HOMO DOMESTICUS, Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Περίληψη

Οι εκδόσεις Πλήθος σάς παρουσιάζουν τον νέο δοκιμιακό τους τίτλο, το Homo Domesticus. Η Γεωργική Επανάσταση και οι απαρχές του κράτους του Τζέιμς Κ. Σκοτ (James C. Scott). Καρπός συστηματικής βιβλιογραφικής έρευνας και ταυτόχρονα γραμμένο με το πάθος ενός «ερασιτέχνη» -χαρακτηρισμός που ο ίδιος ο συγγραφέας χρησιμοποιεί για τον εαυτό του-, το βιβλίο αυτό επικεντρώνεται στις συνθήκες δημιουργίας των πρώτων κρατικών σχηματισμών, διατηρώντας αποστάσεις από τις αφηγήσεις που αντιμετωπίζουν τη μόνιμη κατοίκηση και τη ανάδυση των κρατών ως αδιαμφισβήτητη ένδειξη προόδου της ανθρωπότητας.

***
«Πώς συνέβη και ο Homo sapiens, τόσο πρόσφατα στην ιστορία του είδους του, κατέληξε να ζει σε πολυπληθείς εδραίες κοινότητες, γεμάτες από εξημερωμένα ζώα και από μια πληθώρα δημητριακούς καρπούς, κυβερνώμενος από τους προπάτορες αυτού που αποκαλούμε σήμερα κράτος;» Στο βιβλίο αυτό, ο James C. Scott μελετά την ανάδυση των πρώτων σταθερών οικισμών στην ιστορία της ανθρωπότητας και τη σύνδεσή τους με τη Γεωργική Επανάσταση της Νεολιθικής περιόδου, για να εντοπίσει και να αναλύσει τις απαρχές του κράτους.
Αντλώντας από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων, όπως η αρχαιολογία, η αρχαία ιστορία, η ανθρωπολογία, η βιολογία, η επιδημιολογία, η δημογραφία και η περιβαλλοντική ιστορία, ο συγγραφέας ασκεί κριτική στον θεσμό του κράτους, αναδεικνύοντας τις δυσμενείς συνέπειες που είχε η μετάβαση από τη νομαδική ζωή, το κυνήγι και την τροφοσυλλογή στη μόνιμη εγκατάσταση και στις αγροτικές εργασίες: επιδημίες λόγω συνωστισμού, καταναγκαστική εργασία και έλεγχος της παραγωγής και της αναπαραγωγής, μεταξύ άλλων. Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις, ο Scott στρέφει το ενδιαφέρον του στους «βαρβάρους», δηλαδή στους πληθυσμούς εκείνους που κατάφεραν να αποφύγουν την εδραία ζωή και να αντισταθούν στον κρατικό έλεγχο για χιλιετίες, επιλέγοντας άλλους τρόπους ζωής και οργάνωσης.