Το εκρηκτικό ενδιαφέρον για τις διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης και τις νέες μορφές που προσλαμβάνει ο ψηφιακός καπιταλισμός, καθώς επίσης και η επιτακτική ανάγκη πολιτικής διακυβέρνησης των μεγάλων μετασχηματισμών, θέτουν και πάλι νέα ερωτήματα - θεωρητικά και πολιτικά, ταυτόχρονα.
Σε τέτοιες περιόδους καμπής, είναι λογικό και σύνηθες να ανατρέχουμε με νέο ενδιαφέρον στις ιστορικά καθιερωμένες προσεγγίσεις προκειμένου να οξύνουμε τα αναλυτικά-θεωρητικά εργαλεία που μας είναι απαραίτητα για την κατανόηση του σήμερα. Ανάμεσα σε αυτές, το έργο του Αντόνιο Γκράμσι είναι μια υποχρεωτική αναφορά. Πρωτίστως γιατί θέτει ένα επίκαριο αίτημα: την αναζήτηση μιας φιλόδοξης εκδοχής της πολιτικής, που μετασχηματίζει αντί να διαχειρίζεται το υπάρχον, που εμπλουτίζει τους ανθρώπους αντί να τους χειραγωγεί.
Περίληψη
Το εκρηκτικό ενδιαφέρον για τις διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης και τις νέες μορφές που προσλαμβάνει ο ψηφιακός καπιταλισμός, καθώς επίσης και η επιτακτική ανάγκη πολιτικής διακυβέρνησης των μεγάλων μετασχηματισμών, θέτουν και πάλι νέα ερωτήματα - θεωρητικά και πολιτικά, ταυτόχρονα.
Σε τέτοιες περιόδους καμπής, είναι λογικό και σύνηθες να ανατρέχουμε με νέο ενδιαφέρον στις ιστορικά καθιερωμένες προσεγγίσεις προκειμένου να οξύνουμε τα αναλυτικά-θεωρητικά εργαλεία που μας είναι απαραίτητα για την κατανόηση του σήμερα. Ανάμεσα σε αυτές, το έργο του Αντόνιο Γκράμσι είναι μια υποχρεωτική αναφορά. Πρωτίστως γιατί θέτει ένα επίκαριο αίτημα: την αναζήτηση μιας φιλόδοξης εκδοχής της πολιτικής, που μετασχηματίζει αντί να διαχειρίζεται το υπάρχον, που εμπλουτίζει τους ανθρώπους αντί να τους χειραγωγεί.
Η Μυρσίνη Ζορμπά γεννήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου του 1949 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με πτυχίο νομικής. Συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Ρώμης, όπου απέκτησε μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία του δικαίου. Το 1992 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ των πολιτικών επιστημών από το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Την περίοδο 1973-1992 εργάστηκε ως εκδότρια (εκδοτικός οίκος "Οδυσσέας") και στο ίδιο διάστημα μετάφρασε πολυάριθμα βιβλία πολιτικής επιστήμης από τα Ιταλικά. Το 1992 διορίστηκε σύμβουλος του Υπουργού Πολιτισμού για θέματα πολιτικής βιβλίου και ανάγνωσης και το 1994, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, όπου εργάστηκε για πέντε έτη. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα "Ο ρόλος του βιβλίου στη διαμόρφωση αναγνωστικής συμπεριφοράς στα παιδιά προσχολικής ηλικίας" (1993-1995). Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του "Ευρωπαϊκού συνεδρίου για τη στρατηγική του βιβλίου στην Ευρώπη σήμερα" (1992 και 1993). Ευρωβουλευτής του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος μεταξύ 2000-2004. Οι δημοσιεύσεις της Μυρσίνης Ζορμπά περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: "Βιβλιοθήκες και συγγράμματα στο ελληνικό πανεπιστήμιο" (1991), "Κρατική πολιτική βιβλίου" (1994), "Βιβλίο και μέσα μαζικής επικοινωνίας" (1998), "Η αναγνωστική συμπεριφορά του ελληνικού πληθυσμού" (2000), "Κασσαβέτεια: Το χρονικό μιας βιβλιοθήκης στη φυλακή ανηλίκων" (1998).
