Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", είχε αναμφίβολα καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή του τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη. Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα, θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις, που λειτουργούσαν επί πολλές δεκαετίες ανασταλτικά για την επιστημονική έρευνα και κυρίως για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης, που αυτή συνεπάγεται. Σήμερα όμως, η τραυματική αυτή περίοδος έχει μετατεθεί οριστικά από το πεδίο της πολιτικής στο πεδίο της ιστοριογραφίας, και η επιστημονική έρευνα -ορισμένες όψεις της οποίας περιλαμβάνει και ο παρών συλλογικός τόμος- δεν έχει πλέον ως στόχο την αναζήτηση ενόχων και την απόδοση ευθυνών, αλλά τη μελέτη βασικών θεμάτων που σημάδεψαν την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας. Γι' αυτό και ο χρονικός προσδιορισμός, που θεωρήθηκε σκόπιμο να συμπεριληφθεί στον τίτλο του βιβλίου (Φεβρουάριος 1945 - Αύγουστος 1949), κρίθηκε αναγκαίος για να εστιάσει την ερευνητική προσπάθεια στην κρίσιμη εκείνη περίοδο της δεκαετίας του '40, που έχει μέχρι σήμερα λιγότερο μελετηθεί και η οποία διαφοροποιεί την ελληνική εμπειρία από τις αντίστοιχες χρονικά εξελίξεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η έκδοση αυτή είχε ως αφετηρία ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο επιστημονικό συνέδριο "Ο Eλληνικός Εμφύλιος: από τη Βάρκιζα στο Γράμμο", που διοργανώθηκε από κοινού από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και από το Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με την Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ). Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο "Σάκη Καράγιωργα" του Παντείου Πανεπιστημίου, μεταξύ 20-23 Οκτωβρίου 1999, με αφορμή τα πενήντα χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου.
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Φίλιππος Ηλιού, "Η πορεία προς τον Εμφύλιο: από την ένοπλη εμπλοκή στην ένοπ
Περίληψη
Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", είχε αναμφίβολα καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή του τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη. Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα, θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις, που λειτουργούσαν επί πολλές δεκαετίες ανασταλτικά για την επιστημονική έρευνα και κυρίως για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης, που αυτή συνεπάγεται. Σήμερα όμως, η τραυματική αυτή περίοδος έχει μετατεθεί οριστικά από το πεδίο της πολιτικής στο πεδίο της ιστοριογραφίας, και η επιστημονική έρευνα -ορισμένες όψεις της οποίας περιλαμβάνει και ο παρών συλλογικός τόμος- δεν έχει πλέον ως στόχο την αναζήτηση ενόχων και την απόδοση ευθυνών, αλλά τη μελέτη βασικών θεμάτων που σημάδεψαν την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας. Γι' αυτό και ο χρονικός προσδιορισμός, που θεωρήθηκε σκόπιμο να συμπεριληφθεί στον τίτλο του βιβλίου (Φεβρουάριος 1945 - Αύγουστος 1949), κρίθηκε αναγκαίος για να εστιάσει την ερευνητική προσπάθεια στην κρίσιμη εκείνη περίοδο της δεκαετίας του '40, που έχει μέχρι σήμερα λιγότερο μελετηθεί και η οποία διαφοροποιεί την ελληνική εμπειρία από τις αντίστοιχες χρονικά εξελίξεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η έκδοση αυτή είχε ως αφετηρία ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο επιστημονικό συνέδριο "Ο Eλληνικός Εμφύλιος: από τη Βάρκιζα στο Γράμμο", που διοργανώθηκε από κοινού από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και από το Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με την Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ). Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο "Σάκη Καράγιωργα" του Παντείου Πανεπιστημίου, μεταξύ 20-23 Οκτωβρίου 1999, με αφορμή τα πενήντα χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου.
