ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΣ
Εκδότης Ίκαρος , ISBN 9789607721600
Παλατινή Ανθολογία, Όμηρος, Στησίχορος, Ανακρέων, Αισχύλος, Ευριπίδης, Λουκιανός, Ηράκλειτος, Πλάτων, Μάρκος Αυρήλιος.
Η έκδοση περιλαμβάνει τα αρχαία κείμενα και την μεταγραφή τους στα νέα ελληνικά από τον Γιώργο Σεφέρη.
Περίληψη
Παλατινή Ανθολογία, Όμηρος, Στησίχορος, Ανακρέων, Αισχύλος, Ευριπίδης, Λουκιανός, Ηράκλειτος, Πλάτων, Μάρκος Αυρήλιος.
Η έκδοση περιλαμβάνει τα αρχαία κείμενα και την μεταγραφή τους στα νέα ελληνικά από τον Γιώργο Σεφέρη.
Πληροφορίες προϊόντος
- Συγγραφέας Aurelius, Marcus Antoninus Augustus, Imperator Caesar,Φίλιππος, Θεσσαλονικέας,Apuleius,Ανακρέων,Ζωνάς, Ζωνάς,Στησίχορος,Λουκιανός, Σαμοσατεύς,Πλάτων,Ευριπίδης, 480-406 π.Χ.,Αισχύλος,Σιμωνίδης ο Κείος,Όμηρος,Ηράκλειτος
- Eκδότης Ίκαρος
- Μεταφραστής Σεφέρης, Γιώργος
- Επιμελητής Γιατρομανωλάκης, Γιώργης, 1940-
- Επιμελητής Γιατρομανωλάκης, Γιώργης, 1940-
- ISBN 9789607721600
- Κωδικός Ευριπίδη 010100016569
- Έτος κυκλοφορίας 2000
- Σελίδες 342
- Διαστάσεις 21χ14
- Βάρος 0 gr
Aurelius, Marcus Antoninus Augustus, Imperator Caesar
Συγγραφέας
Ρωμαίος αυτοκράτορας και στωικός φιλόσοφος. Ο Μάρκος Αυρήλιος γεννήθηκε στη Ρώμη στις 26 Απριλίου του 121 μ.Χ. Ανατράφηκε σε περιβάλλον όπου κυριαρχούσε το ελληνικό πνεύμα και έλαβε ανάλογη μόρφωση. Βρέθηκε, εξ υιοθεσίας, διάδοχος του θρόνου, στον οποίο ανήλθε το 161, μετά τον θάνατο του θετού πατέρα του Αντωνίνου Πίου. Ως αυτοκράτορας ενδιαφέρθηκε κυρίως για τη νομοθεσία, μεριμνώντας επίσης για τα αδύνατα κοινωνικά στρώματα, ενώ επιτυχής ήταν η αμυντική πολιτική του, καθώς η βασιλεία του υπήρξε η αρχή του τέλους της Pax Romana. Σε εκστρατεία του μάλιστα πέθανε τον Μάρτιο του 180 μ.Χ. Ως φιλόσοφος είναι συνεπής εκπρόσωπος του στωικισμού, ένας από την περίφημη τριανδρία της Νέας Στοάς (μαζί με τον Επίκτητο και τον Σενέκα). Με το -γραμμένο στα ελληνικά- σύγγραμμα "Τα εις εαυτόν" (διαλογισμοί με μορφή άλλοτε σχολίου επί απόψεων και αποφθεγμάτων φιλοσόφων του παρελθόντος, άλλοτε παρατηρήσεων απευθυνόμενων από τον γράφοντα στον εαυτό του και άλλοτε στοχασμών απολογιστικού κατά βάση χαρακτήρα) έδωσε ένα από τα διασημότερα έργα της στωικής φιλοσοφίας, δείγμα του ηθικού-πρακτικού, κατά κύριο λόγο, στοχασμού και επί πλέον των περί θεού και φύσεως απόψεων της σχολής.
Φίλιππος, Θεσσαλονικέας
Συγγραφέας
Ποιητής και ρητοδιδάσκαλος του 1ου αιώνα μ.Χ. από τη Θεσσαλονίκη. Περίπου ενενήντα επιγράμματά του, ποικίλων μέτρων, σώζονται στην "Παλατινή Ανθολογία". Τα είχε δημοσιεύσει, μαζί με άλλα παλαιότερων και συγκαιρινών του ποιητών, σε μία συλλογή, τον λεγόμενο "Στέφανο" του Φιλίππου.