Έχει επίσης γράψει άρθρα και επιφυλλίδες σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά σχετικά με την πολιτική της Κοινότητας για το βιβλίο, το μέλλον της ευρωπαϊκής εκπαίδευσης, την πολιτιστική αναμόρφωση της πολιτικής, την πολιτική για την παιδική ηλικία, το Συνήγορο του παιδιού, την ευρωπαϊκή πολιτική για την έρευνα και από το 2005 αρθρογραφεί τακτικά στο περιοδικό "Μεταρρύθμιση" για θέματα πολιτισμικής πολιτικής. Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διετέλεσε μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεολαίας, Εκπαίδευσης, Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας και Αθλητισμού, καθώς επίσης και μέλος της Κοινοβουλευτικής Αντιπροσωπείας Ευρωπαϊκής Ένωσης - Αρμενίας - Ατζερμπαϊτζάν - Γεωργίας. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα Δικαιώματα του Παιδιού, συμμετείχε σε ευρωπαϊκές επιτροπές και δίκτυα, ίδρυσε μαζί με άλλους το Δίκτυο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, του οποίου είναι από το 2004 έως σήμερα πρόεδρος. Το 2008-9 ήταν διευθύντρια του Βιομηχανικού Μουσείου Σύρου. Είναι μέλος του ΔΣ του Ομίλου Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Ελληνικής Κοινωνίας.
Τζεβελέκου, Μαρία
Συγγραφέας
Η Μαρία Τζεβελέκου είναι γλωσσολόγος, Διευθύντρια Ερευνών στο ΙΕΛ και μέλος του Γνωμοδοτικού Επιστημονικού Συμβουλίου. Γεννήθηκε στο Π. Φάληρο. Έκανε προπτυχιακές, μεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικό στη θεωρητική γλωσσολογία στο Παρίσι (Universite de Paris VII και VIII):
- Licence de linguistique generale, Πανεπιστήμιο Paris VII, 1977.
- Maitrise de linguistique theorique, Πανεπιστήμιο Paris VIII. Διπλωματική εργασία με τίτλο "Structuralisme et phenomenologie: Les traces de la phenomenologie dans la theorie linguistique de Jakobson", 1979.
- Diplome d’Etudes Approfondies de linguistique formelle (DEA), Πανεπιστήμιο Paris VII, με θέμα "L'aspect en grec moderne", 1981.
- These de doctorat en linguistique theorique et formelle, Πανεπιστήμιο Paris VII, με θέμα "Categorisation lexicale et aspect: le systeme aspectuel du grec moderne", 1995.
Συμμετείχε σε εκπαιδευτικά προγράμματα για τη διδασκαλία της γλώσσας, με κυριότερο το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης στα μειονοτικά σχολεία της Θράκης (Πρόγραμμα "Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων" 1996-2007). Στο πλαίσιο του ΠΕΜ διετέλεσε επιστημονική υπεύθυνη για τη διαμόρφωση του αναλυτικού προγράμματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας και για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών βιβλίων και λογισμικών:
- "Ένας ιππότης στο κάστρο των γραμμάτων" και "Ένας ιππότης στο κάστρο των λέξεων". Μέθοδος εκμάθησης της ελληνικής για παιδιά του Δημοτικού, σε κείμενα Ευγένιου Τριβιζά (λογισμικά και βιβλία).
- Ελληνοτουρκικό λεξικό 6000 λημμάτων (λογισμικό και βιβλίο)
- Βασική γραμματική της ελληνικής (βιβλίο)
- Τρίγλωσσο ορολογικό λεξικό 6000 λημμάτων για παιδιά του Γυμνασίου (λογισμικό)
- "Άκουσμα": διαδικτυακό λογισμικό για την κατανόηση του προφορικού λόγου
Στο πλαίσιο του ΠΕΜ διηύθυνε επίσης μια ευρείας κλίμακας έρευνα για τον Προσδιορισμό των επιπέδων ελληνομάθειας στα μειονοτικά δημοτικά σχολεία της Θράκης. Την περίοδο 2002-2003 πήγε στις ΗΠΑ ως Visiting Research Fellow στο Program in Hellenic Studies, Princeton University. Την περίοδο 1995-2002 δίδαξε τα μαθήματα γλωσσολογίας σε προπτυχιακό επίπεδο στο Tμήμα προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Aθηνών. Την περίοδο 1998-2001 δίδαξε τα μαθήματα της Τυπικής και Υπολογιστικής Γλωσσολογίας και Τυπικής Σημασιολογίας στο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών (ΠΜΣ) "Η Επιστήμη της μετάφρασης", στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Την περίοδο 1998-2001 δίδαξε τυπική σημασιολογία στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος "Τεχνογλωσσία" (Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών & ΕΜΠ).