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Φίλιππος Ηλιού, "Η πορεία προς τον Εμφύλιο: από την ένοπλη εμπλοκή στην ένοπ
Ο Φίλιππος Ηλιού (1931-2004) γεννήθηκε στη Μυτιλήνη. Παρακολούθησε μαθήματα ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Το 1965 έλαβε το δίπλωμά του από την Ecole Pratique des Hautes Etudes. Το 1994 αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Κρήτης. Οι μελέτες του αναφέρονται κυρίως στην ιστορία του νεοελληνικού διαφωτισμού, του Ελληνικού βιβλίου και της πρόσφατης Ελληνικής Ιστορίας. Απο το 1983 ήταν συνδιευθυντής του περιοδικού "Τα Ιστορικά", ενώ επίσης υπήρξε εμπνευστής, δημιουργός και πρόεδρος (απο το 1992) του διοικητικού συμβουλίου των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. Πέθανε δύο μέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004, στις οποίες επρόκειτο να λάβει μέρος ως υποψήφιος βουλευτής επικρατείας του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Τα έργα του περιλαμβάνουν:
-"Τύφλωσον Κύριε τον λαόν σου". Οι προεπαναστατικές κρίσεις και ο Νικόλαος Πίκολλος", Αθήνα, Πορεία, 1980
-"Κοινωνικοί αγώνες και διαφωτισμός. Η περίπτωση της Σμύρνης (1819)", Αθήνα, ΕΜΝΕ- Μνήμων, 1981
-"Δημήτρης Γληνός" (εκδοτική φροντίδα, εισαγωγή, σημειώσεις: Φίλιππος Ηλιού), Άπαντα, τόμος Α': 1898-1910, τόμος Β': 1910-1914, Αθήνα, Θεμέλιο, 1983
-"Ιδεολογικές χρήσεις του Κοραϊσμού στον 20ό αιώνα", Αθήνα, Ο Πολίτης, 1989· Βιβλιόραμα, 2003
-"Οι φάκελοι", Αθήνα, Θεμέλιο, 1989
-"Ελληνική βιβλιογραφία του 19ου αιώνα. Βιβλία-φυλλάδια". Τόμος πρώτος: 1801-1818, Αθήνα, Βιβλιολογικό Εργαστήρι/ Ε.Λ.Ι.Α., 1997
-"Οι ασέβειες του ιστορικού" (κείμενα για τον Κ.Θ. Δημαρά), Αθήνα, Ερμής, 2003
Μετά το θάνατό του, εκδόθηκαν:
- "Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος. Η εμπλοκή του ΚΚΕ", Αθήνα, Θεμέλιο, 2004
- "Ιστορίες του ελληνικού βιβλίου", Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2005
- "Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900: συνοπτική αναγραφή" (σε επιμ. Πόπης Πολέμη), Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 2005
- "Ψηφίδες ιστορίας και πολιτικής του εικοστού αιώνα", Αθήνα, Πόλις, 2007
Γούναρης, Βασίλης Κ.
Συγγραφέας
Ο Βασίλης Κ. Γούναρης έλαβε πτυχίο με ειδίκευση στην Ιστορία (1983) και δίπλωμα μεταπτυχιακών σπουδών (1985) στη Νεώτερη Ιστορία από το ΑΠΘ και διδακτορική διατριβή στη Νεώτερη Ιστορία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (St. Antony’s College), όπου φοίτησε με υποτροφία του Ismene Fitch Charitable Trust (1985-88). Διετέλεσε Ειδικός Μεταπτυχιακός Υπότροφος του Τομέα Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας (1985) του ΑΠΘ. Από το 1990 έως το 2001 διηύθυνε το ερευνητικό κέντρο του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα (ΚΕΜΙΤ) στη Θεσσαλονίκη. Την περίοδο 2001-2005 υπηρέτησε ως Αναπληρωτής Καθηγητής της Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας των Χωρών της Χερσονήσου του Αίμου στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που εδρεύει
στη Φλώρινα, του οποίου διετέλεσε Αναπληρωτής Πρόεδρος καθώς και
πρώτος Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. Το 2004
εκλέχθηκε Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιστορίας των Νεωτέρων Χρόνων στο
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. και το 2009 Καθηγητής.Το
2009-2010 διετέλεσε Επισκέπτης Καθηγητής στο King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και το 2013 Senior Visiting Scholar (Onassis Foundation USA) στα Πανεπιστήμια Yale, Princeton, Columbia, George Washington των ΗΠΑ και York του Καναδά.
