Η ειδική αγωγή βρίσκεται σήμερα σε ένα κρίσιμο μεταίχμιο. Σε μια προσπάθεια προσδιορισμού της ταυτότητάς της ανάμεσα στο "ειδικό" και το "ενταξιακό", ως αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής εκπαίδευσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει καθετί το εξειδικευμένο, διαφοροποιημένο ή πρόσθετο, που προσφέρεται στο παιδί για μεγάλα ή μικρά χρονικά διαστήματα. Ένας άλλος απώτερος στόχος παραμένει η εκπαίδευση σε όσο το δυνατόν λιγότερο περιοριστικό περιβάλλον.
Στόχος του βιβλίου είναι να αναδείξει και να καταστήσει κατανοητές τις παραμέτρους που αφορούν την εκπαίδευση και τη συμπεριφορά των παιδιών με ειδικές ανάγκες μέσα από μια πολυπρισματική διάσταση, συνεισφέροντας με αυτό τον τρόπο στη βελτίωσή τους. Τα επιμέρους άρθρα αφορούν θέματα θεωρητικού, ερευνητικού αλλά και πρακτικού ενδιαφέροντος αναφορικά με την εκπαίδευση, τη συνεκπαίδευση και τη θεραπεία των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Περίληψη
Η ειδική αγωγή βρίσκεται σήμερα σε ένα κρίσιμο μεταίχμιο. Σε μια προσπάθεια προσδιορισμού της ταυτότητάς της ανάμεσα στο "ειδικό" και το "ενταξιακό", ως αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής εκπαίδευσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει καθετί το εξειδικευμένο, διαφοροποιημένο ή πρόσθετο, που προσφέρεται στο παιδί για μεγάλα ή μικρά χρονικά διαστήματα. Ένας άλλος απώτερος στόχος παραμένει η εκπαίδευση σε όσο το δυνατόν λιγότερο περιοριστικό περιβάλλον.
Στόχος του βιβλίου είναι να αναδείξει και να καταστήσει κατανοητές τις παραμέτρους που αφορούν την εκπαίδευση και τη συμπεριφορά των παιδιών με ειδικές ανάγκες μέσα από μια πολυπρισματική διάσταση, συνεισφέροντας με αυτό τον τρόπο στη βελτίωσή τους. Τα επιμέρους άρθρα αφορούν θέματα θεωρητικού, ερευνητικού αλλά και πρακτικού ενδιαφέροντος αναφορικά με την εκπαίδευση, τη συνεκπαίδευση και τη θεραπεία των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Ο Βασίλης Στρογγυλός είναι Λέκτορας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με γνωστικό Αντικείμενο: Ειδική Αγωγή - Ένταξη στην Προσχολική Εκπαίδευση.
Μπότσογλου, Καφένια
Συγγραφέας
Η Καφένια Μπότσογλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., από όπου έλαβε και το διδακτορικό της τίτλο. Στα κύρια ερευνητικά της ενδιαφέροντα, εντάσσονται η σχέση του παιδιού με το χώρο, καθώς και η δραστηριότητα παιχνιδιού στην προσχολική ηλικία, ενταγμένη στο πλαίσιο της παιδαγωγικής διαδικασίας. Είναι επίκουρη καθηγήτρια της Διδακτικής - Μεθοδολογίας στην Προσχολική Εκπαίδευση στο Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Παπαηλιού, Χριστίνα
Συγγραφέας
Η Χριστίνα Παπαηλιού είναι επίκουρη καθηγήτρια Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας και Διαταραχών του Λόγου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Μπούτσκου, Ευαγγελία
Συγγραφέας
Η Ευαγγελία Μπούτσκου είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Manchester στην Αγγλία. Έχει εργαστεί ως δασκάλα γενικής και ειδικής αγωγής. Διδάσκει στο Διδασκαλείο "Δ. Γληνός" του Α.Π.Θ και τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν το ρόλο των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής και την ενταξιακή παιδαγωγική.
Κουρκούτας, Ηλίας Ε.