Παπαθεοδώρου, Γιάννης
Συγγραφέας
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλολογίας
του ΕΚΠΑ και, στη συνέχεια, εκπόνησε, στο ίδιο τμήμα, τη διδακτορική
του διατριβή για τις Ακυβέρνητες πολιτείες του Στρατή Τσίρκα. Με
υποτροφία του ΙΚΥ, ολοκλήρωσε τη μεταδιδακτορική του έρευνα γύρω
από ζητήματα της καβαφικής κριτικής (Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας
Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, ΑΠΘ). Από το 2019 είναι
αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Σχολή
Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου
Πατρών. Έχει επίσης διδάξει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Η
κύρια επιστημονική αρθρογραφία του καθώς και οι συμμετοχές του σε
ελληνικά και διεθνή συνέδρια αφορούν, εκτός από τον Στρατή Τσίρκα και τον Κ. Π. Καβάφη, το
έργο πολλών νεοελλήνων λογοτεχνών (19ος-20ος αιώνας). Στη μονογραφία του με τίτλο
Ρομαντικά πεπρωμένα. Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης ως “εθνικός ποιητής” (Βιβλιόραμα, Αθήνα
2009), εξετάζει τη σχέση της «εθνικής ποίησης» με τη Μεγάλη Ιδέα. Από τις εκδόσεις του ΜΙΕΤ
κυκλοφορεί, με δική του εισαγωγή, το βιβλίο Η ανάγνωση (2016). Σε συνεπιμέλεια με τον
Χρήστο Δερμεντζόπουλο έχει εκδώσει τον συλλογικό τόμο Συνηθισμένοι άνθρωποι. Μελέτες
για τη λαϊκή και δημοφιλή κουλτούρα (Opportuna, Αθήνα 2021). Σε μετάφραση του Βάιου
Ντάφου και σε συνεργασία με τον Νίκο Κοκκομέλη και τον Αλέξανδρο Κατσιγιάννη,
επανεκδόθηκε πρόσφατα το Υπόμνημα του Αδαμάντιου Κοραή (Αμολγός, Αθήνα 2022),
πλαισιωμένο από εκτενή μελέτη του συγγραφέα για τις ιδέες του Διαφωτισμού. Από τις
Εκδόσεις Άγρα, μόλις κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση το βιβλίο του Μάριου Χάκκα Τυφεκιοφόρος
του εχθρού με επίμετρο του Γιάννη Παπαθεοδώρου.
Γιαννακόπουλος, Γιώργος Ι., 1981-
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1981. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Διετέλεσε επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης. Είναι διδακτορικός φοιτητής στο Τμήμα Ιστορίας του Queen Mary, University of London. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την ευρωπαϊκή ιστορία των αρχών του εικοστού αιώνα, την θεωρία και πρακτική της διανοητικής ιστορίας και της ιστορίας των ιδεών, τη νεότερη και σύγχρονη πολιτική θεωρία.
Γαζή, Έφη
Συγγραφέας
Η Έφη Γαζή γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1966. Είναι λέκτορας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σπούδασε ιστορία στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Essex (Μεγάλη Βρετανία). Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ίδρυμα της Φλωρεντίας (1997) και υπήρξε μεταδιδακτορική υπότροφος του Πανεπιστημίου Princeton (ΗΠΑ). Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Κρήτης, Αθηνών και Brown (ΗΠΑ). Έχει δημοσιεύσει τη μελέτη "Scientific National History: The Greek Case in Comparative Perspective (1850-1920)" καθώς και άρθρα σχετικά με ζητήματα διανοητικής και πολιτισμικής ιστορίας και ιστορίας της ιστοριογραφίας. Συμμετέχει στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού "Historein".
