view large photo
ΟΙ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΗΝΩΝ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Εκδότης Αδάμ , ISBN 9789605004378
Οι τοιχογραφίες που κοσμούν το καθολικό της μονής του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών, μνημείο ευσέβειας και θεοπρόβλητης δόξας της αλλοτινής μοναστικής κοινότητας που στέριωσε στο νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων τα νήνεμα έργα της, πρέπει να είναι το λαμπρότερο ζωγραφικό σύνολο του 16ου αιώνα και όλης της μεταβυζαντινής εποχής στην Ήπειρο. Είναι, επίσης, από τα κορυφαία δημιουργήματα της μετά την Άλωση μνημειακής ζωγραφικής που διασώζονται στην ελληνική επικράτεια. Με την υψηλή στάθμη της τέχνης, την έκταση, την εικονογραφική ευγλωττία και την πληρότητα ιδεών, αποτελούν σπουδαία μαρτυρία πνευματικής και καλλιτεχνικής άνθησης στο περιβάλλον της πόλης των Ιωαννίνων, παλαιότερα πρωτεύουσας του Δεσποτάτου της Ηπείρου, την καλλιέργεια και καλαισθησία της οποίας ασφαλώς απηχούν.
Οι Φιλανθρωπηνοί κτήτορες της μονής, από μεγάλη και ευγενική γενιά του Βυζαντίου, ανήκαν στους δυνατούς των Ιωαννίνων, που από το 14ο αιώνα "ένε η ρίζα των Ρωμαίων, το δεσποτάτο όλο" καθώς το ομολογεί ο ανώνυμος στιχουργός του Χρονικού των Τόκκων στις αρχές του 15ου αιώνα. Στον καιρό της τουρκοκρατίας αφοσιώνονται σε έργα θρησκευτικής ευποιίας φροντίζοντας τη μονή τους, που ανήγειρε ή ανακαίνισε το 1291/92 ο Μιχαήλ Φιλανθρωπηνός, στο τέλος του βίου του υποψήφιος του μητροπολιτικού θρόνου των Ιωαννίνων. Πιθανώς ο ιερομόναχος Νεόφυτος Φιλανθρωπηνός το 1531/32, που παριστάνεται στην κτητορική και επιτύμβια τοιχογραφία των Φιλανθρωπηνών στο νάρθηκα του καθολικού, και σε μεγάλη έκταση ο ιερομόναχος Ιωάσαφ Φιλανθρωπηνός το 1542 και το 1560 ανακαινίζουν, επεκτείνουν και κοσμούν την εκκλησία της μονής με τοιχογραφίες, που σώζονται μέχρι σήμερα σε σχεδόν ακέραιο σύνολο, θαυμαστές, "και μια θάλασσα ανάερη στα πόδια του θεού" (Γ. Σεφέρης. Ποιήματα, σ. 279). [...]
Περίληψη
Οι τοιχογραφίες που κοσμούν το καθολικό της μονής του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών, μνημείο ευσέβειας και θεοπρόβλητης δόξας της αλλοτινής μοναστικής κοινότητας που στέριωσε στο νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων τα νήνεμα έργα της, πρέπει να είναι το λαμπρότερο ζωγραφικό σύνολο του 16ου αιώνα και όλης της μεταβυζαντινής εποχής στην Ήπειρο. Είναι, επίσης, από τα κορυφαία δημιουργήματα της μετά την Άλωση μνημειακής ζωγραφικής που διασώζονται στην ελληνική επικράτεια. Με την υψηλή στάθμη της τέχνης, την έκταση, την εικονογραφική ευγλωττία και την πληρότητα ιδεών, αποτελούν σπουδαία μαρτυρία πνευματικής και καλλιτεχνικής άνθησης στο περιβάλλον της πόλης των Ιωαννίνων, παλαιότερα πρωτεύουσας του Δεσποτάτου της Ηπείρου, την καλλιέργεια και καλαισθησία της οποίας ασφαλώς απηχούν.
Οι Φιλανθρωπηνοί κτήτορες της μονής, από μεγάλη και ευγενική γενιά του Βυζαντίου, ανήκαν στους δυνατούς των Ιωαννίνων, που από το 14ο αιώνα "ένε η ρίζα των Ρωμαίων, το δεσποτάτο όλο" καθώς το ομολογεί ο ανώνυμος στιχουργός του Χρονικού των Τόκκων στις αρχές του 15ου αιώνα. Στον καιρό της τουρκοκρατίας αφοσιώνονται σε έργα θρησκευτικής ευποιίας φροντίζοντας τη μονή τους, που ανήγειρε ή ανακαίνισε το 1291/92 ο Μιχαήλ Φιλανθρωπηνός, στο τέλος του βίου του υποψήφιος του μητροπολιτικού θρόνου των Ιωαννίνων. Πιθανώς ο ιερομόναχος Νεόφυτος Φιλανθρωπηνός το 1531/32, που παριστάνεται στην κτητορική και επιτύμβια τοιχογραφία των Φιλανθρωπηνών στο νάρθηκα του καθολικού, και σε μεγάλη έκταση ο ιερομόναχος Ιωάσαφ Φιλανθρωπηνός το 1542 και το 1560 ανακαινίζουν, επεκτείνουν και κοσμούν την εκκλησία της μονής με τοιχογραφίες, που σώζονται μέχρι σήμερα σε σχεδόν ακέραιο σύνολο, θαυμαστές, "και μια θάλασσα ανάερη στα πόδια του θεού" (Γ. Σεφέρης. Ποιήματα, σ. 279). [...]
Πληροφορίες προϊόντος
- Συγγραφέας Αχειμάστου - Ποταμιάνου, Μυρτάλη
- Eκδότης Αδάμ
- ISBN 9789605004378
- Κωδικός Ευριπίδη 010100065594
- Έτος κυκλοφορίας 2004
- Σελίδες 286
- Διαστάσεις 30χ24
- Βάρος 357 gr
