Μπορεί να ηττήθηκε, να συκοφαντήθηκε, να μετατράπηκε γρήγορα στο αντίθετό της. Πριν όμως γίνουν αυτά, η Οκτωβριανή Επανάσταση συνέβη - προς απογοήτευση των προπαγανδιστών του αιώνιου, "αυτονόητου" καπιταλισμού. Έναν αιώνα περίπου μετά, τόσο η καπιταλιστική κρίση και τα τέρατα που γεννά, όσο και ο νέος δημοκρατικός και κομμουνιστικός πειραματισμός σε κάθε γωνιά της γης, μαρτυρούν ότι το 1917 παραμένει μια διαρκής πηγή έμπνευσης, μια αναπόφευκτη αναφορά για όσους σκέφτονται και δρουν στο πλαίσιο των κινημάτων για την ισότητα, την ελευθερία και την παγκόσμια κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτός ήταν ο λόγος που το Red Notebook επιχείρησε να "ξαναδιαβάσει" τον Οκτώβριο του 1917 -κι αυτός είναι ο λόγος για το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Περίληψη
Μπορεί να ηττήθηκε, να συκοφαντήθηκε, να μετατράπηκε γρήγορα στο αντίθετό της. Πριν όμως γίνουν αυτά, η Οκτωβριανή Επανάσταση συνέβη - προς απογοήτευση των προπαγανδιστών του αιώνιου, "αυτονόητου" καπιταλισμού. Έναν αιώνα περίπου μετά, τόσο η καπιταλιστική κρίση και τα τέρατα που γεννά, όσο και ο νέος δημοκρατικός και κομμουνιστικός πειραματισμός σε κάθε γωνιά της γης, μαρτυρούν ότι το 1917 παραμένει μια διαρκής πηγή έμπνευσης, μια αναπόφευκτη αναφορά για όσους σκέφτονται και δρουν στο πλαίσιο των κινημάτων για την ισότητα, την ελευθερία και την παγκόσμια κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτός ήταν ο λόγος που το Red Notebook επιχείρησε να "ξαναδιαβάσει" τον Οκτώβριο του 1917 -κι αυτός είναι ο λόγος για το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Ο Θανάσης Τσακίρης είναι διδάκτωρ πολιτικής επιστήμης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάζεται ως μεταφραστής στην Εμπορική Τράπεζα. Οι έρευνές του αφορούν την πολιτική κοινωνιολογία, την κοινωνιολογία των κοινωνικών κινημάτων κ.ά. Έχει διδάξει στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΑΤΕΙ Πατρών. Συμμετέχει στη συντακτική επιτροπή της εφημερίδας "Εποχή". Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Charles Tilly, "Κοινωνικά κινήματα, 1768-2004" (2007) και συμμετείχε στις μεταφράσεις των βιβλίων: S.Α. Resnick and R.D. Wolf, "Ταξική θεωρία και ιστορία: Καπιταλισμός και κομμουνισμός στην ΕΣΣΔ" (2005), S. Hall, Β. Gieben (επιμ.), "Η διαμόρφωση της νεωτερικότητας" (2003), S. Hall, D. Held, A. McGrew (επιμ.), "Η νεωτερικότητα σήμερα" (2003), Α. Ρήγος - Κ. Τσουκαλάς (επιμ.), "Η πολιτική σήμερα. Ο Νίκος Πουλαντζάς και η επικαιρότητα του έργου του" (2001).
Μπαλτάς, Αριστείδης
Συγγραφέας
Ο Αριστείδης Μπαλτάς γεννήθηκε το 1943 στην Κέρκυρα. Είναι ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας των Επιστημών του τμήματος Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (πρ. Γενικού Τμήματος) του ΕΜΠ. Μετά τις βασικές σπουδές μηχανολόγου-ηλεκτρολόγου στο ΕΜΠ (1962-67), έκανε μεταπτυχιακά και διδακτορικό στη Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο Παρισίων XI (1972). Το 1982 εκλέχθηκε λέκτορας στον Τομέα Φυσικής του ΕΜΠ, το 1984 επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας της φυσικής στο ίδιο Τμήμα/Τομέα, το 1992 αναπληρωτής καθηγητής και το 2002 καθηγητής φιλοσοφίας των επιστημών. Στο πλαίσιο των ερευνητικών ενδιαφερόντων του ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την επιστημολογία του Λουί Αλτουσέρ, ως απόρροια της λεγόμενης Γαλλικής Σχολής Επιστημολογίας (Μπασελάρ, Canguilhem, Κοϋρέ, Cavailles), καθώς και με την αγγλοσαξονική φιλοσοφία της επιστήμης, με βάση τη σκέψη των K. Popper, T.S. Kuhn, I. Lakatos, P. Feyerabend, L. Laudan, κ.ά. Ενδιαφέρθηκε, επίσης, για τη φιλοσοφία της επιστήμης στο πλαίσιο μιας γενικότερης φιλοσοφικής θεώρησης του κόσμου και της γνώσης, με βάση το έργο των Βιτγκενστάιν, Νίτσε, Σπινόζα, Ντεριντά, McDowell, Μπένγιαμιν, κ.ά.Το 2002 τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής για το βιβλίο του "Αντικείμενα και όψεις εαυτού" (εκδ. Εστία). Τον Δεκέμβριο του 2010 του απονεμήθηκε το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας στη μνήμη των Βασίλη Ξανθόπουλου-Στέφανου Πνευματικού.
Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ -υπήρξε μεταξύ εκείνων οι οποίοι υπέγραψαν την ιδρυτική διακήρυξη δημιουργίας του κόμματος- και πρόεδρος του Ινστιτούτου "Νίκος Πουλαντζάς".
Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 ανέλαβε τα καθήκοντά του ως Υπουργός Παιδείας - Πολιτισμού και Θρησκευμάτων στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Σεβαστάκης,Νικόλας, Α.
Συγγραφέας
Ο Νικόλας Σεβαστάκης γεννήθηκε στο Καρλόβασι της Σάμου το 1964. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Πάντειο και πολιτική θεωρία στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Lyon II της Γαλλίας. Η διδακτορική του διατριβή αναφέρεται στη χαϊντεγγεριανή κριτική της τεχνικής και της νεωτερικότητας. Ασχολήθηκε με την ποίηση, το δοκίμιο, την κριτική και περιστασιακά με τη μετάφραση. Από το 1999 διδάσκει πολιτική και κοινωνική φιλοσοφία, αρχικά στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, και από το 2006 ως αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Μέσα από μια σειρά βιβλίων και άρθρων του, έχει ασχοληθεί με ζητήματα κριτικής της ιδεολογίας και της νεωτερικότητας. Ζει στη Θεσσαλονίκη.
Ελεφάντης, Άγγελος Γ., 1936-2008
Συγγραφέας
Ο Άγγελος Ελεφάντης (1936-2008) γεννήθηκε στο Καρπενήσι. Στην Ευρυτανία έζησε ως το 1947. Τελείωσε το γυμνάσιο Χαλανδρίου και αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1962. Τη δεκαετία 1964-1974 έζησε στο Παρίσι, όπου σπούδασε ανθρωπολογία και κοινωνιολογία στη Σορβόννη και ιστορία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes, στο σεμινάριο του Geirges Haupt. Το 1968, με τη διάσπαση του ΚΚΕ, εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Μετείχε ενεργά στην έκδοση των περιοδικών "Ελληνική Παρουσία", "Πορεία" (όργανο της ΕΠΕΣ, συλλόγου των Ελλήνων φοιτητών του Παρισιού, στο ΔΣ του οποίου υπήρξε για πολλά χρόνια μέλος), "L' Autre Grece" (αντιδικτατορική έκδοση των Ελλήνων του Παρισιού) και "Αγώνας" (όργανο της οργάνωσης του ΚΚΕ Εσωτερικού στο Παρίσι). Το 1973 παρουσίασε την εργασία του "Le Parti Communiste de Grece devant la resistance". Το 1976 πρωτοεκδίδει και ξεκινάει τη διεύθυνση του περιοδικού "Ο Πολίτης". Το 1976 εξέδωσε επίσης την "Επαγγελία της αδύνατης Επανάστασης: ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο" (εκδ. "Όλκος", επανέκδοση "Θεμέλιο", 1979 και 2000). Στα χρόνια της μεταπολίτευσης, από τις στήλες του περιοδικού και γενικότερα με τη δημόσια παρουσία του, υπεράσπισε μαχητικά τις ιδέες της ανανεωτικής Αριστεράς. Μετείχε στην "Κίνηση των 400" και άλλες πρωτοβουλίες ανένταχτων για τη συγκρότηση του χώρου της ανανεωτικής Αριστεράς. Ορισμένα πολιτικά του κείμενα περιλήφθηκαν στη συλλογή "Ο ανεύρετος σοσιαλισμός" (εκδ. "Ο Πολίτης", 1982). Το 1987 εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αριστερά, του οποίου υπήρξε μέλος της Πολιτικής Γραμματείας. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και βασικός συνεργάτης της εφημερίδας "Η Εποχή", καθώς και του περιοδικού "Κάπα". Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 άρχισε να αρθρογραφεί στην εφημερίδα "Η Αυγή", της οποίας διετέλεσε διαδοχικά αντιπρόεδρος, πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. Το 1991 κυκλοφόρησε το έργο του "Στον αστερισμό του λαϊκισμού" (εκδ. "Πόλις"). Επίσης, από τον Ιούλιο του 2000 και μέχρι το θάνατό του επιμελούνταν το ένθετο "Ενθέματα" ("Γνώμες και ιδέες/ λόγος και τέχνες") της "Κυριακάτικης Αυγής". Ο Άγγελος Ελεφάντης υπήρξε υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1985, στο ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) στο νομό Ευρυτανίας, στις εκλογές του 2004, και στις εκλογές του 2007 ξανά με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρυτανία. Είχε παντρευτεί τη Μαριάννα Δήτσα. Είχε δύο παιδιά, τον Νικόλα και την Άννα. Άλλα βιβλία του είναι: "Διά γυμνού οφθαλμού" (εκδ. "Πόλις", 1998), το οποίο περιλαμβάνει κείμενα που δημοσιεύθηκαν στον "Πολίτη", τον "Δεκαπενθήμερο Πολίτη", την "Εποχή" και την "Αυγή", από το 1976 ως το 1997, "Minima Memorialia: η ιστορία του παππού μου" (εκδ. "Πόλις", 2001), "Μας πήραν την Αθήνα...: ξαναδιαβάζοντας την ιστορία 1941-50" (εκδ. "Βιβλιόραμα", 2002). Μετείχε σε πολλούς συλλογικούς τόμους μεταξύ των οποίων: "Ο Ιανός του εθνικισμού και η ελληνική βαλκανική πολιτική" ("Ο Πολίτης", 1992· "Βιβλιόραμα", 2007), "Των αφανών: τρεις ομιλίες για το βιβλίο της Παγώνας Στεφάνου" ("ΑΣΚΙ"/"Θεμέλιο", 1998). Επίσης, συνέγραψε το κεφάλαιο: "Το αντιστασιακό φαινόμενο" στο πολύτομο συλλογικό έργο "Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000" σε επιμέλεια Βασίλη Παναγιωτόπουλου. Επιμελήθηκε και μετέφρασε πολλά βιβλία και άρθρα. Πέθανε στην Αθήνα, μετά από μάχη με τον καρκίνο, στις 29 Μαΐου 2008, σε ηλικία 72 ετών.
(φωτογραφία από το Παρίσι, 1966-1967)
Κοσυφολογου, Αλικη
Συγγραφέας
Η Αλίκη Κοσυφολόγου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972. Αποφοίτησε από το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών και παρακολούθησε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία, στο ίδιο πανεπιστήμιο. Από τον Απρίλιο του 2008 εκπονεί διδακτορική διατριβή στην ανάλυση λόγου, στον τομέα Κοινωνικής Θεωρίας του ίδιου τμήματος. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Είναι μέλος της νεολαίας του Συνασπισμού και αρθρογραφεί τακτικά στην εφημερίδα "Αυγή". Στις τοπικές εκλογές του 2010 ήταν υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος στο νότιο τομέα της Αττικής, με το ψηφοδέλτιο "Αττική Συνεργασία - Όχι στο Μνημόνιο".