Καλύβας, Στάθης Ν.
Συγγραφέας
Ο Στάθης Ν. Καλύβας είναι καθηγητής της Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Yale (ΗΠΑ). Το έργο του έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, όπως το Gregory Luebbert Best Article Award, το Mary Parker Follett Prize για το καλύτερο άρθρο και το J. David Greenstone Prize για το καλύτερο βιβλίο, που απονέμονται από τον τομέα Πολιτικής και Ιστορίας της APSA, καθώς και το Council of Graduate Schools Distinguished Dissertation Award.
Fleischer, Hagen
Συγγραφέας
Ο Χάγκεν Φλάισερ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1944, σπούδασε Ιστορία στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και από το 1977 μένει στην Ελλάδα. Είναι καθηγητής νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ειδικευτεί σε θέματα ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και διεθνείς εξεταστικές και γνωμοδοτικές επιτροπές. Έχει γράψει πολλές μελέτες, ιδίως την περίοδο (και τη μεταπολεμική "κληρονομιά") του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, ανάμεσά τους το θεωρούμενο ως έργο αναφοράς "Στέμμα και σβάστικα: η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, 1941-1944", από το οποίο έχουν κυκλοφορήσει δύο τόμοι.
Ηλιού, Φίλιππος
Συγγραφέας
Ο Φίλιππος Ηλιού (1931-2004) γεννήθηκε στη Μυτιλήνη. Παρακολούθησε μαθήματα ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Το 1965 έλαβε το δίπλωμά του από την Ecole Pratique des Hautes Etudes. Το 1994 αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Κρήτης. Οι μελέτες του αναφέρονται κυρίως στην ιστορία του νεοελληνικού διαφωτισμού, του Ελληνικού βιβλίου και της πρόσφατης Ελληνικής Ιστορίας. Απο το 1983 ήταν συνδιευθυντής του περιοδικού "Τα Ιστορικά", ενώ επίσης υπήρξε εμπνευστής, δημιουργός και πρόεδρος (απο το 1992) του διοικητικού συμβουλίου των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. Πέθανε δύο μέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004, στις οποίες επρόκειτο να λάβει μέρος ως υποψήφιος βουλευτής επικρατείας του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Τα έργα του περιλαμβάνουν:
-"Τύφλωσον Κύριε τον λαόν σου". Οι προεπαναστατικές κρίσεις και ο Νικόλαος Πίκολλος", Αθήνα, Πορεία, 1980
-"Κοινωνικοί αγώνες και διαφωτισμός. Η περίπτωση της Σμύρνης (1819)", Αθήνα, ΕΜΝΕ- Μνήμων, 1981
-"Δημήτρης Γληνός" (εκδοτική φροντίδα, εισαγωγή, σημειώσεις: Φίλιππος Ηλιού), Άπαντα, τόμος Α': 1898-1910, τόμος Β': 1910-1914, Αθήνα, Θεμέλιο, 1983
-"Ιδεολογικές χρήσεις του Κοραϊσμού στον 20ό αιώνα", Αθήνα, Ο Πολίτης, 1989· Βιβλιόραμα, 2003
-"Οι φάκελοι", Αθήνα, Θεμέλιο, 1989
-"Ελληνική βιβλιογραφία του 19ου αιώνα. Βιβλία-φυλλάδια". Τόμος πρώτος: 1801-1818, Αθήνα, Βιβλιολογικό Εργαστήρι/ Ε.Λ.Ι.Α., 1997
-"Οι ασέβειες του ιστορικού" (κείμενα για τον Κ.Θ. Δημαρά), Αθήνα, Ερμής, 2003
Μετά το θάνατό του, εκδόθηκαν:
- "Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος. Η εμπλοκή του ΚΚΕ", Αθήνα, Θεμέλιο, 2004
- "Ιστορίες του ελληνικού βιβλίου", Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2005
- "Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900: συνοπτική αναγραφή" (σε επιμ. Πόπης Πολέμη), Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 2005
