Η ιδέα για τις "Διετείς διακοπές" ανήκει στον Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο. Τα αφηγήματα για το Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης, κατά τη διετία από τον Φεβρουάριο 1972 ως τον Ιανουάριο 1974, δημοσιεύτηκαν στη Νέα Εστία (από το τχ. 1770, Σεπτέμβριος 2004, ως το τχ. 1793 Οκτώβριος 2006). Οι "Διετείς διακοπαί" δεν είναι ωστόσο ένα πολύτιμο μόνο τεκμήριο για την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης, κατά την κρίσιμη περίοδο των δύο τελευταίων χρόνων της δικτατορίας, αλλά παρουσιάζουν ζωηρό ενδιαφέρον και για σημερινά ζητήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με τρόπο άμεσο (διδασκαλία της λογοτεχνίας) ή έμμεσο (αξιολόγηση διδασκόντων, στελέχωση της Εκπαίδευσης). Αξίζει να ση μειωθεί ότι οι φιλόλογοι -σε αυτούς περιορίζεται ουσιαστικά το Χρονικό μας-τούτης της πρώτης σειράς μετεκπαιδευομένων του μεταρρυθμισμένου Διδασκαλείου θα στελεχώσουν την Εκπαίδευση στα μεταπολιτευτικά χρόνια και θα ανανεώσουν τη διδασκαλία των ανθρωπιστικών μαθημάτων. Ήταν άνθρωποι πού ήξεραν γράμματα, δεν ήταν παραφουσκωμένα κεφάλια με ανούσιες θεωρίες. Και κυρίως: αγαπούσαν την ησυχία καί τον βόμβο του σχολείου. Η χαρά μου να φιλοξενήσω τα κείμενα αυτά στη Νέα Εστία ήταν ειλικρινά μεγάλη. Τώρα πού κυκλοφορούν σε βιβλίο, στη σειρά "Εστία Ιδεών", τούτη η χαρά είναι διπλά πεπληρωμένη. Εξίσου μεγάλη θα είναι, είμαι βέβαιος, η τέρψη και η ωφέλεια του προσεκτικού αναγνώστη.
Σταύρος Ζουμπουλάκης
Περίληψη
Η ιδέα για τις "Διετείς διακοπές" ανήκει στον Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο. Τα αφηγήματα για το Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης, κατά τη διετία από τον Φεβρουάριο 1972 ως τον Ιανουάριο 1974, δημοσιεύτηκαν στη Νέα Εστία (από το τχ. 1770, Σεπτέμβριος 2004, ως το τχ. 1793 Οκτώβριος 2006). Οι "Διετείς διακοπαί" δεν είναι ωστόσο ένα πολύτιμο μόνο τεκμήριο για την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης, κατά την κρίσιμη περίοδο των δύο τελευταίων χρόνων της δικτατορίας, αλλά παρουσιάζουν ζωηρό ενδιαφέρον και για σημερινά ζητήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με τρόπο άμεσο (διδασκαλία της λογοτεχνίας) ή έμμεσο (αξιολόγηση διδασκόντων, στελέχωση της Εκπαίδευσης). Αξίζει να ση μειωθεί ότι οι φιλόλογοι -σε αυτούς περιορίζεται ουσιαστικά το Χρονικό μας-τούτης της πρώτης σειράς μετεκπαιδευομένων του μεταρρυθμισμένου Διδασκαλείου θα στελεχώσουν την Εκπαίδευση στα μεταπολιτευτικά χρόνια και θα ανανεώσουν τη διδασκαλία των ανθρωπιστικών μαθημάτων. Ήταν άνθρωποι πού ήξεραν γράμματα, δεν ήταν παραφουσκωμένα κεφάλια με ανούσιες θεωρίες. Και κυρίως: αγαπούσαν την ησυχία καί τον βόμβο του σχολείου. Η χαρά μου να φιλοξενήσω τα κείμενα αυτά στη Νέα Εστία ήταν ειλικρινά μεγάλη. Τώρα πού κυκλοφορούν σε βιβλίο, στη σειρά "Εστία Ιδεών", τούτη η χαρά είναι διπλά πεπληρωμένη. Εξίσου μεγάλη θα είναι, είμαι βέβαιος, η τέρψη και η ωφέλεια του προσεκτικού αναγνώστη.
Ο Γ. Δ. Παγανός, φιλόλογος-κριτικός της λογοτεχνίας, γεννήθηκε στο Βόλο και εργάστηκε ως φιλόλογος και σχολικός σύμβουλος στη δημόσια εκπαίδευση. Συνέβαλε στην ανανέωση κειμένων της λογοτεχνίας στη Μέση Εκπαίδευση και στη διδακτική του μαθήματος. Έργα του: Νεοελληνική Πεζογραφία, Θεωρία και Πράξη, Α' τόμ. 1983, Νεοελληνική Πεζογραφία, Θεωρία και Πράξη, Β' τόμ. 1993, Αναζητήσεις στη σύγχρονη πεζογραφία, 1984, Ο εκπαιδευτικός δημοτικισμός και ο Κωστής Παλαμάς (σε συνεργασία με την Αλεξάνδρα Λαμπράκη) 1994 κ.ά.
