Το ΚΚΕ Εσωτερικού έζησε μονάχα δεκαεννιά χρόνια (1968-1987). Γεννήθηκε από τη μεγαλύτερη διάσπαση που έζησε ποτέ κομμουνιστικό κόμμα στη μεταπολεμική Ευρώπη, και αυτοδιαλύθηκε προαισθανόμενο τις μεγάλες αλλαγές που θα ζούσε ο κόσμος με την κατάρρευση του "υπαρκτού" σοσιαλισμού. Όσο όμως βραχεία υπήρξε η ζωή του, άλλο τόσο αντιστρόφως ανάλογη υπήρξε η επιρροή που είχε στα ελληνικά πολιτικά πράγματα και στον τρόπο σκέψης όσων αγωνίστηκαν μέσα από τις τάξεις του.
Δεκαεφτά χρόνια μετά το τέλος του ΚΚΕ εσ., ο Λεωνίδας Κύρκος αποφασίζει να εκφράσει συγκροτημένα τις απόψεις του για πρόσωπα και πράγματα, για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε το κόμμα αυτό ήδη από τη στιγμή της γέννησής του, για τα οράματά του, για τα λάθη του, για τους δρόμους που άνοιξε στην ελληνική κοινωνία. Από τον διάλογό του αυτόν με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, όχι μόνο διαγράφεται με σαφήνεια το πορτρέτο του ΚΚΕ εσ. αλλά γίνεται σαφής και ο αντιδογματικός, βαθύτατα ανθρωπιστικός και έντονα αυτοκριτικός τρόπος σκέψης του ίδιου του Κύρκου, μιας σκέψης που σφράγισε ανεξίτηλα την πορεία της ελληνικής ανανεωτικής Αριστεράς από τον πόλεμο και μετά.
Περίληψη
Το ΚΚΕ Εσωτερικού έζησε μονάχα δεκαεννιά χρόνια (1968-1987). Γεννήθηκε από τη μεγαλύτερη διάσπαση που έζησε ποτέ κομμουνιστικό κόμμα στη μεταπολεμική Ευρώπη, και αυτοδιαλύθηκε προαισθανόμενο τις μεγάλες αλλαγές που θα ζούσε ο κόσμος με την κατάρρευση του "υπαρκτού" σοσιαλισμού. Όσο όμως βραχεία υπήρξε η ζωή του, άλλο τόσο αντιστρόφως ανάλογη υπήρξε η επιρροή που είχε στα ελληνικά πολιτικά πράγματα και στον τρόπο σκέψης όσων αγωνίστηκαν μέσα από τις τάξεις του.
Δεκαεφτά χρόνια μετά το τέλος του ΚΚΕ εσ., ο Λεωνίδας Κύρκος αποφασίζει να εκφράσει συγκροτημένα τις απόψεις του για πρόσωπα και πράγματα, για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε το κόμμα αυτό ήδη από τη στιγμή της γέννησής του, για τα οράματά του, για τα λάθη του, για τους δρόμους που άνοιξε στην ελληνική κοινωνία. Από τον διάλογό του αυτόν με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, όχι μόνο διαγράφεται με σαφήνεια το πορτρέτο του ΚΚΕ εσ. αλλά γίνεται σαφής και ο αντιδογματικός, βαθύτατα ανθρωπιστικός και έντονα αυτοκριτικός τρόπος σκέψης του ίδιου του Κύρκου, μιας σκέψης που σφράγισε ανεξίτηλα την πορεία της ελληνικής ανανεωτικής Αριστεράς από τον πόλεμο και μετά.
Ο Λεωνίδας Κύρκος (1924-2011) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας "Η Αυγή". Από νωρίς εντάχθηκε στην Αριστερά και εξελέγη βουλευτής Ηρακλείου με την ΕΔΑ από το 1961 έως το 1964. Στις 21 Απριλίου 1967 συνελήφθη και παρέμεινε στη φυλακή για 5 χρόνια. Όταν έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ, ο Λεωνίδας Κύρκος τάχθηκε με τους ανανεωτές και συμμετείχε στην ίδρυση του ΚΚΕ Εσωτερικού. Κατά τη μεταπολίτευση εξελέγη βουλευτής το 1974 (με την Ενωμένη Αριστερά) και 1977 και ευρωβουλευτής το 1981 και 1985. Διετέλεσε γενικός γραμματέας και πρόεδρος του ΚΚΕ Εσωτερικού. Τον Απρίλιο του 1987 παραιτήθηκε από την προεδρία του κόμματος, όταν εξελέγη πρόεδρος της Ελληνικής Αριστεράς (ΕΑΡ). Πρωτοστάτησε μαζί με τον Χαρίλαο Φλωράκη στη δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, του οποίου ήταν γραμματέας μέχρι τον Μάρτιο του 1991, οπότε και παραιτήθηκε. Στο διάστημα 1989-1993 εξελέγη βουλευτής με το ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού. To 2000 προτάθηκε τιμητικά από το κόμμα του Συνασπισμού για το αξίωμα του προέδρου της δημοκρατίας. Τον Ιανουάριο του 2003, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος του απένειμε το παράσημο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικος. Το 2010, με επιστολή του δήλωσε στήριξη στο νέο κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η πολιτική του διαδρομή, μεταπολιτευτικά, χαρακτηρίστηκε από την προσήλωσή του στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Αριστεράς καθώς και στην ανάγκη για την ευρύτερη δυνατή συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς, για την οποία ο ίδιος δεν σταμάτησε να εργάζεται. Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό πολιτική, εξέδωσε τρεις τόμους με πολιτικά του απομνημονεύματα ("Στιγμές από την προσωπική μου διαδρομή", 2007, "Στιγμές ΙΙ", 2008, "Στιγμές ΙΙΙ", 2009 -και τους τρεις στο Βιβλιοπωλείον της Εστίας), καθώς και μία εκτεταμένη συνέντευξη με τον Πέτρο Παπασαραντόπουλο, με τίτλο "Εκ βαθέων", στις εκδόσεις Επίκεντρο (2009). Πέθανε στην Αθήνα τα ξημερώματα της Κυριακής 28ης Αυγούστου 2011, σε ηλικία 87 ετών.