- "Ψηφίδες ιστορίας και πολιτικής του εικοστού αιώνα", Αθήνα, Πόλις, 2007
Μπάλτα, Νάση
Συγγραφέας
Η Νάση Μπάλτα είναι ιστορικός νεότερης και σύγχρονης ιστορίας. Μετά τις σπουδές της στην Ελλάδα (Ιστορικό - Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών) συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Παρίσι, όπου σπούδασε ευρωπαϊκή ιστορία του 20ου αι. και όπου εκπόνησε και την διδακτορική της διατριβή με θέμα σχετικό με τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Διδάσκει νεότερη και σύγχρονη ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία και ιστορία του Τύπου και των μέσων μαζικής ενημέρωσης στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει λάβει μέρος με ανακοινώσεις σε πολλά επιστημονικά συνέδρια, έχει δημοσιεύσει μελέτες σε ιστορικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν κυρίως την ιστορία και ανάλυση του Τύπου ως ιστορικής πηγής, τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο και την μεταπολεμική ιστορία του 20ου αι.
Μαραντζίδης, Νίκος Α.
Συγγραφέας
Ο Νίκος Μαραντζίδης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα και στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Βασικά του ερευνητικά ενδιαφέροντα αποτελούν ο κομμουνισμός (πολιτική ιδεολογία, κόμματα και καθεστώτα), η πολιτική και εκλογική συμπεριφορά και οι εμφύλιοι πόλεμοι με έμφαση στον ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο (1943 -1949). Άλλα του βιβλία: "Οι μικρές Μόσχες" (Παπαζήσης, 1997), "Γιασασίν Μιλλέτ - Ζήτω το Έθνος" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2001), "Οι άλλοι καπετάνιοι" (Εστία, 2005), "Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας 1946-1949" (Αλεξάνδρεια, 2010).
Βερβενιώτη, Τασούλα
Συγγραφέας
Η Τασούλα Βερβενιώτη σπούδασε στο Ιστορικό και Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών και έκανε Διδακτορικό στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με θέμα "Οι Συναγωνίστριες. Τα Αίτια της Συμμετοχής και η Δράση των Γυναικών στις Εαμικές Αντιστασιακές Οργανώσεις 1941-1944". Αργότερα εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Princeton. Έχει διδάξει στη Μέση Εκπαίδευση, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ακόμη, διετέλεσε επιμορφώτρια και σχολική σύμβουλος, και έχει εργαστεί στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών και στην Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Εργάστηκε στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, όπου έχει χρηματίσει Θεματική υπεύθυνος Κοινωνικού Γραμματισμού. Έχει συμμετάσχει σε διεπιστημονικές επιτροπές και ομάδες, ενώ διαθέτει πλούσιο ερευνητικό έργο. Η ερευνητική της δραστηριότητα επικεντρώνεται στην κοινωνική ιστορία των δεκαετιών 1940 και 1950. Έχει γράψει πλήθος άρθρων σε συλλογικούς τόμους και ιστορικά περιοδικά στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά. Μια από τις τελευταίες της δουλειές αφορά τον ελληνικό εμφύλιο: "Charity and Nationalism", στο Paola Bacchetta and Margaret Power (επιμ.) "Right-Wing Women: From Conservatives to Eχtremists Around the World" Routledge, Νέα Υόρκη και Λονδίνο 2002.
