STALKER ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΥΘΕΝΑ

Περίληψη

"Αυτό το μπουκάλι το ανοίξαμε την πρώτη ημέρα που άρχισαν τα γυρίσματα του Stalker, δηλαδή στις 15 Φεβρουαρίου 1977". Αυτά γράφει στο "Μαρτυρολόγιό" του ο Αντρέι Ταρκόφσκι κάτω από μια ετικέτα μπουκαλιού κάποιου ρώσικου κρασιού. Δύο χρόνια διήρκεσαν τα γυρίσματα του Stalker, της πέμπτης ταινίας που γύρισε στα περίχωρα του Τσερνόμπιλ ο μεγάλος αυτός σκηνοθέτης. Είχαν προηγηθεί οι ταινίες "Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν" (1962), "Αντρέι Ρουμπλιόφ" (1966), "Σολάρις" (1972) και "Ο καθρέφτης" (1974). Το "Stalker" βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 25 Μαΐου του 1979. Στις 25 Μαΐου της ίδιας χρονιάς, ο Ταρκόφσκι έγραψε στο Ημερολόγιό του: "Νιώθω την παρουσία σου, Κύριε! Νιώθω την παλάμη σου επάνω στο κεφάλι μου. Θέλω να δω τον κόσμο όπως τον δημιούργησες εσύ, και τους ανθρώπους που έπλασες κατ' εικόνα και ομοίωσή σου. Σ' αγαπώ Κύριε, και δεν ζητώ να μου δώσεις τίποτα. Το βάρος της οργής και των αμαρτιών μου, το σκότος της ευτελούς ψυχής μου, με εμποδίζουν, Κύριε, να φανώ αντάξιος δούλος Σου! Βοήθησέ με και συγχώρησέ με, Κύριε! Η εικόνα είναι μια αποτύπωση της αλήθειας, που μας επέτρεψε ο Κύριος να βλέπουμε με τα τυφλά μάτια μας. [...]"

(Αλέξανδρος Ίσαρης, από την Εισαγωγή)


Η "Ζώνη" είναι αναμφίβολα όχι μονάχα ο πιο ερμητικός, μυστηριώδης και αινιγματικός τόπος του ταρκοφσκικού σύμπαντος, αλλά και ένα από τα πιο αλλόκοτα καιανοίκεια τοπία στην ιστορία του σινεμά. Αποκλεισμένη από τον έξω κόσμο, είναι μια μορφοποίηση του αγνώστου, προσβάσιμη μονάχα με την καθοδήγηση ενός Στάλκερ, ενός οδηγού, ιχνηλάτη (από το ρήμα stalk, που στα αγγλικά σημαίνει πλησιάζω έρποντας, προσεγγίζω λαθραία κάτι που μου είναι απαγορευμένο). Μονάχα αυτός γνωρίζει το πολύπλοκο σύστημα από παγίδες και τους απρόβλεπτους κινδύνους της "Ζώνης": χώρος του απροσδιόριστου, της ασάφειας, της αστάθειας, της ρευστότητας και της διαρκούς μεταβολής. "Ό,τι συμβαίνει εδώ εξαρτάται όχι από τη "Ζώνη" αλλά από εμάς τους ίδιους, από την δικιά μας πνευματική κατάσταση" διευκρινίζει ο Στάλκερ στους δύο συνταξι