ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Περίληψη

Πέραν της οικονομικής διάστασης της ενέργειας υπάρχει και η κοινωνική διάστασή της, ήτοι οι θεσμοί, τα μέτρα και το σύνολο των νομικών και πραγματικών καταστάσεων που κατατείνουν στην προστασία του καταναλωτή κάθε κατηγορίας. Η σημαντικότατη αυτή διάσταση του ζητήματος της κλιματικής κρίσης αναλύεται εκτενώς στην παρούσα μελέτη.

Ειδικότερα, στο πρώτο κεφάλαιο του παρόντος γίνεται αναφορά στους ειδικούς ορισμούς που σχετίζονται με το αντικείμενο του πονήματος, όπως η θεώρηση της ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού και δικαιώματος, η ενεργειακή πενία, η ασφάλεια του εφοδιασμού και οι ευάλωτοι καταναλωτές. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στις γενικές αρχές που διέπουν τον τομέα της ενέργειας. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφονται οι μηχανισμοί της άσκησης της κοινωνικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας (ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο), όπως η Καθολική Υπηρεσία, οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, το Κοινωνικό Τιμολόγιο και το Τιμολόγιο Πολύτεκνων Οικογενειών. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναπτύσσεται η ρύθμιση και ο κοινωνικός της χαρακτήρας, η Ενεργειακή Δικαιοσύνη, ιδίως στην περίοδο της μετάβασης. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση της κοινωνικής συμμετοχής στον τομέα της ενέργειας με μια εκτενή ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων. Τέλος, το έκτο κεφάλαιο πραγματεύεται τη σχέση της ενέργειας με το περιβάλλον, πάντοτε υπό την κοινωνική της διάσταση, σε συνδυασμό με τα μέτρα και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται τόσο από την Ένωση όσο και από τα κράτη μέλη.

Με το παραπάνω περιεχόμενο το παρόν έργο, με απλό, σύντομο και συστηματικό τρόπο, παραθέτει ζητήματα γύρω από την κοινωνική διάσταση της ενέργειας, ενημερώνοντας και προβληματίζοντας τον πολίτη-καταναλωτή, ώστε να εκτιμήσει ό,τι έχει λάβει χώρα και ό,τι θα λάβει χώρα στο μέλλον και να κατανοήσει ότι οι συμμετέχοντες στις σχετικές ενεργειακές αγορές αποτελούν και αυτοί κρίκους σε μια αλυσίδα, όπου όλοι αλληλοεξαρτώνται.