Ένα συλλογικό συγγραφικό εγχείρημα που παρέχει μία εκτεταμένη, ενημερωμένη και πολυθεματική έκθεση των θεωριτικών προβληματισμών, των μεθοδολογικών επιλογών και των ερευνητικών ανησυχιών των - "ώριμων" αλλά και νεότερων - κοινωνικών ψυχολόγων που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο.
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στον τόμο, και είναι είτε αμιγώς θεωρητικά είτε συνοδεύονται από παρουσίαση ερευνητικών δεδομένων, χωρίζονται σε τέσσερις ενότητες: (α) αυτά που εξερευνούν τη στροφή προς μία "μαχόμενη" κοινωνική ψυχολογία (β) αυτά που αναφέρονται σε διυποκειμενικές δυναμικές και συμπεριφορικές εκφάνσεις (γ) αυτά που προσεγγίζουν διακυβεύματα ταυτότητας και διομαδικές συγκρούσεις και (δ) αυτά που διερευνούν τη νομιμοποιητική λειτουργία της ιδεολογίας. Αναδεικνύοντας θεωρητικά και ερευνητικά ζητήματα αιχμής, τα οποία βρίσκονται διεθνώς στην πρώτη γραμμή των αναζητήσεων της επιστήμης της κοινωνικής ψυχολογίας, τα κείμενα του τόμου αποτελούν δείγματα γραφής του ελληνόγλωσσου κοινωνιοψυχολογικού προβληματισμού και ταυτόγχρονα σημεία "ωρίμανσης" και αφετηρίες περαιτέρω εμβάθυνσής του.
Περίληψη
Ένα συλλογικό συγγραφικό εγχείρημα που παρέχει μία εκτεταμένη, ενημερωμένη και πολυθεματική έκθεση των θεωριτικών προβληματισμών, των μεθοδολογικών επιλογών και των ερευνητικών ανησυχιών των - "ώριμων" αλλά και νεότερων - κοινωνικών ψυχολόγων που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο.
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στον τόμο, και είναι είτε αμιγώς θεωρητικά είτε συνοδεύονται από παρουσίαση ερευνητικών δεδομένων, χωρίζονται σε τέσσερις ενότητες: (α) αυτά που εξερευνούν τη στροφή προς μία "μαχόμενη" κοινωνική ψυχολογία (β) αυτά που αναφέρονται σε διυποκειμενικές δυναμικές και συμπεριφορικές εκφάνσεις (γ) αυτά που προσεγγίζουν διακυβεύματα ταυτότητας και διομαδικές συγκρούσεις και (δ) αυτά που διερευνούν τη νομιμοποιητική λειτουργία της ιδεολογίας. Αναδεικνύοντας θεωρητικά και ερευνητικά ζητήματα αιχμής, τα οποία βρίσκονται διεθνώς στην πρώτη γραμμή των αναζητήσεων της επιστήμης της κοινωνικής ψυχολογίας, τα κείμενα του τόμου αποτελούν δείγματα γραφής του ελληνόγλωσσου κοινωνιοψυχολογικού προβληματισμού και ταυτόγχρονα σημεία "ωρίμανσης" και αφετηρίες περαιτέρω εμβάθυνσής του.
Η Μαρία Σακαλάκη γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Paris 5 - Rene Descartes όπου υποστήριξε και τη Διδακτορική Διατριβή της. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια Rennes 2 και Paris 4- Sorbonne και συνεργάστηκε με το Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS), με το Εργαστήριο Κοινωνικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Paris 5, με το Groupe de Recherche et d' Analyse Societale en Psychologie Economique (Πανεπιστήμιο Paris 5) και με το εργαστήριο Lares του Πανεπιστημίου Rennes 2. Είναι καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου όπου διδάσκει από το 1993.
Ρήγα, Αναστασία, Βαλεντίνη
Συγγραφέας
Η Αναστασία - Βαλεντίνη Ρήγα είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής - Κλινικής Ψυχολογίας και Ποιοτικής Μεθοδολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει δημοσιεύσει τρεις Μονογραφίες, δέκα βιβλία επιστημονικού περιεχομένου με άλλους συνεργάτες, τέσσερις μεταφράσεις καθώς και πολλά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά.
