Το μοντέλο ανάπτυξης που σήμερα κυριαρχεί στις ανεπτυγμένες -και σε μεγάλο βαθμό και στις λιγότερο ανεπτυγμένες- χώρες του κόσμου στηρίζεται στους κανόνες της αγοράς και εμπεριέχει πολλά από τα χαρακτηριστικά της νεοφιλελεύθερης θεωρίας. Αποτέλεσμα αυτού του συγκεκριμένου μοντέλου ανάπτυξης είναι η διεύρυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, η αύξηση του αριθμού των φτωχών, των ανέργων και των κοινωνικά αποκλεισμένων. Την ίδια στιγμή η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων και ο συγκεκριμένος τρόπος παραγωγής έχουν οδηγήσει σε σημαντικές περιβαλλοντικές καταστροφές, στην αποξένωση του ανθρώπου από το προϊόν της εργασίας του και στην ανάδειξη του καταναλωτισμού ως υπέρτατης αρχής. Η τρύπα του όζοντος, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη μας, οι ενεργειακές κρίσεις, η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι αποτελέσματα ενός συγκεκριμένου τρόπου ανάπτυξης. Οι μετακινήσεις εξαθλιωμένων ανθρώπων από χώρα σε χώρα αναδεικνύουν τα προβλήματα της ανάπτυξης. Η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης για πολλούς συνανθρώπους μας είναι επίσης προβλήματα του συγκεκριμένου τρόπου ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτού του βιβλίου γίνεται μια προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου της ανάπτυξης μέσα από εναλλακτικές θεωρήσεις. Οι συγγραφείς του τόμου θεωρούν ότι η ύπαρξη ενός εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης είναι εφικτή μέσα από τη συλλογική απόρριψη του ανεξέλεγκτου οικονομικού φιλελευθερισμού, μέσα από τη διατύπωση μιας εναλλακτικής πολιτικής απέναντι στο σημερινό παραγωγικό μοντέλο και απέναντι στο ρόλο της τεχνολογίας, μέσα από την επιστροφή σε τοπικές, "εδαφικοποιημένες" μορφές οικονομίας και πολιτικής και μέσα από μια άλλη σχέση με το φυσικό περιβάλλον.
Περίληψη
Το μοντέλο ανάπτυξης που σήμερα κυριαρχεί στις ανεπτυγμένες -και σε μεγάλο βαθμό και στις λιγότερο ανεπτυγμένες- χώρες του κόσμου στηρίζεται στους κανόνες της αγοράς και εμπεριέχει πολλά από τα χαρακτηριστικά της νεοφιλελεύθερης θεωρίας. Αποτέλεσμα αυτού του συγκεκριμένου μοντέλου ανάπτυξης είναι η διεύρυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, η αύξηση του αριθμού των φτωχών, των ανέργων και των κοινωνικά αποκλεισμένων. Την ίδια στιγμή η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων και ο συγκεκριμένος τρόπος παραγωγής έχουν οδηγήσει σε σημαντικές περιβαλλοντικές καταστροφές, στην αποξένωση του ανθρώπου από το προϊόν της εργασίας του και στην ανάδειξη του καταναλωτισμού ως υπέρτατης αρχής. Η τρύπα του όζοντος, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη μας, οι ενεργειακές κρίσεις, η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι αποτελέσματα ενός συγκεκριμένου τρόπου ανάπτυξης. Οι μετακινήσεις εξαθλιωμένων ανθρώπων από χώρα σε χώρα αναδεικνύουν τα προβλήματα της ανάπτυξης. Η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης για πολλούς συνανθρώπους μας είναι επίσης προβλήματα του συγκεκριμένου τρόπου ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτού του βιβλίου γίνεται μια προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου της ανάπτυξης μέσα από εναλλακτικές θεωρήσεις. Οι συγγραφείς του τόμου θεωρούν ότι η ύπαρξη ενός εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης είναι εφικτή μέσα από τη συλλογική απόρριψη του ανεξέλεγκτου οικονομικού φιλελευθερισμού, μέσα από τη διατύπωση μιας εναλλακτικής πολιτικής απέναντι στο σημερινό παραγωγικό μοντέλο και απέναντι στο ρόλο της τεχνολογίας, μέσα από την επιστροφή σε τοπικές, "εδαφικοποιημένες" μορφές οικονομίας και πολιτικής και μέσα από μια άλλη σχέση με το φυσικό περιβάλλον.
O Xάρης Ναξάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΤΕΙ Ηπείρου, προϊστάμενος του τμήματος Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής και διευθυντής σύνταξης της "Επιθεώρησης Οικονομικών Επιστημών". Έχει διατελέσει επιστημονικός ερευνητής στο ΚΕΠΕ, ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και διδάσκων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Έχει γράψει 12 βιβλία, άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και έχει στο ενεργητικό του πολλές ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια.
Ναξάκης, Χαρίλαος
Συγγραφέας
O Xάρης Ναξάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΤΕΙ Ηπείρου, προϊστάμενος του τμήματος Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής και διευθυντής σύνταξης της "Επιθεώρησης Οικονομικών Επιστημών". Έχει διατελέσει επιστημονικός ερευνητής στο ΚΕΠΕ, ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και διδάσκων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Έχει γράψει 12 βιβλία, άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και έχει στο ενεργητικό του πολλές ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια.
Ναξάκης, Χαρίλαος
Συγγραφέας
O Xάρης Ναξάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΤΕΙ Ηπείρου, προϊστάμενος του τμήματος Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής και διευθυντής σύνταξης της "Επιθεώρησης Οικονομικών Επιστημών". Έχει διατελέσει επιστημονικός ερευνητής στο ΚΕΠΕ, ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και διδάσκων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Έχει γράψει 12 βιβλία, άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και έχει στο ενεργητικό του πολλές ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια.
Μαλκίδης, Θεοφάνης
Συγγραφέας
Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι διδάκτωρ Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και ασχολείται ερευνητικά με την Πολιτική, την Οικονομία και Κοινωνία στα Βαλκάνια και στον Εύξεινο Πόντο. Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για την μελέτη των γενοκτονιών και έχει τιμηθεί από το Συμβούλιο Τύπου των Εθνικών Κοινοτήτων του Καναδά για την συνεισφορά του στην προαγωγή του πολιτισμού και την αλληλοκατανόηση μεταξύ των Εθνικών Κοινοτήτων.
Κυριότερα έργα του είναι: "Προσαρμογή και συγκρότηση της αγροτικής κοινωνίας στο ελλαδικό κράτος", "Αγροτική Κοινωνιολογία, Γενικές αρχές Κοινωνιολογίας", "Η αρμενική γενοκτονία και το δικαίωμα στη μνήμη", "Aspects of Greek social life in Black Sea", "La situation de la Minorite Grecque en Albanie. A l'egard du Droit International relatif a la protection des Minorites. Dimensions Politiques et Juridques" (σε συνεργασία με τον Στέφανο Αμπατζή), "Κοινωνία και μειονότητες στη χερσόνησο του Αίμου. Η Αλβανία και η ελληνική κοινότητα στη Χιμάρα" (σε συνεργασία με τον Κωνσταντίνο Δημητρόπουλο).
Καραμπελιάς, Γιώργος
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Καραμπελιάς γεννήθηκε στη Δύμη του νομού Αχαϊας. Από το 1964, ως φοιτητής της Ιατρικής, συμμετείχε στη Νεολαία Λαμπράκη και το 1966 δραστηριοποείται πολιτικά εκτός κοινοβουλευτικών κομμάτων. Φυλακίστηκε από την δικτατορία τον Μάϊο - Ιούνιο 1967. Σπούδασε Οικονομικά στο Παρίσι όπου έγραψε τα πρώτα του βιβλία. Συμμετείχε στο αντιδικτατορικό κίνημα και στον Μάη του '68 , σε ελληνικές και γαλλικές οργανώσεις συνελήφθη τον Νοέμβριο του 1973 για ενέργειες αλληλεγγύης στο Πολυτεχνείο. Μετά τη μεταπολίτευση, συνεχίζει αδιάλειπτα την πολιτική του δραστηριότητα στην Ελλάδα. Το 1989-1992 συμμετείχε στους Οικολόγους Εναλλακτικούς. Χρημάτισε Διευθυντής Εκπαίδευσης στο ΚΕΘΕΑ. Το 1988 πραγματοποίησε μεταπτυχιακή εργασία στο Πανεπιστήμιο Παρίσι VII : "Κράτος και κοινωνία στη μεταπολίτευση", που εξεδόθη και στα ελληνικά. Από το 1979 έως το 1993 εξέδιδε το περιοδικό "Ρήξη". Το 1980 δημιούργησε, μαζί με άλλους, το "Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο" και τις "Εναλλακτικές Εκδόσεις". Από το 1995, συμμετέχει στη Συντακτική Επιτροπή του περιοδικού "Άρδην" και από τον Νοέμβριο του 2006 στη Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας "Ρήξη". Από το 2010 είναι μέλος και της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού "Νέος Ερμής ο Λόγιος". Έχει γράψει περισσότερα από είκοσι βιβλία και εκατοντάδες άρθρα και μελέτες.
Δουράκης, Γιώργος Β.
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Δουράκης είναι επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει διδάξει, επίσης, για αρκετά χρόνια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Παλαιότερα ήταν διευθυντής του Τμήματος Επιχειρησιακών & Οικονομικών Σπουδών του City Liberal Studies, στη Θεσσαλονίκη.
Ζαρωτιάδης, Γρηγόρης
Συγγραφέας
Ο Γρηγόρης Ζαρωτιάδης εργάζεται στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στη βαθμίδα του λέκτορα, από τον Ιούνιο του 2003. Ολοκλήρωσε τη διατριβή του στις Κοινωνικοοικονομικές Επιστήμες, με έμφαση στη Διεθνή Οικονομική και στην Αγορά Εργασίας, στο J. Kepler University του Linz Αυστρίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ανάλυση της διακρατικής και της ενδοκρατικής διανομής εισοδήματος και στη διερεύνηση των επιπτώσεων του διεθνούς ανταγωνισμού.
Χατζηκωνσταντίνου, Γεώργιος Θ.
Συγγραφέας
Ο Γιώργος Θ. Χατζηκωνσταντίνου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Οι γονείς του γεννήθηκαν κάποτε στα Δαρδανέλια της Μικρασίας και θύματα υπήρξαν της προσφυγιάς. Σπούδασε οικονομικές και πολιτικές επιστήμες στο Α.Π.Θ. Με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Εκεί κατέκτησε το Doctorat d' Etat στην οικονομική θεωρία στο Πανεπιστήμιο Paris I - Pantheon - Sorbonne με βαθμό "Άριστα". Διδάσκει στο τμήμα διεθνών οικονομικών σχέσεων και ανάπτυξης (Δ.Ο.Σ.Α.) του Πανεπιστημίου Θράκης. Του τμήματος αυτού υπήρξε επί 7 έτη πρόεδρος, έχοντας την ευθύνη της ίδρυσης και της οργάνωσής του έως το έτος 2005. Διετέλεσε αντιπρύτανης φοιτητικών υποθέσεων και διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου Θράκης. Έχει γράψει 12 βιβλία, μεγάλο αριθμό άρθρων και επιστημονικών μελετών και έχει συμμετάσχει σε μεγάλο αριθμό συνεδρίων σ' ολόκληρο τον Ελληνικό και Ευρωπαϊκό χώρο. Είναι μέλος, πρόεδρος ή γραμματεύς σε πλήθος επιστημονικών εταιριών και σωματείων. Σύζυγός του είναι η Βασιλική Αθανασίου και γιοι τους ο Θεμιστοκλής, οικονομολόγος και ο Μάριος, νομικός.