Apuleius
Συγγραφέας
Ο Απουλήιος γεννήθηκε στα 125 μ.Χ., στα Μάδαυρα της Αφρικής, ρωμαϊκή επαρχία στα σύνορα της Γαιτουλίας και της Νουμιδίας, κοντά στη σημερινή Κωνσταντίνη. Με άλλα λόγια σήμερα θα ήταν Αλγερινός. Υπήρξε ωραίος· μια εικόνα του που σώζεται σε μετάλλιο, τον παρουσιάζει με πρόσωπο όμορφο και γελαστό, όχι δίχως κάποιαν ελαφρά ειρωνεία, και μοιάζει να έχει ιδιαίτερη ευαισθησία για την προσεγμένη εμφάνιση. Γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας, σπούδασε στη Καρχηδόνα ρητορική, επιστήμη σημαντική την εποχή εκείνη, αφού από μόνη της κάλυπτε έναν μεγάλο χώρο της ανθρώπινης γνώσης: φιλολογία, φιλοσοφία, τέχνη της ορθής σκέψης και ομιλίας, και επιπλέον τέχνη που εξασφάλιζε το δρόμο προς τη διοίκηση και την πολιτική ή έστω προς μια λαμπρή καριέρα δικηγόρου. Στη συνέχεια πήγε στην Αθήνα όπου σπούδασε την ελληνική γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία, στις οποίες διακρίθηκε. Παράλληλα, φιλοπερίεργος όπως ήταν, εντρύφησε στον μυστικισμό και τη μαγεία. Στο ταξίδι της επιστροφής για την Καρχηδόνα, σταμάτησε στην Οία της Λιβύης -τη σημερινή Τρίπολη- όπου το ειδύλλιό του και στη συνέχεια ο γάμος του με μια πλούσια χήρα τον οδήγησαν στα δικαστήρια, γιατί οι φυσικοί κληρονόμοι της ισχυρίστηκαν ότι την αποπλάνησε με μάγια. Ο Απουλήιος υπερασπίστηκε τον εαυτό του μόνος του και αθωώθηκε. Μετά από τη δυσάρεστη αυτή περιπέτεια, συναντάμε τον Απουλήιο στην Καρχηδόνα με το αξίωμα του Sacerdos Provinciae. Έγινε τόσο διάσημος σαν ρήτορας και δικηγόρος αλλά και υπηρέτης των μουσών, που ενόσω ζούσε ακόμη του φιλοτέχνησαν άγαλμα. "Ο χρυσός γάιδαρος ή οι Μεταμορφώσεις", ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα της δυτικής λογοτεχνίας, υπολογίζεται ότι γράφτηκε γύρω στο 161 μ.Χ., όταν ήταν δηλαδή τριάντα πέντε ετών.
Ανακρέων
Συγγραφέας
Λυρικός ποιητής του 6ου αιώνα π.Χ., από την Τέω της Μικράς Ασίας. Είχε συμπεριληφθεί στον Κανόνα των εννέα Ελλήνων λυρικών. Σε νεαρή ηλικία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του μπροστά στον περσικό κίνδυνο και να εγκατασταθεί στα Άβδηρα της Θράκης μαζί με πολλούς συμπατριώτες του. Ζώντας αργότερα στην αυλή διαφόρων ηγεμόνων (του Πολυκράτη στη Σάμο, του Ίππαρχου στην Αθήνα), τραγούδησε με λεπτότητα και αισθαντικότητα τον έρωτα, το κρασί και τη χαρά της ζωής. "Τα πολυπαινεμένα συμποτικά τραγούδια του Ανακρέοντα", σημειώνει ο Paul Kroh, "αποστρέφονται κάθε υπέρβαση του μέτρου και εκτιμούν τη συντροφιά των καλλιεργημένων ανθρώπων παρ' όλα αυτά ήδη η αρχαιότητα είδε στο πρόσωπο του Ανακρέοντα τον "μεθυσμένο ποιητή ", που έφτασε έτσι να πάρει τη φήμη του αστόχαστου γλεντζέ ή και του κλασικού εκπροσώπου του ερωτισμού. Η γνήσια εικόνα του ποιητή αμαυρώθηκε επίσης, ήδη από νωρίς, από κάποιες εν μέρει αδύνατες, εν πάση περιπτώσει μονόπλευρες μιμήσεις, τα λεγόμενα Ανακρεόντεια· αυτή όμως η ψεύτικη εικόνα άσκησε ισχυρή επίδραση στην παγκόσμια λογοτεχνία". Ανακρεόντεια, ακριβώς, είναι τα δύο επιγράμματα πού του αποδίδονται στο ενδέκατο βιβλίο της "Παλατινής Ανθολογίας".