Γκαρή, Αικατερίνη
Συγγραφέας
Η Αικατερίνη Γκαρή είναι επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας και Διευθύντρια του Κέντρου Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας του Προγράμματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μελέτη των στάσεων, των αξιών, της μορφής και της δομής της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας, στην κοινωνική ψυχολογία του σχολείου με έμφαση στη μελέτη της χαρισματικότητας, καθώς και στη μελέτη της ποιότητας ζωής στη μικρή κοινότητα. Η επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου αυτού σχετίζεται με τη μακρόχρονη ενασχόληση της με τη συστημική σκέψη και τις εφαρμογές της στη διεργασία της μικρής ομάδας και των διαπροσωπικών σχέσεων, μέσα στο κοινωνικό και στο πολιτισμικό γίγνεσθαι.
Προδρομίτης, Γεράσιμος
Συγγραφέας
Ο Γεράσιμος Προδρομίτης είναι επίκουρος καθηγητής Πειραματικής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Το ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται στις διαδικασίες κοινωνικής επιρροής και στους μηχανισμούς αντίστασης στην κοινωνική επιρροή, καθώς και στους τρόπους διαμόρφωσης, αναπαραγωγής και διάδοσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων.
Παυλόπουλος, Βασίλης Γ.
Συγγραφέας
Ο Βασίλης Παυλόπουλος εκπόνησε διατριβή στην Κοινωνική Ψυχολογία (υποτροφία ΙΚΥ) και αναγορεύτηκε διδάκτορας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1998. Από το 2004 είναι Λέκτορας Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας στο ίδιο Τμήμα. Μεταξύ 2000-03 δίδαξε μαθήματα Κοινωνικής Ψυχολογίας, Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας και Μεθοδολογίας-Στατιστικής στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πατρών. Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται περισσότερες από 20 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και αυτοτελείς τόμους, στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Τη διετία 2004-05 ήταν εκλεγμένος συντονιστής του κλάδου Κοινωνικής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, ενώ έχει συμμετάσχει στην οργανωτική επιτροπή πανελλήνιων και διεθνών συνεδρίων. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αναφέρονται στον επιπολιτισμό και την ψυχολογική προσαρμογή μεταναστών, τον κοινωνικό στιγματισμό, τις άρρητες θεωρίες της προσωπικότητας και τη διαπολιτισμική μελέτη της οικογένειας και των στενών διαπροσωπικών σχέσεων.
Γαρδικιώτης, Αντώνης
Συγγραφέας
Ο Αντώνης Γαρδικιώτης είναι Επίκουρος Καθηγητής της Κοινωνικής Ψυχολογίας και των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σπούδασε, σε προπτυχιακό επίπεδο, Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και σε μεταπτυχιακό επίπεδο Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και Επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (London School of Economics and Political Sciences), Μεθοδολογία της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Cardiff, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στην Κοινωνική Ψυχολογία και στα ΜΜΕ (School of Psychology). Έχει δημοσιεύσει επιστημονικές εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, όπως το European Journal of Social Psychology, το Personality and Social Psychology Bulletin, το Media Psychology, το Communications: The European Journal of Communication Research κ.ά. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν σε κεντρικά ζητήματα της Κοινωνικής Ψυχολογίας, όπως είναι η κοινωνική επιρροή και η πειθώ, αλλά και στην εφαρμογή των κοινωνικο-ψυχολογικών θεωριών στη μελέτη των φαινομένων μαζικής επικοινωνίας.
Κορδούτης, Παναγιώτης Σ.