Μηλιώνης, Χριστόφορος
Συγγραφέας
Ο Χριστόφορος Μηλιώνης (1932-2017) γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου του νομού Ιωαννίνων. Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή και σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση, στην Ελλάδα και την Κύπρο, ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα "Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" Γυμνασίου/Λυκείου, και μέλος των συντακτικών ομάδων των περιοδικών των Ιωαννίνων "Ενδοχώρα" και "Δοκιμασία". Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1954, με διήγημά του, στο περιοδικό "Ηπειρωτική Εστία". Ακολούθησαν τα βιβλία διηγημάτων (από τους σημαντικότερους του είδους στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα): "Παραφωνία" (1961)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου" (1971)· "Τα διηγήματα της δοκιμασίας" (1978)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ’ άλλα διηγήματα" (1982, συγκεντρωτική έκδοση)· "Καλαμάς κι Αχέροντας" (1985)· "Χειριστής ανελκυστήρος" (1993)· "Το μικρό είναι όμορφο" (1997)· "Τα φαντάσματα του Γιορκ" (1999)· "Μια χαμένη γεύση" (1999)· "Η φωτογένεια" (2002), "Ακροκεραύνια" (1976)· "Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών" (2005) και τα μυθιστορήματα: "Δυτική συνοικία" (1980)· "Ο Σιλβέστρος" (1987). Έγραψε επίσης φιλολογικές μελέτες, δοκίμια και μετέφρασε κείμενα από τα αρχαία ελληνικά. Αρκετά άρθρα του δημοσιεύτηκαν στη "Φιλολογική Καθημερινή" και αργότερα στα "Νέα". Για το έργο του τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1986), με το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω" (2000) και με το Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2005). Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, ήταν σύζυγος της καθηγήτριας της Γαλλικής Φιλολογίας Τατιάνας Τσαλίκη-Μηλιώνη. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 5 Ιανουαρίου 2017, σε ηλικία 84 ετών.
Ο κριτικός Αλέξης Ζήρας έγραψε για το έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη: "Κεντρική σημασία σε όλα τα πεζά του έχει η μνήμη, ο απεριόριστος και αεικίνητος χρόνος της αναθύμησης, της αναπόλησης. Όλα συμβαίνουν εκεί, καθώς σχεδόν όλες οι ιστορίες του εκκινούν από προσωπικά βιώματα και αναπτύσσονται έπειτα διασταλτικά μέσω της συγγραφικής φαντασίας, με τη χρησιμοποίηση προσώπων που αφηγούνται για λογαριασμό του. [...] Κεντρικό ρόλο στις μικρές και μεγάλες ιστορίες του Μηλιώνη παίζει το περιβάλλον, συνήθως ο εξω-αστικός χώρος, η ενδοχώρα των Ιωαννίνων και το φυσικό τοπίο της, εκεί όπου ο ίδιος άρχισε να σχηματίζεται ως συνείδηση και εκεί όπου απέκτησε τα νεανικά και παιδικά του βιώματα, συσχετισμένα σχεδόν πάντοτε με το βαρύ αποτύπωμα της ιστορίας της Κατοχής και του Εμφυλίου, και των δραματικών επιπτώσεών της δράσης της στη ζωή των ανθρώπων. [...] Ο μετρημένος, βασανισμένος, ασκητικός μικρόκοσμος της Ηπείρου έγινε μέσω της λογοτεχνικής του αναπαράστασης ο κόσμος της δημιουργικής φαντασίας που τον έκαναν στη συνέχεια αγαπητικά δικό τους οι αναγνώστες του. Αυτός ο λογοτεχνικός χώρος έγινε, βιβλίο το βιβλίο, το πεδίο της νοσταλγικής του καταφυγής, της κάθαρσης από τη φθορά του αστικού βίου, της λύτρωσης από τον ισοπεδωτικό και απρόσωπο ρυθμό της ζωής στην πόλη. Ακόμα κι όταν δεν κατονομάζεται γεωγραφικά, υπονοείται καθαρά από την υποβλητική περιγραφή του αδρού, ορεινού τοπίου και των αρχέγονων σχέσεων των ανθρώπων. Από την ελεγειακή ψυχική διάθεση όσων έζησαν εκεί σε συνθήκες άκρως λιτοδίαιτες αλλά πλούσιες ως προς την εσωτερική ζωή".
(Πηγή: Εταιρεία Συγγραφέων)
Μπαλάσκας, Κώστας
Συγγραφέας
Ο Κώστας Μπαλάσκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία, όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ. Εργάστηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και εξελέγη Σύμβουλος στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Διετέλεσε Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. Μέλος της ομάδας που συνέταξε τα "Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας" Γυμνασίου και Λυκείου. Δίδαξε λογοτεχνία σε Σχολές επιμόρφωσης φιλολόγων και διδάσκει στη Δραματική Σχολή Αθηνών.
