O τόμος αυτός συγκεντρώνει τις διαφορετικές φωνές επιστημόνων και ποικίλων άλλων επαγγελματιών που ασχολούνται με τη γλωσσική εκπαίδευση, τον εκπαιδευτικό προγραμματισμό και τη διαμόρφωση πολιτικών για τη διδασκαλία και την εκμάθηση ξένων γλωσσών. Περιλαμβάνει είκοσι πέντε πρωτότυπα δοκίμια, που οργανώνονται σε έξι θεματικές ενότητες. Γραμμένα στην ελληνική και μεταφρασμένα στην αγγλική ή αντίστροφα, το καθένα από αυτά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ψηφίδα ενός μωσαϊκού που σταδιακά συγκροτείται και αποκαλύπτει τις κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις του λόγου και των πρακτικών για την ξενόγλωσση εκπαίδευση στην Ε.Ε. «Ένας τόμος για τον γλωσσικό πλουραλισμό είναι και ο ίδιος γλωσσικά πλουραλιστικός»: αυτό είναι ένα συμπέρασμα το οποίο απορρέει αβίαστα, καθώς η ετερογενής γλώσσα των κειμένων του τόμου είναι ταυτόχρονα αποτέλεσμα διαφορετικών ιδεολογικών και πολιτικών θεωρήσεων για το υπό πραγμάτευση θέμα. Το αποτέλεσμα, συνεπώς, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, μεταξύ άλλων και επειδή αναδεικνύει τον πολυφυή λόγο με τον οποίο διεξάγεται σήμερα ο διάλογος για το ζήτημα του πολυγλωσσικού γραμματισμού των ευρωπαίων πολιτών.
Περιεχόμενα: Ενότητα 1: Θέσεις και αντιθέσεις για την ευρωπαϊκή πολυγλωσσία - Βασιλική Δενδρίκου: "Πολυγλωσσικός γραμματισμός στην Ε.Ε.: Εναλλακτικά προγράμματα ξενόγλωσσης εκπαίδευσης. - Αναστάσιος - Φοίβος Χριστίδης: "Πολιτικές γλωσσικής και πολιτισμικής πολυγλωσσίας στην Ε.Ε. - Sylvia Vlaeminck: "Πολυγλωσσία και εκπαιδευτικές πολιτικές για τις ξένες γλώσσες στην Ελλάδα" - Ruth Wodak: "Διακήρυξη της Βιέννης: Το κόστος της μονογλωσσίας"
Ενότητα 2: Ευρωπαϊκές γλωσσικές πολιτικές, πολυγλωσσία και εκμάθηση ξένων γλωσσών - Peter Hans Nelde: "Η νέα πολυγλωσσία: πρόκληση για μια ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική" - Βάσω Τοκατλίδου: "Πολυγλωσσία, ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική και ελεύθερη διακίνηση" - Lid King: "Σύγχρονες γλώσσες στην Αγγλία και την Ουαλία" - Alain Ginet: "Πολυγλωσσία: Σ' αγαπώ. Εγώ όχι πια"
Ενότητα 3: Ξενόγλωσση εκπαίδευση σε τμήματα
Περίληψη
O τόμος αυτός συγκεντρώνει τις διαφορετικές φωνές επιστημόνων και ποικίλων άλλων επαγγελματιών που ασχολούνται με τη γλωσσική εκπαίδευση, τον εκπαιδευτικό προγραμματισμό και τη διαμόρφωση πολιτικών για τη διδασκαλία και την εκμάθηση ξένων γλωσσών. Περιλαμβάνει είκοσι πέντε πρωτότυπα δοκίμια, που οργανώνονται σε έξι θεματικές ενότητες. Γραμμένα στην ελληνική και μεταφρασμένα στην αγγλική ή αντίστροφα, το καθένα από αυτά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ψηφίδα ενός μωσαϊκού που σταδιακά συγκροτείται και αποκαλύπτει τις κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις του λόγου και των πρακτικών για την ξενόγλωσση εκπαίδευση στην Ε.Ε. «Ένας τόμος για τον γλωσσικό πλουραλισμό είναι και ο ίδιος γλωσσικά πλουραλιστικός»: αυτό είναι ένα συμπέρασμα το οποίο απορρέει αβίαστα, καθώς η ετερογενής γλώσσα των κειμένων του τόμου είναι ταυτόχρονα αποτέλεσμα διαφορετικών ιδεολογικών και πολιτικών θεωρήσεων για το υπό πραγμάτευση θέμα. Το αποτέλεσμα, συνεπώς, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, μεταξύ άλλων και επειδή αναδεικνύει τον πολυφυή λόγο με τον οποίο διεξάγεται σήμερα ο διάλογος για το ζήτημα του πολυγλωσσικού γραμματισμού των ευρωπαίων πολιτών.