Συγγραφέας
Ο Παναγιώτης Κορδούτης ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του ως υπότροφος του ιδρύματος Fulbright, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα των ΗΠΑ, από το οποίο και αναγορεύτηκε διδάκτορας στην Κοινωνική Ψυχολογία, το 1989. Από το 1991 έχει διδάξει Κοινωνική Ψυχολογία στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ και στα Τμήματα Κοινωνικής Εργασίας και Επισκεπτών Υγείας του ΤΕΙ Αθήνας. Εργάστηκε ως ερευνητής σε θέματα κοινωνικής υγείας και πρόληψης στο Νοσοκομείο Παίδων "Αγία Σοφία" στην Αθήνα. Έχει συμμετάσχει σε εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα σχετιζόμενα με τη σεξουαλικότητα στη στενή διαπροσωπική σχέση και την άσκηση κοινωνικής επιρροής σε θέματα πρόληψης και κοινωνικής συνοχής. Είναι επίκουρος καθηγητής της Γνωστικής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο οποίο διδάσκει από το 1995, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, "Κοινωνική Ψυχολογία", "Γνωστική Κοινωνική Ψυχολογία", "Εφαρμογές της Κοινωνικής Ψυχολογίας και Ψυχολογία των Διαπροσωπικών Σχέσεων". Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις του σε ελληνικά, ξένα περιοδικά και βιβλία επικεντρώνονται κυρίως σε ζητήματα διαπροσωπικών σχέσεων και κοινωνικής επιρροής στο πεδίο της υγείας-πρόληψης αλλά και σε θέματα κοινωνικής συνοχής. Έχει διατελέσει ταμίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, είναι μέλος του Δ.Σ. της ίδιας εταιρείας και γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχολογίας. Είναι υποδιευθυντής σύνταξης του περιοδικού "New Review of Social Psychology / Nouvelle Revue de Psychologie Sociale".
Καφέτσιος, Κωνσταντίνος
Συγγραφέας
Ο Κωνσταντίνος Καφέτσιος είναι πτυχιούχος του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Διδάκτορας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Lancaster Αγγλίας. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως ερευνητής (Research Associate) του Κέντρου για τη Μελέτη της Οικογένειας του Πανεπιστήμιου Cambridge, Αγγλίας, και ως διδάσκων (Affiliate Lecturer) Κοινωνικής Ψυχολογίας στη Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Cambridge. Υπήρξε Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνικής Ψυχολογίας και ιδρυτικό μέλος του τμήματος Ψυχολογίας του Anglia University στο Cambridge. Είναι Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η ερευνητική του δουλειά εστιάζεται στη μελέτη των ατομικών διαφορών στην οργάνωση του δεσμού στους ενήλικες, στην επικοινωνία στις διαπροσωπικές σχέσεις και το συναίσθημα, όπως και σε εφαρμοσμένες περιοχές της Κοινωνικής Ψυχολογίας. Έχει δημοσιεύσει πολλές επιστημονικές μελέτες σε διεθνή περιοδικά και διεθνή συνέδρια για τις Διαπροσωπικές Σχέσεις και το Συναίσθημα. Είναι μέλος της Διεθνούς Εταιρείας για τη Μελέτη των Διαπροσωπικών Σχέσεων (International Association for Relationships Research) και της Διεθνούς Εταιρείας για τη Μελέτη του Συναισθήματος (International Society for Research on Emotion) και υπήρξε υπότροφος της British Academy και Royal Society της Μεγάλης Βρετανίας. Ερευνητικές του προτάσεις έχουν επιχορηγηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, Nuffield Foundation κ.ά. (βλ. http://www.soc.uoc.gr/psycho/kafetsios).
Παυλόπουλος, Βασίλης Γ.
Συγγραφέας
Ο Βασίλης Παυλόπουλος εκπόνησε διατριβή στην Κοινωνική Ψυχολογία (υποτροφία ΙΚΥ) και αναγορεύτηκε διδάκτορας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1998. Από το 2004 είναι Λέκτορας Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας στο ίδιο Τμήμα. Μεταξύ 2000-03 δίδαξε μαθήματα Κοινωνικής Ψυχολογίας, Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας και Μεθοδολογίας-Στατιστικής στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πατρών. Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται περισσότερες από 20 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και αυτοτελείς τόμους, στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Τη διετία 2004-05 ήταν εκλεγμένος συντονιστής του κλάδου Κοινωνικής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, ενώ έχει συμμετάσχει στην οργανωτική επιτροπή πανελλήνιων και διεθνών συνεδρίων. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αναφέρονται στον επιπολιτισμό και την ψυχολογική προσαρμογή μεταναστών, τον κοινωνικό στιγματισμό, τις άρρητες θεωρίες της προσωπικότητας και τη διαπολιτισμική μελέτη της οικογένειας και των στενών διαπροσωπικών σχέσεων.
