Με συγκινεί ο διηγηματογράφος Όμηρος Πέλλας: στον σύντομο και βασανισμένο βίο του (1921-1962), μόλις πρόφτασε να μας αφήσει ένα χρονικό από τη διαβίωσή του σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο στη Γερμανία - και εφτά σύντομα διηγήματα. Κι όμως! Με αυτό, το ελάχιστο υλικό, κατάφερε να δημιουργήσει (και να μας αφήσει) ένα, άκρως προσωπικό, αφηγηματικό σύμπαν. [...] Στο ανθολόγιο που ακολουθεί, ο παρουσιαστής θεώρησε σκόπιμο να προτάξει, στο πρώτο μέρος, τέσσερα διηγήματα, ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί αμέσως το είδος και την ποιότητα της λογοτεχνικής κατάθεσης του Όμηρου Πέλλα. Στο δεύτερο μέρος ακολουθούν αποσπάσματα από το «Στάλαγκ», για να δωθεί (κατά το δυνατόν) μια ουσιαστική εικόνα του συγκλονιστικού αυτού ημερολογίου της ομηρίας.
(από τον πρόλογο του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου)
Περίληψη
Με συγκινεί ο διηγηματογράφος Όμηρος Πέλλας: στον σύντομο και βασανισμένο βίο του (1921-1962), μόλις πρόφτασε να μας αφήσει ένα χρονικό από τη διαβίωσή του σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο στη Γερμανία - και εφτά σύντομα διηγήματα. Κι όμως! Με αυτό, το ελάχιστο υλικό, κατάφερε να δημιουργήσει (και να μας αφήσει) ένα, άκρως προσωπικό, αφηγηματικό σύμπαν. [...] Στο ανθολόγιο που ακολουθεί, ο παρουσιαστής θεώρησε σκόπιμο να προτάξει, στο πρώτο μέρος, τέσσερα διηγήματα, ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί αμέσως το είδος και την ποιότητα της λογοτεχνικής κατάθεσης του Όμηρου Πέλλα. Στο δεύτερο μέρος ακολουθούν αποσπάσματα από το «Στάλαγκ», για να δωθεί (κατά το δυνατόν) μια ουσιαστική εικόνα του συγκλονιστικού αυτού ημερολογίου της ομηρίας.
Ο Όμηρος Πέλλας (ψευδώνυμο του Οδυσσέα Γιαννόπουλου) γεννήθηκε το 1921 στην Καϋμένη Γυναίκα (σημερινός Πρόδρομος) Τριφυλίας, από γονείς αγρότες. Αποφοίτησε από το γυμνάσιο της Κυπαρισσίας και στη συνέχεια σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, απ' όπου αποφοίτησε το 1940.
Η κατοχή τον βρίσκει δάσκαλο σε χωριό της Έδεσσας. Οργανώνεται στο ΕΑΜ, συλλαμβάνεται το 1943 και αφού τον βασανίσουν, αφήνεται ελεύθερος λόγω ελλείψεως στοιχείων σε βάρος του. Το 1944 συλλαμβάνεται ξανά και τον στέλνουν όμηρο στην Γερμανία. Τη ζωή του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης περιγράφει στο μυθιστόρημα "Στάλαγκ VI C". Το 1945 γυρνά στην Αθήνα, όπου κάνει διάφορες ευκαιριακές δουλειές για να ζήσει. Συλλαμβάνεται και τον στέλνουν εξορία στην Ικαρία κι όταν έρχεται ο καιρός να επιστρατευθεί στέλνεται στη Μακρόνησο από όπου και απολύεται με τα μέτρα Ειρήνευσης. Στη συνέχεια τοποθετείται δάσκαλος σε χωριά του Νομού Πέλλης. Πέθανε το 1962 στη Σκύδρα όπου ζούσε με τη γυναίκα του.
Ο Όμηρος Πέλλας ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Έγραψε μελέτες σχετικές με τα παιδιά και την εκπαίδευσή τους: "Το βιβλίο και το παιδί", "Το παιδί και το παιχνίδι", "Το πρόβλημα της αγωγής των νέων" και άλλες για την τέχνη: "Εμείς το κοινό και οι καλλιτέχνες του καιρού μας", "Στοχασμός πάνω στην αφηρημένη τέχνη", δημοσιευμένες στο περιοδικό "Ζυγός". Έγραψε επίσης διηγήματα: "Άννα", "Καρφίτσες", "Σταυρούλα" (Κέδρος 1978), "Ανδρέας" (Στιγμή 1986), "Γέρο Λιάς", "Σταυρής" με το οποίο πήρε μέρος στον διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος της "Επιθεώρησης Τέχνης".
Πέλλας, Όμηρος 1921-1962
Συγγραφέας
Ο Όμηρος Πέλλας (ψευδώνυμο του Οδυσσέα Γιαννόπουλου) γεννήθηκε το 1921 στην Καϋμένη Γυναίκα (σημερινός Πρόδρομος) Τριφυλίας, από γονείς αγρότες. Αποφοίτησε από το γυμνάσιο της Κυπαρισσίας και στη συνέχεια σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, απ' όπου αποφοίτησε το 1940.
Η κατοχή τον βρίσκει δάσκαλο σε χωριό της Έδεσσας. Οργανώνεται στο ΕΑΜ, συλλαμβάνεται το 1943 και αφού τον βασανίσουν, αφήνεται ελεύθερος λόγω ελλείψεως στοιχείων σε βάρος του. Το 1944 συλλαμβάνεται ξανά και τον στέλνουν όμηρο στην Γερμανία. Τη ζωή του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης περιγράφει στο μυθιστόρημα "Στάλαγκ VI C". Το 1945 γυρνά στην Αθήνα, όπου κάνει διάφορες ευκαιριακές δουλειές για να ζήσει. Συλλαμβάνεται και τον στέλνουν εξορία στην Ικαρία κι όταν έρχεται ο καιρός να επιστρατευθεί στέλνεται στη Μακρόνησο από όπου και απολύεται με τα μέτρα Ειρήνευσης. Στη συνέχεια τοποθετείται δάσκαλος σε χωριά του Νομού Πέλλης. Πέθανε το 1962 στη Σκύδρα όπου ζούσε με τη γυναίκα του.
Ο Όμηρος Πέλλας ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Έγραψε μελέτες σχετικές με τα παιδιά και την εκπαίδευσή τους: "Το βιβλίο και το παιδί", "Το παιδί και το παιχνίδι", "Το πρόβλημα της αγωγής των νέων" και άλλες για την τέχνη: "Εμείς το κοινό και οι καλλιτέχνες του καιρού μας", "Στοχασμός πάνω στην αφηρημένη τέχνη", δημοσιευμένες στο περιοδικό "Ζυγός". Έγραψε επίσης διηγήματα: "Άννα", "Καρφίτσες", "Σταυρούλα" (Κέδρος 1978), "Ανδρέας" (Στιγμή 1986), "Γέρο Λιάς", "Σταυρής" με το οποίο πήρε μέρος στον διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος της "Επιθεώρησης Τέχνης".