Παπαθανασίου, Ιωάννα
Συγγραφέας
Η Ιωάννα Παπαθανασίου γεννήθηκε στην Αθήνα το Νοέμβριο του 1958. Το 1980 πήρε το πτυχίο του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Παντείου και συνέχισε σπουδές πολιτικής κοινωνιολογίας και ιστορίας στο Παρίσι στα Πανεπιστήμια Paris I-Pantheon-Sorbonne και Paris X-Nanterre όπου και υποστήριξε το 1988 τη διδακτορική της διατριβή στην ιστορία του σύγχρονου κόσμου. Συνεργάτης του Centre d' Histoire et de Sociologie du Communisme στα χρόνια 1988-1994, στο πλαίσιο μεταδιδακτορικών σπουδών μελέτησε, στην περίοδο του ανοίγματός τους, τα "σοβιετικά αρχεία" για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), στέλεχος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) από το 1994 έως το 2014, και διδάσκουσα στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ).
Σταθάκης, Γιώργος, καθηγητής πολιτικής οικονομίας
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Σταθάκης είναι καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Σπούδασε οικονομικά στα Πανεπιστήμια της Αθήνας και του Νιούκαστλ. Ήταν επισκέπτης ερευνητής στο Κέντρο Βυζαντινών και Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
Βιβλία του είναι:
- "Ο ατελέσφορος εκσυγχρονισμός", Βιβλιόραμα, 2007
- "Το δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ", Βιβλιόραμα, 2004
- (με τον G. Vaggi, επιμ.) "Economic Development and Social Change: Historical Roots and Modern Perspectives", Routledge, London, 2004
- (με τον C. Kasimis, επιμ.) "The Reform of CAP and Rural Development in Southern Europe", Aldershot, Ashgate, 2003
- (με τον Ν. Θεοτοκά) " Δοκίμια για τον Μαρξ", Ο Πολίτης, 1997
- (με τον Ν. Θεοτοκά και τη Δ. Μυλωνάκη) "Αναδρομή στον Μαρξ", Δελφίνι, 1996
κ.ά.
Μιχαηλίδης, Ιάκωβος Δ.
Συγγραφέας
Ο Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης είναι επίκουρος καθηγητής νεότερης και σύγχρονης ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα, έως σήμερα, ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των διαβαλκανικών σχέσεων, με επίκεντρο τον χώρο της γεωγραφικής Μακεδονίας (19ος - 20ος αιώνας). Είναι συγγραφέας της μονογραφίας "Σωτήριος Γκοτζαμάνης: ο άνθρωπος, ο πολιτικός, ο μύθος" (Θεσσαλονίκη, 2001) και "Μετακινήσεις σλαβόφωνων πληθυσμών (1912-1930): Ο πόλεμος των στατιστικών" (Αθήνα, 2003). Είναι επίσης συνεπιμελητής του συλλογικού έργου "Ταυτότητες στη Μακεδονία" (Αθήνα, 1997).
Λάζου, Βασιλική
Συγγραφέας
Η Βασιλική Λάζου γεννήθηκε το 1973 στη Λαμία. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο University of Essex στη Μ. Βρετανία, από όπου έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών με ειδίκευση στην προφορική και τη συγκριτική ιστορία. Εκπόνησε διδακτορική διατριβή το 2010 στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Διετέλεσε μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όπου εργάστηκε πάνω στην ανάπτυξη καινοτόμων διαδραστικών περιβαλλόντων για τη διάχυση της επιστημονικής γνώσης στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου. Στο επίκεντρο των ερευνητικών ενδιαφερόντων της βρίσκονται όψεις του Εμφυλίου Πολέμου στις πόλεις, όπως η απονομή της δικαιοσύνης, το ζήτημα των εσωτερικών προσφύγων και οι δημόσιες τελετές καθώς και η μνήμη της δεκαετίας του 1940, όπως αποτυπώνεται στις προφορικές μαρτυρίες. Έχει λάβει μέρος σε συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα για την περίοδο 1940-1949 σε συλλογικούς τόμους, σε επιστημονικά περιοδικά και στον Τύπο καθώς και Επιμελήτρια των ιστορικών εντύπων των εφημερίδων Ελευθεροτυπία, Ελεύθερος Τύπος, Επενδυτής και της εφημερίδας Ντοκουμέντο . Είναι μέλος της οργανωτικής και επιστημονικής επιτροπής των εκδηλώσεων "Η Αθήνα ελεύθερη. 12 Οκτωβρίου 1944" και επί σειρά ετών μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ).