Λουκιανός, Σαμοσατεύς
Συγγραφέας
Ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς (120-180 μ.Χ. περίπου) γεννήθηκε στα Σαμόσατα, μια πόλη δίπλα στον ποταμό Ευφράτη, στο σημερινό Κουρδιστάν, στην εξελληνισμένη τότε Συριακή επαρχία με το όνομα Κομμαγηνή (τα Σαμόσατα λέγονται σήμερα Σαμσάτ και ανήκουν στην Τουρκία). Στην αρχή τον βρίσκουμε μέσα στο εργαστήρι του θείου του, που ήταν γλύπτης. Στο μικρό Λουκιανό όμως δεν άρεσε καθόλου η γλυπτική, ούτε και ήθελε να δουλεύει μαζί με το θείο του. Αντί γι' αυτό προτίμησε να μάθει τα ελληνικά και να σπουδάσει τη ρητορική τέχνη, στην οποία έγινε πράγματι πολύ καλός. Αυτό του έδωσε τη δυνατότητα να κάνει πολλά ταξίδια και να γνωρίσει πολλές χώρες. Από την Αντιόχεια της Συρίας, όπου εργάστηκε για πρώτη φορά ως ρήτορας, και τη Μικρασία, πέρασε στην Ελλάδα και ταξίδεψε πολλές φορές στην Ιταλία και τη μακρινή Γαλατία. Γύρω στα σαράντα εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα, βιοποριζόμενος από τη σοφιστική, και ασχολήθηκε παράλληλα με τον σατιρικό διάλογο και την επικούρεια φιλοσοφία. Ο Λουκιανός έγραψε πολλά έργα. Σε μια εποχή που οι διανοοούμενοι φρόντιζαν να "ελληνοφέρνουν", τόνιζε πάντα τη Συριακή καταγωγή του, δίνοντας το παράδειγμα ενός Έλληνα μετέχοντος της Ελληνικής Παιδείας και όχι κατ' όνομα. Θεωρείται, μεταξύ άλλων, ο πατέρας της επιστημονικής φαντασίας, με έργα για διαστημικά ταξίδια και αστροναύτες, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται τα "Αληθής ιστορία" και "Ικαρομένιππος".
Πλάτων
Συγγραφέας
Έλληνας φιλόσοφος και συγγραφέας (427-347 π.Χ.). Γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς ευγενείς. Ο πατέρας του Αρίστωνας έλεγε ότι καταγόταν από τη γενιά του Κόδρου και η μητέρα του Περικτιόνη από το Σόλωνα. Είχε δύο αδερφούς, τον Αδείμαντο και το Γλαύκωνα. Το πρώτο του όνομα ήταν Αριστοκλής. Πλάτωνας ονομάστηκε αργότερα για το ευρύ του στέρνο και το πλατύ του μέτωπο. Νέος ασχολήθηκε με την ποίηση, αλλά γρήγορα στράφηκε προς τη φιλοσοφία. Ήταν 20 χρόνων, όταν γνώρισε το Σωκράτη και έμεινε κοντά του για οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ώρα που ο μεγάλος δάσκαλος πέθανε (399 π.