Συγγραφέας
Ο Ηλίας Κουρκούτας γεννήθηκε στη Λάρισα το 1961. Είναι Κλινικός Ψυχολόγος και Καθηγητής στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης, με αντικείμενο την Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (Συναισθηματικές-Συμπεριφορικές Δυσκολίες, Αυτισμός, Νοητικές Ανεπάρκειες, Χρόνιες Ασθένειες, Μαθησιακές Δυσκολίες, Παραβατικές-αντικοινωνικές συμπεριφορές, κ.λπ.). Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Βέλγιο με υποτροφία του ΟΑΕΔ κι ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης με υποτροφία του ΙΚΥ. Εργάστηκε στο ίδιο Πανεπιστήμιο ως ερευνητής στον τομέα ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του M. Born, ενώ συνδιηύθυνε με τον J. Melon για τέσσερα χρόνια τα σεμινάρια κλινικής ψυχανάλυσης. Παράλληλα, ειδικεύθηκε στην ψυχοθεραπεία παιδιών και εφήβων στο Φροϋδικό Ινστιτούτο Ψυχανάλυσης Βρυξελλών. Ερευνητικά ασχολείται με τον ρόλο των νέων μοντέλων ψυχικής υγείας, καθώς και των "ενταξιακών πρακτικών" στα σχολεία. Έχει διδάξει σε διάφορα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, είτε ως προσκεκλημένος καθηγητής, είτε μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα και έχει συγγράψει έναν μεγάλο αριθμό άρθρων στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και ιταλικά. Έχει, επίσης, συγγράψει και επιμεληθεί τα ακόλουθα βιβλία στα ελληνικά και αγγλικά: Η. Κουρκούτας & J.-P. Chartier (2008). "Παιδιά και Έφηβοι με Ψυχοκοινωνικές και Μαθησιακές Διαταραχές. Στρατηγικές παρέμβασης" (Τόπος), Κουρκούτας, Η. & Caldin, R. (2010). "Οικογένειες παιδιών με ιδιαίτερες δυσκολίες και Σχολική Ένταξη" (Ελληνικά Γράμματα), Η. Κουρκούτας (2001). "Η Ψυχολογία του Εφήβου. Θεωρητικά ζητήματα και κλινικές περιπτώσεις" (Ελληνικά Γράμματα), Ε. Kourkoutas, Ε. & F. Erkman (Eds.) (2011). "Interpersonal Acceptance and Rejection: Social, Emotional, and Educational Contexts" (Brown/Walker/ Universal Press) και Ε. Kourkoutas (2011) "Children with behavioral problems: Ecosystemic psychodynamic interventions within family and school context" (Nova Science). "Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά: Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου".
Στρογγυλός, Βασίλης
Συγγραφέας
Ο Βασίλης Στρογγυλός είναι Λέκτορας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με γνωστικό Αντικείμενο: Ειδική Αγωγή - Ένταξη στην Προσχολική Εκπαίδευση.
Ράλλη, Ασημίνα
Συγγραφέας
Η Ασημίνα Μ. Ράλλη είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Εξελικτικής Ψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πραγματοποίησε τις προπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Institute of Education, University of London, όπου και πήρε τους Μεταπτυχιακούς τίτλους και το Διδακτορικό της. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη της τυπικής γλωσσικής ανάπτυξης και των δεξιοτήτων γραμματισμού σε παιδιά και εφήβους, καθώς και στη μελέτη της Ειδικής Γλωσσικής Διαταραχής. Ασχολείται, επίσης, με την αξιολόγηση των γνωστικών και γλωσσικών δεξιοτήτων παιδιών και εφήβων, καθώς και με τη μελέτη της σχολικής ετοιμότητας.
Ξανθάκου, Γιώτα
Συγγραφέας
Η Γιώτα Ξανθάκου είναι επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι ειδική στο χώρο της δημιουργικής μάθησης και διδασκαλίας, στην ανάλυση παιδικού ιχνογραφήματος, καθώς και σε θέματα σχολικής φοβίας και σχολικής αποτυχίας. Είναι συγγραφέας βιβλίων και μελετών και άρθρων στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία.
Καΐλα, Μαρία Α.
Συγγραφέας
Η Μαρία Καΐλα είναι καθηγήτρια Ψυχοπαιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, όπου υπηρέτησε ως Αντιπρύτανις (1997-2003). Υπήρξε επίσης πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΨΕ (2003-2006). Είναι Διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "Περιβαλλοντική Εκπαίδευση" και εκλεγμένο μέλος των επιστημονικών και συντονιστικών επιτροπών των διεθνών δικτύων Prelude - έδρα UNESCO για την αειφόρο ανάπτυξη σε περιβάλλον, υγεία, εκπαίδευση και Inruda (UCLA - Ben Gurion) για την αειφορία σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες περιοχές στη σύνδεσή τους με τα πανεπιστήμια. Διευθύνει επιστημονικές σειρές ενώ άρθρα και κεφάλαιά της σε συλλογικούς τόμους έχουν δημοσιευτεί στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά, ενώ κείμενά της έχουν μεταφραστεί επίσης σε πολλές άλλες γλώσσες.
