Το σύγχρονο κράτος πρόνοιας βιώνει μια άνευ προηγουμένου κρίση και αμφισβήτηση. Θύμα των διαδικασιών που συνηθίσαμε να ονομάζουμε "παγκοσμιοποίηση" αλλά και των "συντεχνιακών" και γραφειοκρατικών υπερβολών που ιστορικά το συνόδευσαν, το κοινωνικό κράτος δεν μπορεί παρά να αποτελεί μια σημαντική παράμετρο της σύγχρονης προβληματικής για τα κοινωνικά δικαιώματα. Η παρούσα έκδοση αποτελείται από μελέτες που επικεντρώνονται τόσο στο θεωρητικό ζήτημα της προστατευτικής εμβέλειας των κοινωνικών δικαιωμάτων όσο και στα σύγχρονα ζητήματα που αντιμετωπίζει το κοινωνικό κράτος σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο σε συγκεκριμένες περιοχές δράσης του, όπως η απασχόληση, η κοινωνική ασφάλιση, η παιδεία και η υγεία. Κοινός παρονομαστής όλων των άρθρων είναι η ένταξη των κοινωνικών δικαιωμάτων στο πλαίσιο των συγκεκριμένων συνταγματικών επιταγών, η εκ του Συντάγματος υποχρέωση του κράτους για λήψη θετικών μέτρων, η δυνατότητα ή μη μονοπώλησης της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών από αυτό. Με άλλα λόγια εξετάζεται, τόσο θεωρητικά όσο και συγκεκριμένα, η έννοια και τα όρια του "κοινωνικού κεκτημένου".
Περίληψη
Το σύγχρονο κράτος πρόνοιας βιώνει μια άνευ προηγουμένου κρίση και αμφισβήτηση. Θύμα των διαδικασιών που συνηθίσαμε να ονομάζουμε "παγκοσμιοποίηση" αλλά και των "συντεχνιακών" και γραφειοκρατικών υπερβολών που ιστορικά το συνόδευσαν, το κοινωνικό κράτος δεν μπορεί παρά να αποτελεί μια σημαντική παράμετρο της σύγχρονης προβληματικής για τα κοινωνικά δικαιώματα. Η παρούσα έκδοση αποτελείται από μελέτες που επικεντρώνονται τόσο στο θεωρητικό ζήτημα της προστατευτικής εμβέλειας των κοινωνικών δικαιωμάτων όσο και στα σύγχρονα ζητήματα που αντιμετωπίζει το κοινωνικό κράτος σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο σε συγκεκριμένες περιοχές δράσης του, όπως η απασχόληση, η κοινωνική ασφάλιση, η παιδεία και η υγεία. Κοινός παρονομαστής όλων των άρθρων είναι η ένταξη των κοινωνικών δικαιωμάτων στο πλαίσιο των συγκεκριμένων συνταγματικών επιταγών, η εκ του Συντάγματος υποχρέωση του κράτους για λήψη θετικών μέτρων, η δυνατότητα ή μη μονοπώλησης της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών από αυτό. Με άλλα λόγια εξετάζεται, τόσο θεωρητικά όσο και συγκεκριμένα, η έννοια και τα όρια του "κοινωνικού κεκτημένου".
Ο Θεόδωρος Σακελλαρόπουλος είναι καθηγητής στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΣΤΑΜΕ. Από το 2006 εκδίδει τη δίγλωσση επιστημονική επιθεώρηση "Κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη". Έχει συγγράψει ή εκδώσει πάνω από δέκα βιβλία και μονογραφίες καθώς και πληθώρα επιστημονικών άρθρων σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά ή συλλογικούς τόμους. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σήμερα στην ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία και κοινωνία, τις δημόσιες πολιτικές και τις ευρωπαϊκές κοινωνικές πολιτικές. Αρθρογραφεί στον ελληνικό Τύπο για θέματα επικαιρότητας. Διδάσκει οικονομική ιστορία, κοινωνική πολιτική και ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και εκπρόσωπησε την Ελλάδα σε διεθνείς οργανισμούς και διεθνείς συνδιασκέψεις.
Δημοσιευμένα βιβλία του:
- Θεσμικός μετασχηματισμός και οικονομική ανάπτυξη. Εξάντας, Αθήνα, 1991.
- Οικονομία, κοινωνία, κράτος στην Ελλάδα του μεσοπολέμου, Πληροφόρηση, Αθήνα 1991.
- Νομισματικές κρίσεις και η κρατική διαχείρισή τους στην Ελλάδα 1880-1930 (σε συνεργασία με τους Ζ. Δεμαθά, Θ. Καλαφάτη), Θεμέλιο, Αθήνα 1991.
- Οικονομία και πολιτική στην σύγχρονη Ελλάδα (επιμέλεια), Πληροφόρηση, Αθήνα 1992.
- Νεοελληνική κοινωνία: Ιστορικές και κριτικές προσεγγίσεις (επιμέλεια) Κριτική, Αθήνα, 1993.