Περιεχόμενα: Ενότητα 1: Θέσεις και αντιθέσεις για την ευρωπαϊκή πολυγλωσσία - Βασιλική Δενδρίκου: "Πολυγλωσσικός γραμματισμός στην Ε.Ε.: Εναλλακτικά προγράμματα ξενόγλωσσης εκπαίδευσης. - Αναστάσιος - Φοίβος Χριστίδης: "Πολιτικές γλωσσικής και πολιτισμικής πολυγλωσσίας στην Ε.Ε. - Sylvia Vlaeminck: "Πολυγλωσσία και εκπαιδευτικές πολιτικές για τις ξένες γλώσσες στην Ελλάδα" - Ruth Wodak: "Διακήρυξη της Βιέννης: Το κόστος της μονογλωσσίας"
Ενότητα 2: Ευρωπαϊκές γλωσσικές πολιτικές, πολυγλωσσία και εκμάθηση ξένων γλωσσών - Peter Hans Nelde: "Η νέα πολυγλωσσία: πρόκληση για μια ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική" - Βάσω Τοκατλίδου: "Πολυγλωσσία, ευρωπαϊκή γλωσσική πολιτική και ελεύθερη διακίνηση" - Lid King: "Σύγχρονες γλώσσες στην Αγγλία και την Ουαλία" - Alain Ginet: "Πολυγλωσσία: Σ' αγαπώ. Εγώ όχι πια"
Ο Δημήτρης Κουτσογιάννης είναι καθηγητής στον Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., συνεργάτης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και επιστημονικός υπεύθυνος της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (www.greeklanguage.gr). Είναι αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος του Ηλεκτρονικού Κόμβου, ενός δικτυακού κόμβου για την υποστήριξη των διδασκόντων την ελληνική γλώσσα (www.komvos.edu.gr). και επιστημονικός υπεύθυνος στην υπό δημιουργία ηλεκτρονική Πύλη για την ελληνική γλώσσα (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας). Έχει πάρει μέρος με ανακοινώσεις του σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και κείμενα του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται κυρίως στο χώρο της γλωσσικής εκπαίδευσης και εκπαίδευσης εκπαιδευτικών.