Χ.). Ο άδικος θάνατος του Σωκράτη τον έπεισε ότι η αθηναϊκή δημοκρατία είχε μεγάλα ελαττώματα και ανέλαβε το ρόλο του κοινωνικού μεταρρυθμιστή. Μετά τη θανάτωση του Σωκράτη για λίγο καιρό κατέφυγε στα Μέγαρα, κοντά στο συμμαθητή του Ευκλείδη. Ύστερα γύρισε στην Αθήνα, όπου για 10 χρόνια ασχολήθηκε με τη συγγραφή φιλοσοφικών έργων, τα οποία φέρουν τη σφραγίδα της σωκρατικής φιλοσοφίας. Στη συνέχεια ταξίδεψε στην Αίγυπτο και στην Κυρήνη, όπου σχετίστηκε με το μαθηματικό Θεόδωρο, και τέλος στον Τάραντα της Ιταλίας, όπου γνώρισε τους πυθαγόρειους, από τη φιλοσοφική σκέψη των οποίων επηρεάστηκε αποφασιστικά. Μετά πέρασε στη Σικελία. Στην αυλή του βασιλιά των Συρακουσών Διονυσίου Α΄ γνώρισε το βασιλικό γυναικάδελφο Δίωνα, με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά. Η φιλία όμως αυτή προκάλεσε τις υποψίες του Διονυσίου για συνωμοσία, γι' αυτό έδιωξε τον Πλάτωνα από τη Σικελία. Στην Αίγινα κινδύνεψε να πουληθεί ως δούλος αλλά τον εξαγόρασε ο Κυρηναίος φίλος του Αννίκερης. Επιστρέφοντας στην Αθήνα άνοιξε τη φιλοσοφική σχολή του, την Ακαδημία. Η προσπάθεια όμως των δύο φίλων να προσηλυτίσουν στις ιδέες τους το νέο ηγεμόνα Διονύσιο Β΄ απέτυχαν. Για τρίτη φορά ήρθε στην αυλή των Συρακουσών το 361, με σκοπό να συμφιλιώσει το Δίωνα με το Διονύσιο. Αυτή τη φορά κινδύνεψε και η ζωή του. Τον έσωσε η επέμβαση του πυθαγόρειου Αρχύτα. Αλλά ο Δίωνας δε γλίτωσε. Δολοφονήθηκε το 353. Έτσι ο Πλάτωνας έχασε τον άνθρωπο στον οποίο στήριξε τις ελπίδες του για την επιβολή των πολιτικών του ιδεών. Από τότε ο Πλάτωνας και μέχρι το θάνατό του ασχολήθηκε με τη διδασκαλία και με τη συγγραφή έργων φιλοσοφικών. Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36 και όλα, εκτός από την "Απολογία", διαλογικά. Και στη συγγραφή ο φιλόσοφος μιμήθηκε τη διδασκαλία του Σωκράτη, ο οποίος δίδασκε διαλογικά. Οι διάλογοί του επιγράφονται με το όνομα κάποιου από τα διαλεγόμενα πρόσωπα, π.χ. "Τίμαιος", "Γοργίας", "Πρωταγόρας" κ.λπ. Τρεις μόνο διάλογοι, το "Συμπόσιο", η "Πολιτεία" και οι "Νόμοι" τιτλοφορούνται από το περιεχόμενό τους. Σ' όλους τους διαλόγους τη συζήτηση διευθύνει ο Σωκράτης. Στους παλαιότερους διαλόγους διατηρεί την εικόνα του πραγματικού Σωκράτη, ενώ στους νεότερους κάτω από το πρόσωπο του δάσκαλου κρύβεται ο ίδιος ο μαθητής. Το σύνολο του πλατωνικού έργου διακρίνεται σε τρεις περιόδους με βάση τη χρονολογική σειρά: α) Περίοδος της νεότητας (400-387 π.Χ.): Σ΄ αυτήν ανήκουν: Απολογία, Κρίτων, Χαρμίδης, Πρωταγόρας, Λάχης, Ευθύφρων, Ιππίας Μείζων, Ιππίας Ελάσσων, Ίων, Λύσις. β) Περίοδος ωριμότητας (386-367 π.Χ.). Σ' αυτήν ανήκουν: Μενέξενος, Κρατύλος, Ευθύδημος, Γοργίας, Μένων, Παρμενίδης, Φαίδων, Φαίδρος, Πολιτεία, Συμπόσιον, Θεαίτητος. γ) Περίοδος γηρατειών (366-348 π.Χ.). Περιλαμβάνονται: Σοφιστής, Πολιτικός, Φίληβος, Κριτίας, Τίμαιος, Νόμοι, 7η επιστολή.
Ευριπίδης, 480-406 π.Χ.
