Τα "Προλεγόμενα" του Κοραή είναι, νομίζω, από τα περισσότερο αναγνωσθέντα κείμενά του. Να λογαριάσουμε πρώτα πρώτα ότι πρόκειται για εργασίες οι οποίες επανειλημμένως έφθασαν, με έναν ή άλλον τρόπο, στα χέρια του αναγνωστικού κοινού. Απο το 1804, όταν αρχίζει ουσιαστικά, έστω και όχι τυπικά, την μεγάλη του εξόρμηση, την ενιαία στηριγμένη στην έκδοση αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, έχουμε τον πρώτο πρόλογο της σειράς αυτής: είναι η επιστολή προς Αλέξανρον Βασιλείου. 'Υστερα, σε σειρά τόμων αυτοτελών, αρχίζουν οι "Αυτοσχέδιοι στοχασμοί περί της ελληνικής παιδείας και γλώσσης" (1805-1814). Οκτώ, δηλαδή, μελετήματα προλογικά δημοσιευμένα σε οκτώ χωριστούς τόμους της "Ελληνικής Βιβλιοθήκης".
Περίληψη
Τα "Προλεγόμενα" του Κοραή είναι, νομίζω, από τα περισσότερο αναγνωσθέντα κείμενά του. Να λογαριάσουμε πρώτα πρώτα ότι πρόκειται για εργασίες οι οποίες επανειλημμένως έφθασαν, με έναν ή άλλον τρόπο, στα χέρια του αναγνωστικού κοινού. Απο το 1804, όταν αρχίζει ουσιαστικά, έστω και όχι τυπικά, την μεγάλη του εξόρμηση, την ενιαία στηριγμένη στην έκδοση αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, έχουμε τον πρώτο πρόλογο της σειράς αυτής: είναι η επιστολή προς Αλέξανρον Βασιλείου. 'Υστερα, σε σειρά τόμων αυτοτελών, αρχίζουν οι "Αυτοσχέδιοι στοχασμοί περί της ελληνικής παιδείας και γλώσσης" (1805-1814). Οκτώ, δηλαδή, μελετήματα προλογικά δημοσιευμένα σε οκτώ χωριστούς τόμους της "Ελληνικής Βιβλιοθήκης".
Πληροφορίες προϊόντος
Συγγραφέας
Κοραής, Αδαμάντιος
Eκδότης
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
ISBN
9789602504031
Κωδικός Ευριπίδη 010100070392
Έτος κυκλοφορίας 1984
Σελίδες 634
Διαστάσεις 14χ21
Βάρος 720 gr
Κοραής, Αδαμάντιος
Συγγραφέας
Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833). Ο Αδαμάντιος Κοραής γεννήθηκε στη Σμύρνη και η οικογένειά του καταγόταν από τη Χίο. Μεγάλωσε σε περιβάλλον λογίων και αποφοίτησε από την Ευαγγελική Σχολή επί διευθύνσεως του Ιερόθεου Δενδρινού. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εκμάθηση ευρωπαϊκών γλωσσών. Το 1772 έφυγε για το Άμστερνταμ, τυπικά για να εργαστεί στις επιχειρήσεις του εμπόρου Στάθη Θωμά, ουσιαστικά όμως για να διευρύνει τους πνευματικούς και κοινωνικούς του ορίζοντες. Δέκα χρόνια αργότερα κατόρθωσε παρά τις αρχικές αντιρρήσεις της οικογένειάς του να φύγει στο Μομπελιέ της Γαλλίας για σπουδές ιατρικής (τις οποίες ολοκλήρωσε το 1787, οπότε αναγορεύτηκε διδάκτωρ). Εκεί μυήθηκε στο πνεύμα του γαλλικού Διαφωτισμού και αφοσιώθηκε στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής και της λατινικής γραμματείας. Η δύσκολη οικονομική κατάσταση που αντιμετώπισε μετά το θάνατο των γονιών του ένα χρόνο αργότερα, τον ανάγκασε να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μετάφραση. Από το 1788 και ως το τέλος της ζωής του έζησε στο Παρίσι και έζησε από κοντά τη Γαλλική Επανάσταση, τα γεγονότα της οποίας επηρέασαν καθοριστικά τη σκέψη του. Μέλος της Εταιρείας των Παρατηρητών του Ανθρώπου, ανέπτυξε φιλογαλλική δράση, μετέφρασε τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και άλλα φιλελεύθερα νομικά και πολιτικά κείμενα. Το ενδιαφέρον του για την πολιτική κατάσταση στο νέο ελληνικό κράτος, αν και από απόσταση, τον συντρόφεψε ως τα τελευταία χρόνια του, οπότε τήρησε πολεμική στάση έναντι της διακυβέρνησης του Καποδίστρια. Παράλληλα ο Κοραής εξελίχθηκε σε κεντρική μορφή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, εμβαθύνοντας περισσότερο στις φιλολογικές και γλωσσολογικές μελέτες και διευρύνοντας τον κύκλο των γνωριμιών του με γάλλους και έλληνες ομογενείς. Στις αρχές του 19ου αιώνα οδηγήθηκε σταδιακά στη διαμόρφωση μιας θεωρίας για το νεοελληνικό γλωσσικό ζήτημα, γνωστής ως θεωρία της "μέσης οδού", η οποία αποτέλεσε σημείο αναφοράς και είχε ποικίλες επιπτώσεις στη μετέπειτα εξέλιξη της νεοελληνικής γλώσσας και γραμματείας. Αποτέλεσμα συνειδητής και εκ των έξω επέμβασης στη φυσική λειτουργία της γλώσσας, η "καθαρεύουσα" του Κοραή χαρακτηρίζεται θεμελιακά από τον τεχνητό χαρακτήρα της και ο ρόλος της στη λύση του μακρόχρονου ελληνικού γλωσσικού ζητήματος υπήρξε μάλλον ανασταλτικός παρά βοηθητικός. Στο χώρο της λογοτεχνίας τοποθετείται με το όψιμο αφηγηματικού χαρακτήρα κείμενό του "Ο Παπατρέχας", τυπικό δείγμα απόπειρας συγγραφής με διδακτικό διαφωτιστικό στόχο. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αδαμάντιου Κοραή βλ. Δημήτρης Κεχαγιόγλου, "Αδαμάντιος Κοραής", στο "Η παλαιότερη πεζογραφία μας: Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο", τ. Β΄ 2, σελ. 80-96, Αθήνα: Σοκόλης, 1999.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
