άλλο" ή κατανοώντας τον "Εαυτό": Έλληνες και Τούρκοι" - Meric Ozgunes, "Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η κοινωνία των πολιτών οτο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση" - Δημήτρης Σταματόπουλος, "Οριενταλισμός και Αυτοκρατορία" - Φωτεινή Τσιμπιρίδου, "Οριενταλισμός και πολιτικές της ανθρωπολογίας στη Μέση Ανατολή" - Stefan Weidner, "Σχετικά με τις "σκληρές" και τις "εύκαμπτες" ερμηνείες του Ισλάμ" - Αγγελική Ζιάκα, "Διαμάχη στους κόλπους του Ισλάμ: η δυναμική του σιιτικού Ισλάμ στη Μέση Ανατολή"
Περίληψη
Στο συλλογικό αυτό βιβλίο, οι συγγραφείς επιχειρούν αναγνώσεις του βαλκανικού και μεσανατολικού χώρου από τη σκοπιά της ιστορίας, της ανθρωπολογίας, της πολιτικής επιστήμης, των διεθνών σχέσεων και της κοινωνιολογίας, με άξονα την κριτική στον "Οριενταλισμό" (Έντουαρντ Σαΐντ, 1978) αλλά και πέρα από αυτή. Οι επιστημολογικά και ενίοτε ιδεολογικά διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις έχουν στόχο να συγκροτήσουν ένα κοινό πεδίο διεπιστημονικού διαλόγου στην Ελλάδα για τη μελέτη των Βαλκανίων, της Τουρκίας και της Μέσης Ανατολής.
Περιέχονται τα κείμενα: - Abdulrahman Al Salimi, "Ο οριενταλισμός στις σχέσεις Ισλάμ και Δύσης" - Σία Αναγνωστοπούλου, "Οι πολυπλοκότητες του ελληνικού και του τουρκικού εθνικισμού στην κυπριακή εκδοχή τους" - Hasan Badawi, "Μορφές του αραβικού Ισλάμ" - Yaser I. A. Ellethy, "Αραβική γλώσσα, Ανατολικές και Ισλαμικές σπουδές" - Ελένη Γκαρά, "Οθωμανική κοινωνική ιστορία: αναστοχασμός και τάσεις έρευνας" - Δημήτρης Καιρίδης, "Η Ελλάδα, η Μέση Ανατολή, οι διεθνείς σχέσεις και η πολιτειολογία της γνώσης" - Φωκίων Κοτζαγεώργης, "Νεοελληνική και οθωμανική ιστορία στην ελληνική ιστοριογραφία" - Γιώργος Μαυρομμάτης, "Περί των bektashi δερβίσηδων ή αναζητώντας προϋποθέσεις για μια διαφορετική ανάγνωση του Ισλάμ στα Βαλκάνια" - Ηρακλής Μήλλας, "Επικοινωνώντας με τον "Άλλο" ή κατανοώντας τον "Εαυτό": Έλληνες και Τούρκοι" - Meric Ozgunes, "Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η κοινωνία των πολιτών οτο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση" - Δημήτρης Σταματόπουλος, "Οριενταλισμός και Αυτοκρατορία" - Φωτεινή Τσιμπιρίδου, "Οριενταλισμός και πολιτικές της ανθρωπολογίας στη Μέση Ανατολή" - Stefan Weidner, "Σχετικά με τις "σκληρές" και τις "εύκαμπτες" ερμηνείες του Ισλάμ" - Αγγελική Ζιάκα, "Διαμάχη στους κόλπους του Ισλάμ: η δυναμική του σιιτικού Ισλάμ στη Μέση Ανατολή"
Ο Δημήτρης Καιρίδης είναι αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Ιδρύματος "Κωνσταντίνος Καραμανλής" στην Αθήνα και διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου.
Weidner, Stefan
Συγγραφέας
O Stefan Weidner είναι δρ. ισλαμικών σπουδών και αρχισυντάκτης του περιοδικού πολιτισμού Art & Thought/Fikrun wa Fann, που εκδίδεται από το Ινστιτούτο Γκαίτε. Το τελευταίο του βιβλίο, "Mohammedanische Versuchungen", κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Ammann Verlag τον Σεπτέμβριο του 2004.