Ιατρίδης, Τηλέμαχος
Συγγραφέας
Ο Τηλέμαχος Ιατρίδης διδάσκει στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Χρυσοχόου, Ξένια
Συγγραφέας
Η Ξένια Χρυσοχόου είναι κοινωνική ψυχολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια διαπολιτισμικής ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει σπουδάσει ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο Paris-V, από όπου πήρε και τη διδακτορική διατριβή της. Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια της Lille και της Reims και στο Paris-V στη Γαλλία, καθώς και στο Πανεπιστήμιο του Surrey στη Μεγάλη Βρετανία. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν την κοινωνιοψυχολογική διάσταση της ταυτότητας στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες και συγκεκριμένα τη δημιουργία και εξέλιξη της εθνικής ταυτότητας και των διομαδικών σχέσεων σε πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα. Ένας ειδικότερος τομέας ενασχόλησής της είναι η αντίληψη περί δικαιοσύνης και ο καταμερισμός πόρων σε ομάδες με ασύμμετρες σχέσεις, καθώς και τα προβλήματα πολιτισμικής προσαρμογής και οι σχέσεις μεταξύ μεταναστών και εγχώριας κοινωνίας. Δουλεύει επίσης πάνω στη διαμόρφωση της "κοινής λογικής" και των πεποιθήσεων και στην αλληλεπίδραση κοινωνικών αναπαραστάσεων και ταυτότητας.
Μαντόγλου, Άννα
Συγγραφέας
Η Άννα Μαντόγλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Paris VIII με κατεύθυνση στην Κοινωνική Ψυχολογία. Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές (D.E.A.) στη Συγκριτική Ψυχολογία των Γνωστικών Δραστηριοτήτων και Κοινωνικών Αλληλεπιδράσεων στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι. Είναι Διδάκτωρ Κοινωνικής Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, όπου και εργάζεται από το 1993. Τα βασικά ερευνητικά και διδακτικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στις διαδικασίες κοινωνικής επιρροής, στη δράση των μειονοτήτων και στις διαδικασίες "κατασκευής" της κοινωνικής σκέψης, μέσω της προσέγγισης των κοινωνικών αναπαραστάσεων, της κοινωνικής μνήμης και της ιδεολογίας. Συγκεκριμένα, μελετά την ταυτότητα των κοινωνικών αντιπάλων, τις συγκρούσεις που εγκαθιδρύονται μεταξύ τους και το διακύβευμα των συγκρούσεων σε κοινωνικές, ιστορικές και πολιτικές συνθήκες αλληλεπίδρασης, όπου οι μειονότητες αναλαμβάνουν προέχοντα ρόλο. Τα τελευταία χρόνια, ασχολείται με μια κρυμμένη πλευρά της κοινωνικής σκέψης, που αφορά λανθάνοντα αναπαραστασιακά περιεχόμενα "κοινωνικής λήθης". Η ενασχόληση της με την κοινωνική λήθη, η οποία συνίσταται σε μια ακούσια μορφή μνήμης που συνήθως περιβάλλεται από σιωπές, συγκεράζει την έννοια των μειονοτήτων (κοινωνικά υποκείμενα, γεγονότα και ιδέες), την έννοια των συγκρούσεων, την κοινωνική ταυτότητα, τις κοινωνικές αναπαραστάσεις, την κοινωνική μνήμη και την ιδεολογία, σε επίπεδο ατομικό, κοινωνικό, ιστορικό, εθνικό και παγκόσμιο.
view large photo