Ιορδανίδου, Μαρία, 1897-1990
Συγγραφέας
Μαρία Ιορδανίδου (1897-1989). Η Μαρία Ιορδανίδου γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, κόρη του μηχανικού του εμπορικού ναυτικού της Αγγλίας Νικολάου Κριεζή και της Ευφροσύνης Μάγκου. Από το 1901 ως το 1909 έζησε με τους γονείς της στην Αθήνα, μετά το χωρισμό τους όμως η Μαρία επέστρεψε στη γενέτειρα και γράφτηκε στο εκεί αμερικανικό κολέγιο. Από το 1914 ως το 1919 έζησε -εγκλωβισμένη από το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και τις ταραχές της ρωσικής επανάστασης κατά τη διάρκεια επίσκεψής της σε συγγενείς της στη Ρωσία- στη Μαριούπολη του Καυκάσου. Κατάφερε να επιβιώσει μόνη παραδίδοντας μαθήματα αγγλικών, ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα σε ρωσικό γυμνάσιο. Το 1919 επέστρεψε στην Πόλη και εργάστηκε σε αμερικανική εμπορική εταιρεία. Το 1920 πήρε μετάθεση για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου,όπου ήρθε σε επαφή με τους πνευματικούς κύκλους, έγινε μέλος του κομμουνιστικού κόμματος Αιγύπτου και το 1923 παντρεύτηκε τον εκπαιδευτικό Ιορδάνη Ιορδανίδη. Μετά το γάμο της εγκαταστάθηκε με το σύζυγο και τη μητέρα της στην Αθήνα, όπου εργάστηκε στην πρεσβεία της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1931 χώρισε από τον Ιορδανίδη, με τον οποίο είχε στο μεταξύ αποκτήσει δυο παιδιά. Το 1939 απολύθηκε από την πρεσβεία και ξανάρχισε να ασχολείται με τα μαθήματα ξένων γλωσσών. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής καταστράφηκε το σπίτι της και η ίδια διώχτηκε και κλείστηκε σε διάφορα στρατόπεδα. Συνεργάστηκε με το περιοδικό έντυπο του ΚΚΕ. Μόρφωση ως μεταφράστρια. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε σε ηλικία εξήντα πέντε χρόνων με την έκδοση του μυθιστορήματος Λωξάντρα. Τιμήθηκε για το έργο της με το Χρυσό Σταυρό και το Οφφίκιο της Αρχόντισσας του Οικουμενικού Θρόνου από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης (1978). Έργα της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Η Μαρία Ιορδανίδου ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της μεσοπολεμικής περιόδου, ειδικότερα στους λογοτέχνες εκείνους που αγαπήθηκαν από το αναγνωστικό κοινό -έργα της με κύριο παράδειγμα τη Λωξάντρα μεταφέρθηκαν και στην τηλεόραση- και αγνοήθηκαν από την κριτική. Βασικά χαρακτηριστικά του έργου της είναι το αυτοβιογραφικό στοιχείο που κυριαρχεί ολοένα και εντονότερα κατά τη διάρκεια της λογοτεχνικής διαδρομής της, η αμέλειά της για μια συστηματική κατανομή του αφηγηματικού υλικού της και η αμεσότητα, ακρίβεια και φυσικότητα του λόγου της. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μαρίας Ιορδανίδου βλ. Αφρουδάκης Άγγελος, "Μαρία Ιορδανίδου", στο "Η μεσοπολεμική πεζογραφία· από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)", τ. Δ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1992 και χ.σ., "Ϊορδανίδου Μαρία", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 4, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)
Λάσκος, Χρήστος
Συγγραφέας
Ο Χρήστος Λάσκος είναι οικονομολόγος και εργάζεται ως εκπαιδευτικός στο 5ο Λύκειο Θεσσαλονίκης. Είναι πτυχιούχος φυσικής και οικονομικών και έχει κάνει μεταπτυχιακές-διδακτορικές σπουδές στη φιλοσοφία και την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης. Αρθρογραφεί τακτικά στην "Αυγή" και την "Εποχή" και είναι μέλος της σύνταξης του "Εντός Εποχής". Είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Συνασπισμού της Αριστεράς, υπεύθυνος του Τμήματος Θεωρίας.
Ηλιόπουλος, Νάσος
Συγγραφέας
Ο Νάσος Ηλιόπουλος γεννήθηκε το 1983 στην Αθήνα. Σπούδασε στην ΑΣΟΕΕ, στο Τμήμα Πληροφορικής. Δραστηριοποιήθηκε στην ΑΡΕΝΑ-ΑΣΟΕΕ και στη Νεολαία Συνασπισμού. Διετέλεσε Γραμματέας Σπουδάζουσας Αθήνας της οργάνωσης, ενώ σήμερα είναι μέλος της Γραμματείας του Κεντρικού της Συμβουλίου. Συμμετείχε στις κινητοποιήσεις για την παιδεία τον Ιούνιο του 2006 και στην προετοιμασία του 4ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ.
Θεοδώρου, Λίνα
Συγγραφέας
Η Λίνα Θεοδώρου (1970) σπούδασε στην Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών, στα ΤΕΙ Αθηνών (1989-1993), στην ΑΣΚΤ (1994-1999) και στη Σχολή Καλών Τεχνών της Χάγης (1998). Έχει πάρει μέρος στις Μπιενάλε Τιράνων (2001), Κωνσταντινούπολης (2003), Limerick, Ιρλανδίας (2006) και στη Μπιενάλε της Βενετίας (2008).
Σωτήρης, Παναγιώτης
Συγγραφέας
Ο Παναγιώτης Σωτήρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει διδάξει στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί στις επιθεωρήσεις "Θέσεις" και "Ουτοπία". Διδάσκει στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά βιβλία και συλλογικούς τόμους. Είναι μέλος της ΚΣΕ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