Συγγραφέας
Ο Ευρυπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 π.Χ., και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θάνατό του. Άνθρωπος μάλλον εσωστρεφής και αυστηρός, δεν ευτύχησε στην προσωπική ζωή του. Κατά τα τελευταία χρόνια του εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, προσκαλεσμένος από τον βασιλιά Αρχέλαο, και εκεί πέθανε. Στο έργο του αντικατοπτρίζεται το κλίμα της εποχής, με την έντονη επίδραση της σοφιστικής, την αμφισβήτηση και την αναζήτηση των θείων και των ανθρώπινων. Ο Ευριπίδης, ο από σκηνής φιλόσοφος, απεικόνισε την τραγικότητα των εσωτερικών συγκρούσεων και απέδωσε μοναδικά την ποικιλία των ψυχικών παθών και τις διακυμάνσεις της συνείδησης. Οι νεωτερισμοί του, στη μορφή των έργων του και στις ιδέες που εξέφρασε, τον έκαναν συχνά στόχο επιθέσεων. Σώζονται δεκαεννέα δράματά του πλήρη και πολλά άλλα αποσπασματικά.
Αισχύλος
Συγγραφέας
Αισχύλος (525 - 455 π.Χ.). Υπήρξε πολύ μεγάλος τραγικός ποιητής της αρχαίας Ελλάδας, ίσως και μεγαλύτερος απ όλους γενικά τους άλλους ομοτέχνους του. Ήταν επίσης αρχιτέκτονας, σκηνοθέτης και μουσικός. Από τα έργα του 67 χάθηκαν και μόνο 7 διασώθηκαν ("Προμηθέας Δεσμώτης", "Ικέτιδες", "Πέρσες" και "Επτά επί Θήβαις", καθώς και η τριλογία του υπό τον τίτλο "Όρέστεια" που περιλαμβάνει τα μερικότερα έργα: "Αγαμέμνων", "Χοηφόροι" και "Ευμενίδες"). Ο Αισχύλος διακρίθηκε σαν μαχητής στο Μαραθώνα και στη Σαλαμίνα. Πήρε εξάλλου, 13 πρώτα βραβεία από έργα του, εκτός από τα δεύτερα και τρίτα, που κατά καιρούς του απονεμήθηκαν σε αντίστοιχους διαγωνισμούς. Με το Αισχύλο η αρχαιοελληνική τραγωδία εξελίχθηκε, από τον αρχικό διθύραμβο, σε πολυπρόσωπη παράσταση και έφθασε στο μεσουράνημά της. Το ύφος του διακρίνεται για τη μεγαλοπρέπειά του, το όλο δε έργο του για το βάθος, την πρωτοτυπία στη μορφή και την ισχυρότατη φαντασία του μεγάλου ποιητή. Κατά γενική, σχεδόν, αναγνώριση ο Αισχύλος υπήρξε μέγας και, από κάθε άποψη, ασύγκριτος δημιουργός. Πέθανε από ατύχημα στη Γέλα της Σικελίας, σε ηλικία 70 ετών, και τάφηκε εκεί. Κατά σχετική ανεπιβεβαίωτη παράδοση, μια χελώνα, πέφτοντας στο κεφάλι του από ψηλά, τον σκότωσε. Στον τάφο του οι Σικελοί Έλληνες ανάγειραν μετά μνημείο, στο οποίο χάραξαν επίγραμμα, που το είχε φτιάξει ο ίδιος ο Αισχύλος, διαισθανόμενος ίσως πως το τέλος του πλησίαζε.