Özgünes, Meriç
Συγγραφέας
H Meric Ozgunes είναι υποψήφια διδάκτωρ πολιτικής επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει εργαστεί για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γραφείο Άγκυρας) σε θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου, εκδημοκρατισμού και κοινωνίας πολιτών. Σήμερα εργάζεται ως freelance expert στη νοτιοανατολική Ευρώπη και την Τουρκία συνεργαζόμενη με δημόσιους φορείς και ΜΚΟ. Είναι διευθύντρια προγραμμάτων πολιτισμικής και γλωσσικής ποικιλότητας, ενώ έχει κάνει σχετικές ανακοινώσεις και δημοσιεύσεις.
Ellethy, Yaser Ibrahim Aly
Συγγραφέας
O Yaser Ibrahim Aly Ellethy σπούδασε κλασσική φιλολογία στο πανεπιστήμιο Ain Shams του Καΐρου Αιγύπτου. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Α.Π.Θ. στη Θεσσαλονίκη, όπου του απονεμήθηκε ο τίτλος του διδάκτορα. Από το 1991 δίδασκε την αρχαία ελληνική γλώσσσα και φιλολογία στην Αίγυπτο. Από το 2000 μέχρι σήμερα διδάσκει γλώσσα, φιλολογία και ισλαμικές σπουδές στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Η ερευνητική του δραστηριότητα επικεντρώνεται στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και στις σχέσεις του με τον αραβοϊσλαμικό πολιτισμό, στην εξερεύνηση της διαχρονικής εξέλιξης του Ισλάμ, στη σχέση του σήμερα με τη Δύση, και γενικά στις ανατολικές - ισλαμικές σπουδές.
Κοτζαγεώργης, Φωκίων Π.
Συγγραφέας
Ο Φωκίων Π. Κοτζαγεώργης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1967. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. και παρακολούθησε τον μεταπτυχιακό κύκλο στην οθωμανική ιστορία του ίδιου Τμήματος. Το 1999 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή επίσης στο ίδιο Τμήμα. Από το 1999 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως καθηγητής φιλόλογος και παράλληλα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Τσιμπιρίδου, Φωτεινή
Συγγραφέας
Η Φωτεινή Τσιμπιρίδου γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Είναι δρ. Εθνολογίας της Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (Παρίσι 1990) και επίκουρη καθηγήτρια οικονομικής και πολιτικής ανθρωπολογίας στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ασχολείται ερευνητικά κυρίως με μουσουλμάνους του βαλκανικού και μεσοανατολικού χώρου, εξετάζοντας διαδικασίες κατασκευής και πολιτικές συγκρότησης εθνοτικών, έμφυλων και άλλων πολιτισμικών ταυτοτήτων, καθώς και ζητήματα κουλτούρας του κράτους και κυβερνοοτροπίας. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους.
Μήλλας, Ηρακλής
Συγγραφέας
Ο Ηρακλής Μήλλας γεννήθηκε το 1940 στην Τουρκία, έζησε στην Κωνσταντινούπολη μέχρι το 1971 και έκτοτε διαμένει στην Ελλάδα. Είναι απόφοιτος της Ροβερτείου, με διδακτορικό στην πολιτική επιστήμη από το Πανεπιστήμιο της Άγκυρας. Εργάστηκε ως μηχανικός στην Τουρκία, στην Ελλάδα και σε διάφορες αραβικές χώρες. Μετέφρασε και εξέδωσε στα τουρκικά τα "Άπαντα" του Γ. Σεφέρη και του Κ. Καβάφη, καθώς και έργα άλλων Ελλήνων ποιητών και μυθιστοριογράφων. Το 1991-1994 συνέβαλε στην ίδρυση του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας και δίδαξε σ' αυτό. Σήμερα διδάσκει τουρκική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Έχει εκδώσει μελέτες σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, την τουρκική ιστοριογραφία, τα σχολικά βιβλία, την τουρκική λογοτεχνία και τα εθνικά στερεότυπα. Η εικόνα του Έλληνα στην τουρκική λογοτεχνία ήταν το θέμα της διδακτορικής του διατριβής.
