Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΑΣΤΕΡΙΟΥ

Lispector, Clarice

Συγγραφέας

Η Κλαρίσε Λισπέκτορ (1920-1977) γεννήθηκε στο Τσετσέλνικ της Ουκρανίας από Εβραίους γονείς. Η οικογένειά της μετανάστευσε το 1922 στη Βραζιλία. Το 1943 παντρεύτηκε τον πρώην συμμαθητή της στη Νομική Σχολή, Μαουρί Γκουρζέλ Βαλέντε και έλαβε τη βραζιλιάνικη υπηκοότητα. Τον Δεκέμβριο του 1943 εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα, "Perto do coracao selvagem" ("Κοντά στην άγρια καρδιά"), το οποίο προξένησε πολύ μεγάλη εντύπωση, κέρδισε το βραβείο Graca Aranha για πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα και ανακηρύχθηκε καλύτερο μυθιστόρημα του 1943. Την ίδια χρονιά, ακολουθώντας τον σύζυγό της στη διπλωματική του αποστολή εγκαταστάθηκε στη Νάπολη, όπου εργάστηκε για ένα διάστημα ως εθελόντρια στο αμερικανικό στρατιωτικό νοσοκομείο και άρχισε να γράφει το δεύτερο μυθιστόρημά της, "O Lustre" ("Ο πολυέλαιος", 1946). Στη Ρώμη γνωρίζεται με τον ποιητή Giuseppe Ungaretti, που μετέφρασε αποσπάσματα από το "Κοντά στην άγρια καρδιά" για το περιοδικό "Prosa" και με τον Τζόρτζιο ντε Κίρικο, που φιλοτέχνησε το πορτρέτο της. Μετά από μια σύντομη επιστροφή στη Βραζιλία, το ζεύγος εγκαθίσταται, μεταξύ 1946-49, στη Βέρνη της Ελβετίας. Στο διάστημα αυτό γεννιέται ο πρώτος γιος της Λισπέκτορ, Πέδρο, και γράφει το επόμενο μυθιστορήμά της, "A cidade sitiada" ("Η πολιορκημένη πόλη", 1949), καθώς και τα περισσότερα διηγήματα της συλλογής "Lacos de familia" ("Οικογενειακοί δεσμοί", 1960). Μετά από μια σύντομη παραμονή έξι μηνών στο Τόρκι της Αγγλίας, το 1950, το 1952 ο Μαουρί μετατίθεται στην Ουάσινγκτον, όπου γεννιέται ο δεύτερος γιος της Λισπέκτορ, Πάουλο, το "Κοντά στην άγρια καρδιά" μεταφράζεται στα γαλλικά και αρχίζει να δουλεύει το επόμενο μυθιστόρημά της, "A Maca no Escuro" ("Το μήλο στα σκοτεινά", 1961), καθώς και μια νέα συλλογή διηγημάτων. Ωστόσο, ο γάμος της με τον Μαουρί μπαίνει σε κρίση, καθώς η Λισπέκτορ αντιλαμβάνεται σιγά σιγά τη δυσκολία της ζωής στη συμβατικότητα των διπλωματικών κύκλων. Το 1959 ταξιδεύει μόνη της στην Ολλανδία και στη συνέχεια επιστρέφει στη Βραζιλία, αποφασισμένη να ζήσει μόνη με τους δύο γιους της, και αρχίζει να αρθρογραφεί σε γυναικεία περιοδικά. Η συλλογή διηγημάτων "Οικογενειακοί δεσμοί", που εκδίδεται το 1960, συγκεντρώνει διθυραμβικά σχόλια ("η πιο σημαντική συλλογή διηγημάτων που εκδόθηκε ποτέ στη χώρα από την εποχή του Μασάντο ντε Ασίς", γράφει ο συγγραφέας Φερνάντο Σαμπίνιο). Το 1961 εκδίδεται το μυθιστόρημα "Το μήλο στα σκοτεινά" που κερδίζει το βραβείο Carmen Dolores Barbosa. To 1964 εκδίδεται η συλλογή διηγημάτων "A legiao estrangeira" ("Η λεγεώνα των ξένων") και το μυθιστόρημα "A Paixao segundo G.H." ("Τα κατά G.H. πάθη"), ένα από τα σπουδαιότερα και πιο πολυσυζητημένα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. To 1966, ενώ εκδίδεται η πρώτη μελέτη για το έργο της (Μπενετίτο Νούνες, "Ο κόσμος της Κλαρίσε Λισπέκτορ"), η Λισπέκτορ νοσηλεύεται στο νοσοκομείο με εγκαύματα τρίτου βαθμού καθώς αποκοιμιέται μ' ένα τσιγάρο αναμμένο που προκαλεί πυργαγιά. Το 1967 εκδίδεται το πρώτο παιδικό βιβλίο της, "Το μυστήριο του σκεπτόμενου ψαριού", που βραβεύεται με βραβείο καλύτερου παιδικού βιβλίου, και αρχίζει να δραστηριοποιείται πολιτικά απέναντι στις ωμότητες της δικτατορίας στη χώρα της. Ακολουθούν τα βιβλία, "Η γυναίκα που σκότωσε τα ψάρια" (παιδικό, 1968), "Μαθητεία ή Το βιβλίο των ηδονών" (μυθιστόρημα, 1969), "Λαθραία ευτυχία" (διηγήματα, 1971), "Ζωντανό νερό" (μυθιστόρημα, 1973), "Μίμηση του ρόδου" (διηγήματα, 1973), "Ο γολγοθάς του σώματος" (ερωτικά διηγήματα, 1974), "Πού ήσουν τη νύχτα" (διηγήματα, 1974), "Η εσωτερική ζωή της Λάουρας" (παιδικό, 1974), "Η ώρα του αστεριού" (αφήγημα, 1977), που θα είναι το τελευταίο βιβλίο της που εκδίδεται εν ζωή, καθώς διαγιγνώσκεται με μη αναστρέψιμο καρκίνο στις ωοθήκες. Μια φίλη της διηγείται ότι πηγαίνοντας στο νοσοκομείο, λέει: "ας προσποιηθούμε ότι δεν πάμε στο νοσοκομείο, ότι δεν είμαι άρρωστη και ότι πάμε στο Παρίσι" και φιλοδωρεί τον ταξιτζή με το δεκαπλάσιο της αξίας της διαδρομής. Πεθαίνει ενάμιση μήνα μετά στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στις 9 Δεκεμβρίου 1977, την παραμονή των 57ων γενεθλίων της. Μετά