Χριστίδης, Φοίβος
Συγγραφέας
Ο Αναστάσιος-Φοίβος (Τάσος) Χριστίδης (1946-2004) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Δίδαξε στο τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονικής, μεταξύ 1976-2004, από τη βαθμίδα του καθηγητή, και ήταν διευθυντής του τομέα Γλωσσολογίας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, από την ίδρυσή του έως το θάνατό του (1994-2004). Ασχολήθηκε με το θεωρητικό προσδιορισμό της φύσης της γλώσσας, τη σχέση γλώσσας και μαγείας, την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, το γλωσσικό ηγεμονισμό, την κριτική των γλωσσικών μυθολογιών και γενικότερα τη σχέση γλώσσας και πολιτικής. Έπαιξε κεντρικό ρόλο στη συνέχιση και υπεράσπιση του δημοτικισμού και της γλωσσικής μεταρρύθμισης, η οποία καθιέρωσε τη δημοτική και το μονοτονικό σύστημα και περιόρισε μόνο στο Λύκειο τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο. Δημοσίευσε τα βιβλία: "Γλώσσα, πολιτική, πολιτισμός" (εκδ. Πόλις, 1999), "Όψεις της γλώσσας" (εκδ. Νήσος, 2002), "Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας" (Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών/Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 2005, σε επιμέλεια Μαρίας Θεοδωροπούλου). Επίσης, επιμελήθηκε τα βιβλία "Γλώσσα και μαγεία: κείμενα από την αρχαιότητα" (με τον D. Jordan, εκδ. Ιστός, 1997), "Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού" (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 26-28 Μαρτίου 1997, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 1999), "Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα" (με τη Μαρία Θεοδωροπούλου, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2001), "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως στην ύστερη αρχαιότητα (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 2001· αγγλική έκδοση: A.-F. Christidis (ed.), A History of Ancient Greek: From the Beginnings to Late Antiquity, Cambridge University Press, 2007).
Δούκα - Καμπίτογλου, Αικατερίνη
Συγγραφέας
Η Αικατερίνη Δούκα - Καμπίτογλου είναι ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,. Σπούδασε Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια Leeds και Reading της Μεγ. Βρετανίας. Δίδαξε αγγλική και συγκριτική λογοτεχνία στο Τμήμα Αγγλικής του ΑΠΘ.
Το συγγραφικό-επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων βιβλίων το "Plato and the English Romantics": διάλογοι (London and New York: Routledge, 1990), επιμέλειες εκδόσεων και δημοσιεύσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με την ποίηση και την ποιητική του ρομαντισμού, τη φιλοσοφία, την ελληνική λογοτεχνία, τη θεωρία της λογοτεχνίας και τις πολιτισμικές σπουδές. Διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Αγγλικής & Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και Αντιπρύτανις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Benning, Wilhelm
Συγγραφέας
Καθηγητής γερμανικής λογοτεχνίας και Πρόεδρος του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι δημοσιεύσεις του μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν βιβλία για τον Heinrich von Kleist, τον Thomas Mann, κεντρικά ζητήματα της θεωρίας της λογοτεχνίας καθώς και μελέτες με θέματα συγγραφείς και εποχές της γερμανικής και της ελληνικής λογοτεχνίας, προβλήματα της θεωρίας της λογοτεχνίας, της θεωρίας του λόγου, της ψυχανάλυσης, των συλλογικών συμβόλων, της συγκριτολογίας και της μεταφρασεολογίας.
Παναγιωτίδης, Παναγιώτης Μ.
Συγγραφέας
Ο Παναγιώτης Παναγιωτίδης είναι επίκουρος καθηγητής στον Τομέα Γλωσσολογίας και Διδακτικής του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Έχει πτυχίο Φυσικής του ΑΠΘ, μεταπτυχιακό δίπλωμα Εφαρμοσμένης Τηλεματικής από το Paris 7 και διδακτορικό δίπλωμα στις Επιστήμες και Τεχνολογίες της Γλώσσας και της Επικοινωνίας από το ΑΠΘ. Το πεδίο έρευνάς του και οι δημοσιεύσεις του εστιάζουν στα αντικείμενα της εξ αποστάσεως γλωσσικής κατάρτισης, της χρήσης δικτύων και πολυμέσων στη γλωσσική εκπαίδευση / κατάρτιση καθώς και στην ανάπτυξη διαδικτυακών περιβαλλόντων μάθησης.