Σηφάκη, Μαρία
Συγγραφέας
Η Μαρία Σηφάκη είναι καθηγήτρια Εφαρμογών στο ΤΕΙ Αθήνας.
Κατσιγιάννη, Βικτωρία
Συγγραφέας
Η Βικτωρία Κατσιγιάννη είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Τζονιχάκη, Ιωάννα
Συγγραφέας
Η Ιωάννη Τζονιχάκη είναι καθηγήτρια στο ΤΕΙ Εργοθεραπείας.
Καΐλα, Μαρία Α.
Συγγραφέας
Η Μαρία Καΐλα είναι καθηγήτρια Ψυχοπαιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, όπου υπηρέτησε ως Αντιπρύτανις (1997-2003). Υπήρξε επίσης πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΨΕ (2003-2006). Είναι Διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "Περιβαλλοντική Εκπαίδευση" και εκλεγμένο μέλος των επιστημονικών και συντονιστικών επιτροπών των διεθνών δικτύων Prelude - έδρα UNESCO για την αειφόρο ανάπτυξη σε περιβάλλον, υγεία, εκπαίδευση και Inruda (UCLA - Ben Gurion) για την αειφορία σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες περιοχές στη σύνδεσή τους με τα πανεπιστήμια. Διευθύνει επιστημονικές σειρές ενώ άρθρα και κεφάλαιά της σε συλλογικούς τόμους έχουν δημοσιευτεί στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά, ενώ κείμενά της έχουν μεταφραστεί επίσης σε πολλές άλλες γλώσσες.
Ημέλλου, Όλγα Ι.
Συγγραφέας
Η Όλγα Ι. Ημέλλου σπούδασε παιδαγωγικά, Ειδική Αγωγή και Εργοθεραπεία και -ως υπότροφος του ΙΚΥ- έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα Φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών (με επίδοση άριστα ομόφωνα), στον τομέα των μαθησιακών δυσκολιών. Στα πλαίσια των ερευνητικών ενδιαφερόντων της εντάσσονται δραστηριότητες όπως η συμμετοχή στην κατασκευή και στάθμιση του ΑθηνάΤεστ Διάγνωσης Δυσκολιών Μάθησης και η διάγνωση των αναγκών των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ.Δ.Α.Π.). Έχει παρουσιάσει εργασίες της σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει δημοσιεύσει άρθρα, έρευνες και μελέτες σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά.
Διδάσκει σε ιδιωτικές και δημόσιες σχολικές μονάδες γενικής και ειδικής αγωγής για περισσότερα από δεκαπέντε χρόνια. Από το 2002 διδάσκει στο τμήμα Ειδικής Αγωγής του Μαρασλείου Διδασκαλείου Δημοτικής Εκπαίδευσης ενώ συμμετέχει στην επιστημονική ομάδα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.) με αντικείμενο τη "Βελτίωση των συνθηκών ένταξης στο εκπαιδευτικό σύστημα ατόμων με πολλαπλές αναπηρίες". Λειτουργεί ως σύνδεσμος του δικτύου Enabling Education Network (EENET) στην Ελλάδα.
Αβραμίδης, Ηλίας
Συγγραφέας
Senior Lecturer, Πανεπιστήμιο του Exeter, Ηνωμένο Βασίλειο.
Πολεμικός, Νικήτας Ε.
Συγγραφέας
Ο Νικήτας Πολεμικός αποφοίτησε από την Παιδαγωγική Ακαδημία Ρόδου (1968). Σπούδασε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Β. Κολοράντο (πτυχίο Bachelor, 1972 και μεταπτυχιακό δίπλωμα Master, 1973), και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης απ΄ όπου πήρε και το διδακτορικό του (1983). Είναι Αναπληρωτής καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Πολεμικού, Άννα
Συγγραφέας
Η Άννα Πολεμικού σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Cardiff της Ουαλίας (BA). Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στη Νευροψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Νottingham (MSc) και ακολούθως απέκτησε το Διδακτορικό της Δίπλωμα (PhD) από το Πανεπιστήμιο του Bath του Ην. Βασιλείου. Είναι επιστημονική συνεργάτις μεταπτυχιακού προγράμματοςτης Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, και διδάσκουσα σε επιμορφωτικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΠΤΔΕ του ΕΚΠΑ. Το ακαδημαϊκό έτος 2016-17 την βρίσκει να διδάσκει στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει εκπαιδευτεί στην προσωποκεντρική συμβουλευτική (Πανεπιστήμιο Strathclyde) και δραστηριοποιείται ως ειδικευμένη
προσωποκεντρική ψυχοθεραπεύτρια. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους. Το "Μεγαλώνοντας πνευματικά παιδιά: Από την υπέρτατη νοημοσύνη στην υπέρτατη ευτυχία" αποτελεί το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα.