Σιμωνίδης ο Κείος
Συγγραφέας
Ο Σιμωνίδης ο Κείος (556 π.Χ.-469 π.Χ.) ήταν Έλληνας λυρικός ποιητής. Γεννήθηκε στη νήσο Κέα όπου διδάχθηκε ποίηση και μουσική και συνέθεσε παιάνες προς τον Απόλλωνα. Μετακινήθηκε στην Αθήνα υπό την αιγίδα του Ίππαρχου. Μετά την δολοφονία του προστάτη του 514 π.Χ. μετοίκησε στην Θεσσαλία. Μετά την μάχη του Μαραθώνα επέστρεψε στην Αθήνα και αμέσως μετά πήγε στην Σικελία στην αυλή του Ιέρωνα όπου έμεινε μέχρι το θάνατο του. Συνέθεσε ελεγείες, χορικά ποιήματα, επινίκιους ύμνους, διθυράμβους, παρθένια, θρήνους και επιγράμματα, εκ των οποίων άριστα θεωρούνται αυτά για τους πεσόντες των Θερμοπυλών και του Μαραθώνα. Είχε μεγάλη φήμη σχετικά με τις γνώσεις του. Προσωπικός φίλος του Θεμιστοκλή και του Παυσανία. Η ποίησή του κατά τη διάρκεια του πολέμου με τους Πέρσες έδωσε μεγάλη ώθηση στην ελληνική εθνική συνείδηση. [πηγή: Βικιπαίδεια, 22/2/2012]
Όμηρος
Συγγραφέας
Αρχαίος Έλληνας επικός ποιητής, ο μεγαλύτερος από τους ποιητές όλων των αιώνων, με τον οποίο αρχίζει η έντεχνη ελληνική και ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Οι πληροφορίες που έχουμε για τον Όμηρο είναι ελάχιστες και αυτές ασαφείς. Τον τόπο γέννησής του διεκδικούν πολλές πόλεις. Πιο πιθανή πατρίδα του όμως θεωρείται η Σμύρνη, αιολική αποικία, που αργότερα προστέθηκε στην ιωνική συμπολιτεία. Η άποψη αυτή ενισχύεται από το ότι ο ποιητής γνώριζε πολύ καλά την περιοχή της, όπως αποδεικνύουν οι παρομοιώσεις που χρησιμοποιεί στην ποίησή του. Γνώριζε ακόμα καλά τις ακτές του Αδραμυτηνού κόλπου, το όρος Ίδη, την πεδιάδα του Σκάμανδρου κ.λπ., τα οποία είδε ο ποιητής με τα μάτια του και έγιναν θέατρα των αγώνων των ηρώων του. Άγνωστο είναι το πότε έζησε ο Όμηρος. Ο ίδιος αφήνει να εννοηθεί στα ποιήματά του ότι έζησε πολύ αργότερα από τα τρωικά. Κατά τον Ηρόδοτο (Β΄ 53) ο Όμηρος έζησε 400 χρόνια νωρίτερα απ' αυτόν και, σύμφωνα με τη μαρτυρία αυτή, πρέπει να έζησε κατά τα μέσα του 9ου αι. π.Χ. Τέλος η παράδοση ότι ο Όμηρος ήταν τυφλός πρέπει να απορριφθεί, γιατί είναι ασυμβίβαστη με τη λεπτή παρατήρηση της φύσης που υπάρχει στο έργο του. Έγραψε: α) την "Ιλιάδα" της οποίας η υπόθεση εκτυλίσσεται σε 51 ημέρες και 15.700 στίχους. Θέμα της είναι η "μήνις του Αχιλλέως" εναντίον του Αγαμέμνονα και οι συμφορές που επακολούθησαν. Κανονικά λοιπόν έπρεπε να ονομαστεί Αχιλληίδα, επειδή όμως ο ποιητής παρεμβάλλει σ' αυτήν πολλά γεγονότα του πολέμου που έγιναν γύρω από το Ίλιο (= Τροία), γι' αυτό πήρε το όνομα "Ιλιάς" β) την "Οδύσσεια" της οποίας τα περιστατικά διαρκούν 41 ημέρες και αναπτύσσονται σε 12.100 στίχους. Θέμα της είναι ο "νόστος" (= επιστροφή) του Οδυσσέα από την Τροία στην Ιθάκη. Άλλα έργα που αποδίδονται στον Όμηρο είναι: οι "Ομηρικοί ύμνοι", η "Βατραχομυομαχία", ο "Μαργίτης". Χαρακτηριστικό της τέχνης του Ομήρου είναι ότι τα έπη του έχουν αρχή, μέση και τέλος και ότι με τα αλλεπάλληλα επεισόδια κρατά αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του ακροατή μέχρι το τέλος. Ο θαυμασμός για τα έπη του Ομήρου διατηρήθηκε αμείωτος από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας, γι' αυτό και διδάσκεται σ' όλα τα σχολεία της Ευρώπης, ως ο μεγαλύτερος ποιητής και παιδαγωγός των αιώνων. Τα ομηρικά έπη έχουν μεταφραστεί σ' όλες τις γλώσσες του κόσμου, καθώς και στην ελληνική δημοτική, από τους Ι. Πολυλά, Αργ. Εφταλιώτη, Ζ. Σιδέρη, Ν. Καζαντζάκη, Ι. Κακριδή κ.ά.
