ΠΟΙΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ, ΣΕ ΠΟΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Περίληψη

Όσο περισσότερο το κυρίαρχο κοινωνικό σύστηµα βυθίζεται παντού, σε πλανητική κλίµακα, σε µια ολόπλευρη και ασταµάτητα αυξανόµενη κρίση, µε τη ραγδαία φτωχοποίηση της πλειονότητας του πληθυσµού, µε την πείνα, τα πολεµικά σφαγεία, τους εθνικισµούς, τους ρατσισµούς, τα ακροδεξιά µορφώµατα, που παίρνουν το πάνω χέρι σε όλο και πιο πολλές χώρες, και µε τα µεταναστευτικά και προσφυγικά κύµατα εκατοµµυρίων να επιχειρούν να διασχίσουν σύνορα, που είναι παντού όλο και πιο κλειστά, τόσο περισσότερο οι συνέπειες αυτών των κοινωνικών συνθηκών στην ψυχική υγεία (πόσο µάλλον στην ίδια τη ζωή) των πλατιών λαϊκών στρωµάτων έρχονται να επιβεβαιώσουν, σε αντιδιαστολή µε τον µονόδροµο του βιολογικού αναγωγισµού, την από µακρού διαπιστωµένη κοινωνική αιτιότητα, τον ποικιλότροπο και κοµβικής σηµασίας ρόλο της για τα περισσότερα προβλήµατα ψυχικής υγείας.
Μια κοινωνία δεν µπορεί να είναι ελεύθερη στον βαθµό που και τα άτοµα τα οποία αποκαλούνται «ψυχικά πάσχοντες», το ίδιο όπως και οι πρόσφυγες και όλοι οι αποκλεισµένοι, δεν είναι επίσης πραγµατικά ελεύθεροι. Πραγµατι­κά ελεύθεροι σηµαίνει να απολαµβάνουν πλήρη δικαιώµατα - δηλαδή δικαιώµατα που δεν µένουν στις διακηρύξεις, αλλά στηρίζονται υλικά, κοι­νωνικά, σχεσιακά, θεσµικά, νοµοθετικά.
Εδώ, στο ζήτηµα του κοινωνικού χώρου για τον ψυχικά πάσχοντα, για τον τρελό, για τον πρόσφυγα και τον µετανάστη, για τον Ροµά, για τον κάθε διαφορετικό, τον κάθε απόβλητο της παγκοσµιοποίησης, αποκτά την πλήρη σηµασία και αναγκαιότητά της η κοινωνική συνθήκη η οποία καθιστά δυνατή την ελευθερία του καθενός ως προϋπόθεση της ελευθερίας κάθε άλλου.