Πολεμικός, Νικήτας Ε.
Συγγραφέας
Ο Νικήτας Πολεμικός αποφοίτησε από την Παιδαγωγική Ακαδημία Ρόδου (1968). Σπούδασε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Β. Κολοράντο (πτυχίο Bachelor, 1972 και μεταπτυχιακό δίπλωμα Master, 1973), και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης απ΄ όπου πήρε και το διδακτορικό του (1983). Είναι Αναπληρωτής καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Μαλαματίδου, Ειρήνη
Συγγραφέας
Η Ειρήνη Μαλαματίδου είναι καθηγήτρια εφαρμογών στο ΤΕΙ Αθήνας.
Σιαπέρας, Παναγιώτης
Συγγραφέας
Ο Δρ. Παναγιώτης Σιαπέρας αποφοίτησε το 1999 από το τμήμα Εργοθεραπείας του Τ.Ε.Ι Αθήνας. Αφού εργάστηκε σε μονάδες για παιδιά και ενήλικες με ψυχικές παθήσεις ή αναπτυξιακές διαταραχές, συνέχισε τις σπουδές του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έλαβε το δεύτερο προπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Kent το 2003.
Κατόπιν εργάστηκε στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (King's College), όπου με υποτροφία εξειδικεύτηκε στη διάγνωση & παρέμβαση παιδιών & εφήβων που πάσχουν από ψυχικές παθήσεις αναπτυξιακές διαταραχές και μαθησιακές δυσκολίες. Το 2008 με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (IKY) έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στην Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Cambridge ερευνώντας το φάσμα του αυτισμού.
Σήμερα εργάζεται ως Ψυχολόγος στο Κολλέγιο Αθηνών και παράλληλα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο ΤΕΙ Αθήνας. Επίσης είναι ερευνητικός συνεργάτης του Πανεπιστήμιου του Cambridge με αντικείμενο το φάσμα του αυτισμού (Σύνδρομο Άσπεργκερ). Για το επιστημονικό του και παιδαγωγικό του έργο ως ψυχολόγος έχει βραβευθεί από τον Ροταριανό Όμιλο ενώ είναι μέλος επιστημονικών επιτροπών διαφόρων συλλόγων.
Έχει προφορικές ανακοινώσεις σε πολλά Διεθνή και Ελληνικά συνέδρια Ψυχολογίας ενώ έχει δημοσιεύσει επιστημονικά άρθρα.
Διαλεκτάκη, Κωνσταντίνα
Συγγραφέας
Υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο του Exeter, Ηνωμένο Βασίλειο.
Οκαλίδου, Αρετή
Συγγραφέας
Η Αρετή Οκαλίδου είναι λογοπαθολόγος-επιστήμων λόγου και ακοής, και αναπληρώτρια καθηνητρια Λογοπαθολογίας και Αγωγής του Λόγου στο Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Απόφοιτη της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, συνέχισε τις σπουδές της στην ψυχολογία και στη λογοπαθολογία ως υπότροφος πανεπιστημίων των ΗΠΑ. Ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο διεθνούς φήμης Διδακτορικό Τμήμα Επιστημών Λόγου και Ακοής του City University of New York, για την οποία βραβεύτηκε από την Πολιτεία της Νέας Υόρκης. Εργάστηκε ως επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Λογοθεραπείας ΑΤΕΙ Πάτρας και ως λογοπαθολόγος σε σχολεία, νοσοκομεία και κέντρα ειδικής αγωγής στις Η.Π.Α. και στην Ελλάδα. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην παραγωγή κι ανάπτυξη της φωνητικής/φωνολογίας, σε θέματα κλινικής φωνητικής και ειδικότερα στην παραγωγή λόγου από παιδιά με προβλήματα ακοής. Είναι συγγραφέας του βιβλίου "Βαρηκοΐα-Κώφωση: Μελέτη της παραγωγής του λόγου και θεραπευτική παρέμβαση", εκδόσεις "Ελληνικά Γράμματα".