Ηράκλειτος
Συγγραφέας
Ηράκλειτος (~544-483 π.Χ.). Γεννήθηκε στην Έφεσο, γιος του Βλόσωνος με καταγωγή από βασιλική οικογένεια και ήταν σ' όλο το βίο του αντίπαλός του όχλου και της δημοκρατικής παράταξης. Υποχρέωσε σε παραίτηση τον αντίπαλο της ολιγαρχίας Μελανκόμα και εναντιώθηκε στην (αποτυχημένη) ιωνική εξέγερση των δημοκρατικών κατά των Περσών. Για τους Εφέσιους συμπολίτες του που εξόρισαν τον καλύτερο Εφέσιο, τον Ερμόδωρο, έλεγε ότι πρέπει να κρεμαστούν όλοι αυτοβούλως και να παραδώσουν την πόλη στους ανήλικους. Οι δημοκρατικοί Εφέσιοι αποφάσισαν την εξορία του Ερμόδωρου με το σκεπτικό ότι, από τους Εφέσιους δεν μπορεί να υπάρχει ένας καλύτερος των άλλων και, αν υπάρξει, όχι στην Έφεσο και όχι μεταξύ των Εφεσίων! Ο Ηράκλειτος απαντούσε ότι ένας είναι σημαντικότερος από 10.000, αν αυτός είναι ο καλύτερος. Καλύτερος είναι δε εκείνος που προτιμάει την υστεροφημία από την παροδική δόξα. Η φιλοσοφική αντίληψη του Ηράκλειτου ήταν αντίθετη με την παραδοσιακή θρησκεία και στηριζόταν στις αριστοκρατικές αρχές. To αντικείμενο της φιλοσοφίας του δεν είναι η υλική αρχή αυτού του κόσμου αλλά ο εσωτερικός ρυθμός, ο Λόγος για τον οποίο ο κόσμος κινείται και ρυθμίζεται. Ο Ηράκλειτος είναι ο φιλόσοφος του αιώνιου γίγνεσθαι. Η κίνηση αυτή του γίγνεσθαι εκφράζεται με την συνεχή ροή του ποταμού που ολοένα ανανεώνεται. Μέσα στον Λόγο, ο Ηράκλειτος, δένει ένα μόνο υλικό στοιχείο, το πυρ. Η ύπαρξη του πυρός δημιουργεί μαζί με τον Λόγο ένα κόσμο άπειρο, άναρχο, ανώλεθρο, αυτορυθμιζόμενο που μετατρέπεται σε ποικίλες μορφές. Ο κόσμος αυτός είναι η αρμονία των αντιθέσεων. Οι αντιθέσεις δημιουργούν την ενότητα των πάντων με τη σύνθεση τους. Πολλές από τις δραστηριότητές του Ηράκλειτου ήταν αινιγματικές και η φιλοσοφία του ερμηνευόταν δύσκολα, γι' αυτό ονομάστηκε "σκοτεινός φιλόσοφος". Όταν παρουσιάστηκε στο σώμα του υδρωπικία, χώθηκε στην κοπριά ενός βουστασίου, ώστε η εκλυόμενη θερμότητα να απορροφήσει τα υγρά από το σώμα του. Σ' αυτή την κατάσταση πέθανε σε ηλικία 60 ετών. Από το έργο του "Για τη φύση" διασώθηκαν μόνο αποσπάσματα. Όταν ο Σωκράτης διάβασε το έργο του Ηράκλειτου είπε "... αυτά που κατάλαβα είναι σπουδαία, νομίζω όμως ότι είναι εξίσου σπουδαία και αυτά που δεν μπόρεσα να καταλάβω". Το γνωστότερο από τα αποφθέγματα του Ηράκλειτου "τα πάντα ρει", αποδόθηκε σ' αυτόν από τον Πλάτωνα, δεν βρέθηκε όμως σε κάποιο από τα διασωθέντα αποσπάσματα του έργου του.