Χρυσοστομίδης, Ανταίος
Συγγραφέας
Ο συγγραφέας, μεταφραστής και δημοσιογράφος Ανταίος Χρυσοστομίδης (1952-2015), γιος του ιστορικού στελέχους της Αριστεράς Σοφιανού Χρυσοστομίδη και της Ειρήνης, γεννήθηκε το 1952 στο Κάιρο. Σπούδασε αρχιτεκτονική στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ρώμης και εργάστηκε μέχρι το 1982 ως αρχιτέκτονας. Στην Ιταλία οργανώθηκε πολιτικά στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Υπήρξε ηγετικό στέλεχος της νεολαίας του κόμματος, "Ρήγας Φεραίος", και η δημοσιογραφική του διαδρομή ξεκίνησε από το περιοδικό της "Θούριος". Στη συνέχεια εργάστηκε σε περιοδικά μαζικής κυκλοφορίας και συνεργάστηκε με την εφημερίδα "Αυγή", όπου υπέγραφε τη λογοτεχνική σελίδα "Περιδιαβάζοντας". Το 1998 ανέλαβε τη διεύθυνση της σειράς ξένης λογοτεχνίας των εκδόσεων Καστανιώτη, όπου επιμελήθηκε την έκδοση έργων συγγραφέων απ' όλο τον κόσμο, αναδεικνύοντάς την σε πρότυπο για τα ελληνικά εκδοτικά δεδομένα. Μετέφρασε στα ελληνικά έργα του Ίταλο Καλβίνο, του Αντόνιο Ταμπούκι (όλα τα έργα του που κυκλοφορούν στα ελληνικά), του Κούρτσιο Μαλαπάρτε, του Αλμπέρτο Μοράβια, του Ντάριο Φο, του Λεονάρντο Σάσα, του Ντίνο Μπουτζάτι και άλλων σπουδαίων Ιταλών συγγραφέων. Το 1999 δημοσίευσε μαζί με τον Αντόνιο Ταμπούκι το βιβλίο "Ένα πουκάμισο γεμάτο λεκέδες" (Εκδόσεις Άγρα). Επίσης εξέδωσε τα βιβλία "Λεωνίδας Κύρκος, η δυναμική της ανανέωσης" (2011), "Οι κεραίες της εποχής μου", τόμος Α' και Β' (2012 και 2013, αντίστοιχα), και τα τρία στις εκδόσεις Καστανιώτη. Από το 2006 έως το 2013 ήταν υπεύθυνος μαζί με τη Μικέλα Χαρτουλάρη της σειράς ντοκιμαντέρ "Οι κεραίες της εποχής μας", στην ΕΡΤ, η οποία παρουσίασε στο ελληνικό κοινό σημαντικούς εν ζωή ξένους συγγραφείς στο περιβάλλον ζωής και δημιουργίας τους. Ως μεταφραστής δίδαξε μετάφραση σε μεταπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης Λογοτεχνίας (ΕΚΕΜΕΛ). Το 2003 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ξένης Λογοτεχνικής Μετάφρασης για το μυθιστόρημα του Αντόνιο Ταμπούκι, "Είναι αργά, όλο και πιο αργά". Το 2004 το Ιταλικό Κράτος του απένειμε τον τίτλο του Ιππότη Εργασίας, τιμώντας τον για την προσφορά του στην εξάπλωση του ιταλικού πολιτισμού. Στις ευρωεκλογές του 2014 ήταν υποψήφιος με το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς (ΔΗΜΑΡ). Έφυγε ξαφνικά από τη ζωή στην Αθήνα στις 14 Αυγούστου 2015, μετά από επιπλοκές στην υγεία του. Η πολιτική κηδεία του, σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του, έγινε στο Α' Νεκροταφείο.
