ΟΚΝΟΣ

Cernuda, Luis

Συγγραφέας

Ο Λουίς Θερνούδα Βιδόν γεννήθηκε στη Σεβίλλη στις 21 Σεπτεμβρίου 1902, σ΄ένα αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον που ο ίδιος περιγράφει ως "περιβάλλον ευνουχιστικής ηθικής". Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών προσπάθησε να γράψει ποιήματα υπό την καθοδήγηση του καθηγητή του στο μάθημα της ρητορικής. Το 1923, ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία, στα περίχωρα της Σεβίλλης, του αποκαλύφθηκε το αίτημα της ποίησης: "Το ποιητικό ένστικτο ξύπνησε μέσα μου, χάρη σε μια οξύτερη αντίληψη της πραγματικότητας, ενόσω πειραματιζόμουν, με μια βαθύτερη ηχώ, πάνω στην ομορφιά και την έλξη του περιβάλλοντος κόσμου. [...] Την ουσία του ποιητικού προβλήματος, όπως την καταλαβαίνω εγώ, την αποτελεί η σύγκρουση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την επιθυμία, ανάμεσα στο φαίνεσθαι και την αλήθεια, επιτρέποντάς μας να συλλάβουμε κάποια συνολική εικόνα του κόσμου που αγνοούμε, ή, όπως λέει ο Φίχτε, να συλλάβουμε 'τη θεία ιδέα του κόσμου που κείται στο βάθος του φαίνεσθαι'" Η επίδραση του Φίχτε και του γερμανικού ιδεαλισμού τροφοδοτεί το ρομαντικό βάθος στην ποίησή του. Το 1924 δημοσιεύει για πρώτη φορά και το 1927 εκδίδει το πρώτο του ποιητικό βιβλίο, "Κατατομή του αέρα" ("Perfil del Aire", 1924-27). Ακολουθεί η συλλογή "Βουκολικό, ελεγεία, ωδή" ("Egloga, Elegia, Oda", 1927-28). Το 1928 ταξιδεύει στην Τουλούζη και έρχεται σε επαφή με τους Γάλλους υπερρεαλιστές και με τον Αντρέ Ζιντ, που θα αποτελέσει τη σημαντικότερη επιρροή της νεότητάς του και θα τον συμφιλιώσει με την ομοφυλόφιλη ταυτότητά του. Κάτω από την επίδραση του υπερρεαλισμού εκδίδει τις συλλογές "Ένα ποτάμι, ένας έρωτας" ("Un Rio, un Amor", 1929) και "Απαγορευμένες ηδονές" ("Los Placeres Prohibidos", 1931). Με τις συλλογές "Εκεί που κατοικεί η λησμονιά" ("Donde habite el Olvido", 1934) και "Επικλήσεις στις χάρες του κόσμου" ("Invocaciones a las Gracias del Mundo", 1934-35), επιστρέφει σε πιο παραδοσιακές μορφές, επηρεασμένες από την ποίηση του Gustavo Adolfo Becquer. Το 1936 εκδίδει την πρώτη συγκεντρωτική συλλογή των πρώτων έξι βιβλίων του, με τίτλο "Η πραγματικότητα και η επιθυμία" ("La Realidad y el Deseo"), τίτλος που θα συνοδεύσει όλες τις μετέπειτα συλλογικές εκδόσεις των ποιημάτων του. Με το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου, τάσσεται με την πλευρά των Δημοκρατικών και μεταξύ Οκτωβρίου 1936 - Απριλίου 1937 παρουσιάζει ραδιοφωνικές εκπομπές μαζί με τον Α. Serrano Plaja, στη Sierra de Guadarrama, βόρεια της Μαδρίτης. Στη Βαλένθια αρχίζει να συνθέτει τα ποιήματα της συλλογής "Τα σύννεφα" ("Las Nubes", 1943), μιας σειράς από ελεγείες και θρήνους για τη μοίρα της Ισπανίας. Τον Φεβρουάριο του 1938 ο φίλος του, Άγγλος ποιητής Stanley Richardson, τον καλεί να δώσει διαλέξεις στην Οξφόρδη και το Κέμπριτζ. Αυτό που πιστεύει ότι θα είναι μια απουσία λίγων εβδομάδων γίνεται μόνιμη εξορία του στη Μ. Βρετανία. Εκεί, στη Γλασκώβη, το 1940, αφομοιώνοντας την επίδραση του Μπράουνινγκ και του Έλιοτ, αρχίζει να συνθέτει τη σειρά αριστουργηματικών πεζών ποιημάτων "Όκνος" ("Ocnos"), που θα εκδοθούν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του πολέμου, το 1942, στην Οξφόρδη. Καρπός της εξορίας του είναι επίσης η συλλογή "Όπως αυτός που περιμένει τη αυγή" ("Como quien espera el alba", 1941-44). Το 1947 αποδεχόμενος μια πρόταση της φίλης του, Concha de Albornoz, να διδάξει στο Κολέγιο Mount Holyoke της Μασαχουσέτης, εγκαθίσταται στην Αμερική και αργότερα στο Μεξικό. Εκεί γράφονται τα ποιήματα των βιβλίων του "Να ζεις χωρίς να είσαι ζωντανός" ("Vivir sin estar viviendo", 1944-49), "Με τις ώρες μετρημένες" ("Con las horas contadas", 1950-56), και "Παραλλαγές πάνω σε μεξικάνικο θέμα" ("Variaciones sobre Tema Mexicano", πεζά ποιήματα, 1949). Το 1962 κυκλοφορεί το κύκνειο άσμα του, "Απόγνωση της χίμαιρας" ("Desolaciοn de la Quimera", 1956-62), όπου, συνδυάζοντας το νεανικό με το ώριμο, επιγραμματικό ύφος του, περιέχονται μερικά από τα καλύτερα ποιήματά του. Ο Λουίς Θερνούδα πέθανε από καρδιακή προσβολή στο Μεξικό, στις 5 Νοεμβρίου 1963, στο σπίτι της Concha Mendez, ενώ σχεδίαζε να συνεχίσει να διδάσκει την επόμενη χρονιά, ως επισκ