14+1 ΚΕΡΚΥΡΑίΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Περίληψη

Τα διηγήματα τής Άννης Νούνεση αποτελούν ένα περιπάτο σ' έναν θαυμαστό κόσμο που μάλλον δεν υπάρχει πιά.

Αφορούν καταστάσεις που έχουν διαδραματιστεί στο ημίφως, που δεν λέγονταν όσο συνέβαιναν, αν και όλοι τα ήξεραν ενώ καμιά φορά συνήθιζαν να τα ψιθυρίζουν· αλλά ως εκεί. Η αισθαντική διεισδικότητά της, η παρατηρητικότητά της, η μνήμη της, τής επέτρεψαν να τα διακρίνει, να τα ξεχωρίσει, να τα θυμάται. Ο λόγος της και η γραφή της τής επέτρεψαν να μας τα μεταφέρει.

Το πεδίο παρατήρησής της είναι η αστική Κέρκυρα αλλά και οι άνθρωποι που κινόντουσαν γύρω απ' αυτήν, άνθρωποι του χωριού ή ο λαϊκός κόσμος της πόλης και του προαστίου. Όχι τόσο η σημερινή Κέρκυρα, όσο αυτή των περασμένων δεκαετιών που διέσωζε μνήμες και συμπεριφορές που καταγόντουσαν από τους παλιούς αιώνες, κυρίως από τη βενετική, τη γαλλική και την αγγλική περίοδο και όσα ακολούθησαν. Αλάνθαστη μαρτυρία αυτής της ιστορίας και κυριότερο ίχνος της, η γλώσσα, που για την Νούνεση είναι η αστική κερκυραϊκή γλώσσα. Όχι γενικά «τα κερκυραϊκά», τα «κορφιάτικα» όπως συνηθίζουμε να λέμε κάπως βιαστικά και αγνοώντας τη διάκριση μεταξύ της γλώσσας του χωριού (που κι αυτή έχει μεγάλες διαφοροποιήσεις από περιοχή και περιοχή, από χωριό σε χωριό), της γλώσσας των προαστίων (ας υπενθυμίσω τις γλωσσικές διαφορές μεταξύ Μαντουκίου και Γαρίτσας, Κοτσέλα, Καπουτσίνων), και της αστικής γλώσσας της πόλης, που βέβαια κι αυτή διακρίνεται και είναι διαφορετική ανάλογα προς το κοινωνικό στρώμα που τη μιλά και τη γειτονιά στην οποία ομιλείται ή ομιλούνταν.

Επειδή οι ιστορίες της Άννης Νούνεση αφορούν κυρίως τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, η γλώσσα της διασώζει τον τρόπο που αυτά εκφραζόντουσαν (και εφράζονται ακόμα εν μέρει), τρόπο κατάσπαρτο από βενετσιάνικες λέξεις αλλά και τους χαρακτηριστικούς γλωσσικούς τύπους της ελληνικής καθαρεύουσας που διδασκόταν παλαιότερα στα σχολεία. Δεν λείπουν βέβαια και οι λέξεις από τα γαλλικά και σπανιότερα τα αγγλικά, γλώσσες που για διάφορους λόγους είχαν μπει στην κερκυραϊκή ζωή.