ΕΛΙΑ Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΝΟΣ ΔΕΝΤΡΟΥ

Σταύρου, Τατιάνα

Συγγραφέας

Τατιάνα Σταύρου (1899-1990). Η Τατιάνα Σταύρου (το επώνυμο από το γάμο της με το Δημήτρη Σταύρου το 1929 -το πατρικό της Αδαμαντιάδου) γεννήθηκε στο Βαφεοχώριο της Κωνσταντινούπολης, κόρη του φιλολόγου και γυμνασιάρχη Ιωάννη Αδαμαντιάδη και της συζύγου του Σμαράγδας. Είχε πέντε αδέρφια. Δύο χρόνια μετά τη μικρασιατική καταστροφή και ενώ είχε προηγηθεί ο θάνατος του πατέρα, η οικογένεια Αδαμαντιάδη κατέφυγε και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής η Σταύρου εντάχτηκε στο ΕΑΜ και στην Υπηρεσία Πρόνοιας των Στρατευομένων. Ταξίδεψε στη Γαλλία και την Ιταλία, συνεργάστηκε με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (1956-1957) και υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1958), μέλος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, του Γυναικείου Συλλόγου Γραμμάτων και Τεχνών και του ελληνικού P.E.N. Club. Πέθανε στην Αθήνα. Η Τατιάνα Σταύρου ανήκει στη λογοτεχνική γενιά του μεσοπολέμου. Από νεαρή ηλικία στράφηκε με ενδιαφέρον προς τα γράμματα, ενθαρρυμένη και από το οικογενειακό της περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια των νεανικών της χρόνων στην Πόλη ήρθε σε επαφή με τους δημοτικιστικούς κύκλους και τα περιοδικά Λόγος (των Όμηρου Μπεκέ και Γιάννη Χαλκούση) και Ζωή (του Απόστολου Μελαχρινού), ενώ στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1932 με τη δημοσίευση ενός διηγήματός της στο περιοδικό του Απόστολου Μελαχρινού Ο Κύκλος. Ακολούθησε η έκδοση της συλλογής διηγημάτων της Εκείνοι που έμειναν με την οποία η Σταύρου καθιερώθηκε στο χώρο της λογοτεχνικής παραγωγής της λεγόμενης γενιάς του ΄30, ειδικότερα της μερίδας εκείνης των δημιουργών που επικεντρώθηκαν θεματικά στις ιστορικές περιπέτειες του ελληνισμού από τον πόλεμο του 1897 ως τη μικρασιατική καταστροφή. Στο σύνολο του έργου της η Σταύρου έμεινε πιστή στις επιταγές του ψυχογραφικού ρεαλισμού με βιωματικά ερείσματα, και της θεματικής που εγκαινίασε με το πρώτο της έργο και επέκτεινε με τα επόμενα στο χώρο των ιστορικών περιόδων του ελληνοϊταλικού πολέμου, της κατοχής και του εμφυλίου. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της γραφής της είναι η έμφαση στην περιγραφή προσωπικών τραγωδιών των ηρώων της και η ενδιαφέρουσα προσέγγιση και απόδοση της γυναικείας ψυχολογίας. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ρυθμός, Νέα Επιθεώρηση, Νεοελληνικά Γράμματα, Οικογενειακή Ζωή, Νέα Εστία, Καινούρια Εποχή, Αιολικά Γράμματα και άλλα, όπου δημοσίευσε ποιήματα, λογοτεχνικές μεταφράσεις, καθώς επίσης άρθρα και μελέτες για την ελληνική παράδοση. Τιμήθηκε με τον έπαινο της Ακαδημίας Αθηνών (1935 για τη συλλογή διηγημάτων Εκείνοι που έμειναν), το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος (1942 για το Μυστικές πηγές), το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1967 για τη μελέτη Ο εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος), το βραβείο της Εστίας Νέας Σμύρνης (1968 για τη μελέτη Ο εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος), το β΄ κρατικό βραβείο πεζογραφίας (1974 για το Εάλω η Πόλις), το βραβείο του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών (1982 για το σύνολο του έργου της). Έργα της μεταφράστηκαν στα γερμανικά και τα ρωσικά. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Τατιάνας Σταύρου βλ. Ζήρας Αλεξ., «Στάυρου Τατιάνα», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Μαλεβίτσης Χρήστος, «Τατιάνα Σταύρου», Νέα Εστία 128, ετ.ΞΔ΄, 15/10/1990, αρ.1519, σ.1415-1416, Μπουκουβάλα - Αναγνώστου Ιωάννα, «Σταύρου Τατιάνα», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Σταυροπούλου Έρη, «Τατιάνα Σταύρου», Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Η΄, σ.98-120. Αθήνα, Σοκόλης, 1993. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).