- Προβληματικές επιχειρήσεις: Κράτος και κοινωνικά συμφέροντα τη δεκαετία του '80, Κριτική, Αθήνα 1993.
- Οι κρίσεις στην Ελλάδα (1830-1860): Οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές όψεις. 2 τόμοι, Κριτική, Αθήνα 1993-1994.
- Ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική, Κριτική, Αθήνα 1993.
- Η μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους (επιμέλεια), Κριτική, Αθήνα 1999.
Ρομπόλης, Σάββας
Συγγραφέας
Ο Σάββας Ρομπόλης γεννήθηκε και ζει στην Καισαριανή. Είναι πτυχιούχος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος (D.E.S.) του Πανεπιστημίου της Σορβόννης (Paris I).
Διδάκτορας Οικονομικών Επιστημών (These d’Etat) του ΙΧ Πανεπιστημίου των Παρισίων (Paris IX). Σήμερα είναι Ομότιμος Καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και κατά την περίοδο 1990-2013 ήταν Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ).
Είναι έγγαμος και πατέρας δύο αγοριών.
Κοντιάδης, Ξενοφών Ι.
Συγγραφέας
Ο Ξενοφών Κοντιάδης γεννήθηκε το 1967 στη Χαϊδελβέργη. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και το Μόναχο. Δίδαξε από το 1998 στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και από το 2004 στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, όπου εκλέχθηκε το 2006 Καθηγητής και το 2010 Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Από το 2016 είναι Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου - Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου από το 2006. Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Institute for EuropeanConstitutional Sciences (Γερμανία) και Συντονιστής της Ερευνητικής Ομάδας "Constitution-Making and Constitutional Change" της International Association of Constitutional Law. Τακτικός αρθρογράφος στον ημερήσιο Τύπο. Ασκεί δικηγορία από το 1992 στο πεδίο του διοικητικού δικαίου και του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 ήταν υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
www.contiades.gr
Πικραμένος, Μιχάλης Ν.
Συγγραφέας
Ο Μιχ. Ν. Πικραμένος είναι Σύμβουλος Επικρατείας και Λέκτορας στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει μετεκπαιδευτεί στο Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο και στη συγκριτική νομολογία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Διδάσκει ειδικά θέματα Συνταγματικού Δικαίου στην Εθνική Σχολή Δικαστών. Διετέλεσε συνεργάτης στο Νομικό Γραφείο του Πρωθυπουργού (1996-1999). Πρόεδρος ομάδος εργασίας Υπουργείου Δικαιοσύνης για την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Έχει συγγράψει άρθρα, μελέτες και σχόλια στο πεδίο του δημοσίου δικαίου και αφορούν ιδίως την οργάνωση και λειτουργία θεσμών του κράτους.
Παπαδημητρίου, Κώστας Δ. 1954-
Συγγραφέας
Ο Κώστας Δ. Παπαδημητρίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1954. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ νομικής του Πανεπιστημίου Universite de Paris Χ - Nanterre, με θέμα της διατριβής του: "Οι ατομικές ελευθερίες των μισθωτών στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα", όπου κρίθηκε με το βαθμό άριστα (1988). Υπότροφος της Γαλλικής Κυβέρνησης κατά τα έτη 1980-1984 και 1993-94 σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Χ - Nanterre. Εν συνεχεία, του ανατέθηκαν παραδόσεις μαθημάτων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας. Διατέλεσε ειδικός σύμβουλος του Υπουργού Εργασίας, από τον Οκτώβριο του 1989 έως τον Απρίλιο του 1990. Δικηγόρος παρ΄ Αρείω Πάγω ασχολούμενος με υποθέσεις ατομικού και συλλογικού Εργατικού Δικαίου. Συμμετέχει από το 1986 στις ερευνητικές εργασίες του Ερευνητικού Ινστιτούτου Δικονομικών Μελετών (ΙΔΜΕ) ασχολούμενος με θέματα εργατικού δικονομικού δικαίου. Μέλος του Δ.Σ. της Ε.Δ.Ε.Κ.Α. από το 1988. Μεσολαβητής-Διαιτητής του Ο.ΜΕ.Δ. από το 1992. Επιστημονικός Συνεργάτης της Βουλής των Ελλήνων από το 1994. Γνωρίζει άριστα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και καλά γερμανικά. Έχει δημοσιεύσει σημαντικό αριθμό επιστημονικών άρθρων καθώς και τις ακόλουθες μονογραφίες: "Πληροφορική-Εργασία-Εργατικό Δίκαιο", 1988, "Η επίλυση των συλλογικών διαφορών Εργασίας", 1992 και "Η συλλογική παρέμβαση των εργαζομένων στην επίλυση ατομικών διαφορών εργασίας", 1988. Επίσης, έχει συμμετάσχει ως εισηγητής σε πολλά εθνικά και διεθνή συνέδρια.
Κατρούγκαλος, Γιώργος Σ.
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Κατρούγκαλος είναι συνταγματολόγος, καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο.