ΛΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

Περίληψη

Την ανάγκη του ο άνθρωπος για ανακούφιση, παραμυθία, απαλλαγή και θεραπεία από τα δεινά των διαφόρων ασθενειών εναποθέτει στους Θεράποντες Αγίους, ενώ στους Προστάτες την επιθυμία του για επαγγελματική καταξίωση, αναγνώριση και επιβράβευση και στους Εφόρους την ευμενή, φιλική και ευνοϊκή προς αυτόν διάθεση παντός του υλικού και πνευματικού σύμπαντος.
Σε κάθε περίπτωση Αγίου, πέραν της καθαρά θεολογικής και αγιολογικής παρουσίασής του, εστιάζουμε, με κάθε δυνατή λεπτομέρεια, και σε παραδόσεις, τελετές και λοιπές παγανιστικές πράξεις, που απευθύνονται στο πρόσωπό του κατά τη λατρευτική διαδικασία που του απονέμεται από τους απλούς ανθρώπους, από τον λαό μας, και αφορούν και ενδιαφέρουν την επιστήμη, κυρίως, της Λαογραφίας.

Έτσι, με τη μελέτη μας αυτήν, ερχόμαστε σε άμεση επαφή και επικοινωνία με τους απλούς ανθρώπους του λαού μας και παρακολουθούμε τη ζωή τους -που είναι, σε πολλές περιπτώσεις, όμοια με τη δική μας ζωή- στην εναγώνια και ακατάπαυστη μέριμνά τους να αποφύγουν το κακό και να επιτύχουν την ευημερία με τάματα, ευετηρικές τελετές και πράξεις και λατρευτικές προσφορές στους Αγίους. Πολλές, βέβαια, από τις λαϊκές αυτές τελετές (αιματηρές θυσίες, εγκοιμήσεις, καλογερώματα, περισχοινισμοί κ.λπ.)- που την προέλευσή τους έλκουν από την αρχαία, κυρίως, ελληνική θρησκεία- έχουν παύσει προ πολλού να υπάρχουν στο θρησκευτικό τελετουργικό των νεοελλήνων, μαζί με την ερήμωση που υφίσταται τα τελευταία χρόνια ο λαός της υπαίθρου, χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι οι περιπτώσεις αυτές έπαυσαν ποτέ να ενδιαφέρουν την επιστήμη της Λαογραφίας και της φιλολογικής μελέτης του βίου και πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων, αφού, ως γνωστόν, με την έρευνα και γνώση της θρησκευτικής ζωής των Νεοελλήνων αγόμεθα και κατανοούμε καλύτερα και τον εθνικό και θρησκευτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων.

Γιατί η αρχαία ελληνική πίστη διαφαίνεται πάντοτε καθαρά κάτω από το χριστιανικό περικάλυμμά της στην πίστη του απλού ελληνικού λαού. Γι' αυτό, σε κάθε περίπτωση, με την παρούσα μελέτη μας,