Χριστιδης, Φοιβος
Συγγραφέας
Ο Αναστάσιος-Φοίβος (Τάσος) Χριστίδης (1946-2004) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Δίδαξε στο τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονικής, μεταξύ 1976-2004, από τη βαθμίδα του καθηγητή, και ήταν διευθυντής του τομέα Γλωσσολογίας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, από την ίδρυσή του έως το θάνατό του (1994-2004). Ασχολήθηκε με το θεωρητικό προσδιορισμό της φύσης της γλώσσας, τη σχέση γλώσσας και μαγείας, την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, το γλωσσικό ηγεμονισμό, την κριτική των γλωσσικών μυθολογιών και γενικότερα τη σχέση γλώσσας και πολιτικής. Έπαιξε κεντρικό ρόλο στη συνέχιση και υπεράσπιση του δημοτικισμού και της γλωσσικής μεταρρύθμισης, η οποία καθιέρωσε τη δημοτική και το μονοτονικό σύστημα και περιόρισε μόνο στο Λύκειο τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο. Δημοσίευσε τα βιβλία: "Γλώσσα, πολιτική, πολιτισμός" (εκδ. Πόλις, 1999), "Όψεις της γλώσσας" (εκδ. Νήσος, 2002), "Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας" (Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών/Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 2005, σε επιμέλεια Μαρίας Θεοδωροπούλου). Επίσης, επιμελήθηκε τα βιβλία "Γλώσσα και μαγεία: κείμενα από την αρχαιότητα" (με τον D. Jordan, εκδ. Ιστός, 1997), "Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού" (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 26-28 Μαρτίου 1997, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 1999), "Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα" (με τη Μαρία Θεοδωροπούλου, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2001), "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως στην ύστερη αρχαιότητα (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 2001· αγγλική έκδοση: A.-F. Christidis (ed.), A History of Ancient Greek: From the Beginnings to Late Antiquity, Cambridge University Press, 2007).
Ψάλτου - Joycey, Αγγελική
Συγγραφέας
Η Αγγελική Ψάλτου - Joycey είναι επίκουρη καθηγήτρια του Τομέα Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου διδάσκει μαθήματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Τα επιστημονικά και ερευνητικά της ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις της επικεντρώνονται στη συγκριτική γλωσσολογία, τις διαγλωσσικές σπουδές, τη διδακτική της γλώσσας ως δεύτερης/ξένης, και τις στρατηγικές γλωσσικής εκμάθησης και επικοινωνίας. Στο χώρο της θεωρητικής γλωσσολογίας το ενδιαφέρον της εστιάζεται σε θέματα χρόνου και ρηματικής όψης. Έχει κατ' επανάληψη συνεργασθεί με το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Από το 1998 είναι πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας (ΕΕΕΓ) και διευθύντρια των εκδόσεων της ίδιας Εταιρίας.
Τοκατλίδου, Βάσω
Συγγραφέας
Η Βάσω Τοκατλίδου έκανε τις βασικές σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και τις μεταπτυχιακές στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης - Paris III. Είναι διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και, πριν εκλεγεί καθηγήτρια της ίδιας Σχολής θήτευσε στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Σήμερα είναι καθηγήτρια Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας και Διδακτικής στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας.
Κύριο αντικείμενο της έρευνάς της είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη προγραμμάτων και μαθησιακών υλικών για την εκμάθηση γλωσσών από μαθητές και ενήλικους επαγγελματίες. Οι τελευταίες αναζητήσεις της εστιάζονται στην ανάπτυξη μοντέλων και εφαρμογών των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και βιβλία της έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα και στη Γαλλία.
Έχει προσκληθεί να διδάξει σε άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και έχει συντονίσει την έρευνα πολλών ευρωπαϊκών διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων. Για το επιστημονικό της έργο και για την ευρωπαϊκή της δράση έχει βραβευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το βραβείο Erasmus, έχει παρασημοφορηθεί δύο φορές από τη γαλλική κυβέρνηση και της έχει απονεμηθεί τιμητική διάκριση από το Δήμο της πόλης της, της Θεσσαλονίκης.