Μαυρομμάτης, Γιώργος
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Mαυρομμάτης γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1965. Είναι δρ. ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε μουσική, μάρκετινγκ και παιδαγωγικά. Για περισσότερο από 10 χρόνια εργάστηκε ως ερευνητής και σήμερα εργάζεται ως εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Κύριο αντικείμενο της μελέτης του αποτελεί η εκπαίδευση μειονοτήτων και λιγότερο ευνοημένων ομάδων, με έμφαση στο χώρο της Θράκης, και παράλληλη δραστηριότητά του η έρευνα στον τομέα της εθνομουσικολογίας. Επίσης ασχολείται με τη μελέτη του Ισλάμ, στην πολιτική και σεκταριστική διάσταση του. Μελέτες και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους στα ελληνικά, αγγλικά και τουρκικά.
Γκαρά, Ελένη
Συγγραφέας
Η Ελένη Γκαρά είναι λέκτορας οθωμανικής και βαλκανικής ιστορίας στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για την οθωμανική περίοδο, σχετικές με την απονομή δικαιοσύνης, τη συλλογική διαμαρτυρία, τη δράση των κοινοτήτων τον έντοκο δανεισμό και τις διακοινοτικές σχέσεις.
Αναγνωστοπούλου, Σία
Συγγραφέας
Η Σία Αναγνωστοπούλου γεννήθηκε στην Πάτρα το 1959. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και πτυχιούχος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών του Εθνικού Ινστιτούτου Ανατολικών Γλωσσών της Γαλλίας (INALCO). Οι μεταπτυχιακές της σπουδές στη Γαλλία ολοκληρώθηκαν με ένα μεταπτυχιακό τίτλο στην Ιστορία (DEA από τη Σορβόννη Παρίσι Ι) και ένα διδακτορικό στην Ιστορία από το Πανεπιστήμιο EHESS (Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales). Δίδαξε επί εννέα χρόνια στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου και από το 2004 διδάσκει στο Πάντειο Πανεπιστήμκο ως καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας.
Εξελέγη βουλευτής Αχαΐας με τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2015. Διατέλεσε αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών και αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Ζιάκα, Αγγελική Γ.
Συγγραφέας
Η Αγγελική Ζιάκα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, είναι πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου. Μετέβη στο εξωτερικό για σπουδές εξειδίκευσης στην ιστορία των θρησκειών και κυρίως στο Ισλάμ, την αραβική γλώσσα και τον αραβικό πολιτισμό: Παρίσι, Θεολογικό Ινστιτούτο Αγίου Σεργίου και Σορβόννη, Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, Ποντιφικικό Ινστιτούτο Αραβοϊσλαμικών Σπουδών Ρώμης και στο Χασεμιτικό Πανεπιστήμο του Αμμάν της Ιορδανίας. Το 2005 εξελέγη λέκτορας στο γνωστικό αντικείμενο της θρησκειολογίας του τμήματος της Θεολογίας του ΑΠΘ. Μιλά γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, αραβικά.
Badawi, Hassan
Συγγραφέας
O Χασάν Μπαντάουι είναι επίκουρος καθηγητής ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Παράλληλα τα τελευταία χρόνια δίδαξε ιστορία του αραβοϊσλαμικού κόσμου στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Είναι συγγραφέας του δίτομου βιβλίου: "Εισαγωγή στην ιστορία του ισλαμικού κόσμου", Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2003.
Al Salimi, Abdulrahman
Συγγραφέας
O Abdulrahman Al Salimi είναι δρ. του Ινστιτούτου Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Durham. Εργάζεται στο Υπουργείο Θρησκευτικών Υποθέσεων και Δωρεών του Σουλτανάτου του Ομάν, ως διευθυντής του περιοδικού al-Tasamoh (Η ανοχή). Έχει δημοσιεύσει αρκετές επιστημονικές εργασίες και άρθρα σε αραβικά περιοδικά και εφημερίδες και έχει συμβάλει συγγραφικά στην 3η έκδοση της "Encyclopedia of Islam.