Σφήκας, Δ.
Συγγραφέας
Ο Θανάσης Δ. Σφήκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Δίδαξε ευρωπαϊκή ιστορία στο University of Central Lancashire, στη Μ. Bρετανία και νεώτερη ελληνική ιστορία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σήμερα είναι αναπληρωτής καθηγητής ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία "The British Labour Government and the Greek Civil War, 1945-1949: The Imperialism of Non-Intervention" (Keele: Keele University Press, 1994· ελληνική έκδοση, "Οι Άγγλοι Εργατικοί και ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Ελλάδα: Ο Ιμπεριαλισμος της Μη Επέμβασης", Αθήνα, Φιλίστωρ, 1997)· "Η Ελλάδα και ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος: ιδεολογία, οικονομία, διπλωματία" (Αθήνα: Στάχυ, 2000)· "Πόλεμος και ειρήνη στη στρατηγική του ΚΚΕ 1945-1949" (Αθήνα: Φιλίστωρ, 2001)· και σε επιμέλεια με τον Christofer Williams: "Ethnicity and Nationalism in the CIS and the Baltic States" (Aldershot: Ashgate, 1999) και "Ethnicity and Nationalism in Eastern Europe and the Balkans" (Aldershot: Ashgate, 1999).
Κοταρίδης, Νίκος Γ.
Συγγραφέας
Ο Νίκος Κοταρίδης γεννήθηκε στην Καστορία και σπούδασε στην Αθήνα και στο Παρίσι. Σήμερα διδάσκει Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Είναι τακτικός συνεργάτης του π. "Ο πολίτης" καια της εφ. "Η Αυγή". Μαζί με τον Νίκο Θεοτοκά και τον Παντελή Λέκκα διευθύνουν το περιοδικό "Δοκιμές".
Ιατρίδης, Ιωάννης Ο.
Συγγραφέας
Ο Γιάννης Ο. Ιατρίδης (John O. Iatrides) σπούδασε στην Ελλάδα, την Ολλανδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες (διδακτορικό δίπλωμα από το Clark University, 1962). Υπηρέτησε στο ελληνικό Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμύνης (1955-1956) και στο Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού (1956-1958). Είναι ομότιμος καθηγητής διεθνούς πολιτικής στο Southern Connecticut State University. Δίδαξε σύγχρονη ελληνική ιστορία στα Πανεπιστήμια Harvard και Yale. Στις δημοσιεύσεις του περιλαμβάνονται τα βιβλία: "Βαλκανικό Τρίγωνο: γέννηση και παρακμή μιας συμμαχίας που ξεπερνούσε τα ιδεολογικά σύνορα" ("Balkan Triangle: Birth and Decline of an Alliance Across Ideological Boundaries"), 1968, "Εξέγερση στην Αθήνα: ο ελληνικός κομμουνιστικός "Δεύτερος Γύρος", 1944-1945" ("Revolt in Athens: The Greek Communist "Second Round", 1944-1945"), 1972, "Οι αναφορές του πρεσβευτή Μακβή: Ελλάδα 1933-1947" ("Ambassador MacVeagh Reports: Greece, 1933-1947"), 1980· ήταν ο επιμελητής του βιβλίου "Η Ελλάδα στη δεκαετία του '40: ένα έθνος σε κρίση" ("Greece in the 1940s: A Nation in Crisis"), 1981 και (μαζί με τον Θεόδωρο Α. Κουλουμπή) του βιβλίου "Ελληνοαμερικανικές σχέσεις: μια κριτική επισκόπηση" ("Greek-American Relations: A Critical Review"), 1980.
Θεοδωράτου, Λιάνα
Συγγραφέας
Η δρ. Λιάνα Θεοδωράτου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νέα Υόρκης (NYU) και διευθύντρια του προγράμματος ελληνικών σπουδών "Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης".
