Τα κείμενα που συμπεριλαμβάνονται στο ανά χείρας ανθολόγιο συγκροτούν μια αντιπροσωπευτική εικόνα της ισπανόφωνης διηγηματογραφίας, καθώς ανθολογούνται διηγήματα από πέντε χώρες ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού. Οι συγγραφείς ανήκουν σε διαφορετικές ηλικίες και παρουσιάστηκαν στο συγκεκριμένο γλωσσικό και λογοτεχνικό χώρο κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Αντιπροσωπευτική επίσης είναι από πλευράς τεχνοτροπίας: θα βρούμε κείμενα φανταστικά, συμβολικά, αλλά και ηθογραφικά, νατουραλιστικά, ρεαλιστικά, ακόμη και με αιχμές κοινωνικές και πολιτικές· θα βρούμε επίσης έργα, που ανάγονται σε διάφορες μεταμοντέρνες τάσεις, όπου η δημιουργική πράξη αντανακλά τον εαυτό της, μέσα από μια αυ-τοαναφορική διάθεση πότε ναρκισιστική και πότε ειρωνική. Από πλευράς θεματολογίας η αντιπροσωπευτικότητα, όση υπάρχει, κρίνεται -είτε μας αρέσει είτε όχι- με γνώμονα το μέτρο και τον τρόπο που η μυθοπλασία συνομιλεί με την ιστορία (συμπεριλαμβανομένης μάλιστα και της ιστορίας της αφηγηματικής λογοτεχνίας). Αυτός ο διάλογος, ο συχνά τεταμένος, ηχεί και στις σελίδες του παρόντος ανθολογίου και παρακολουθώντας τον, ο αναγνώστης θα ανακαλύψει ότι οι λογοτεχνικές "ατάκες" εμφορούνται από ένα πνεύμα κατ' εξοχήν κριτικό, το οποίο, εν είδει παραμορφωτικού καθρέφτη, αναιρεί κάθε ιστορική αυταρέσκεια. Κάτι που, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί αν όχι τη μόνη, εν πάση περιπτώσει την υπέρτατη και πιο ευγενική κοινωνική αποστολή της λογοτεχνίας. Βίκτωρ Ιβάνοβιτς
Περίληψη
Τα κείμενα που συμπεριλαμβάνονται στο ανά χείρας ανθολόγιο συγκροτούν μια αντιπροσωπευτική εικόνα της ισπανόφωνης διηγηματογραφίας, καθώς ανθολογούνται διηγήματα από πέντε χώρες ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού. Οι συγγραφείς ανήκουν σε διαφορετικές ηλικίες και παρουσιάστηκαν στο συγκεκριμένο γλωσσικό και λογοτεχνικό χώρο κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Αντιπροσωπευτική επίσης είναι από πλευράς τεχνοτροπίας: θα βρούμε κείμενα φανταστικά, συμβολικά, αλλά και ηθογραφικά, νατουραλιστικά, ρεαλιστικά, ακόμη και με αιχμές κοινωνικές και πολιτικές· θα βρούμε επίσης έργα, που ανάγονται σε διάφορες μεταμοντέρνες τάσεις, όπου η δημιουργική πράξη αντανακλά τον εαυτό της, μέσα από μια αυ-τοαναφορική διάθεση πότε ναρκισιστική και πότε ειρωνική. Από πλευράς θεματολογίας η αντιπροσωπευτικότητα, όση υπάρχει, κρίνεται -είτε μας αρέσει είτε όχι- με γνώμονα το μέτρο και τον τρόπο που η μυθοπλασία συνομιλεί με την ιστορία (συμπεριλαμβανομένης μάλιστα και της ιστορίας της αφηγηματικής λογοτεχνίας). Αυτός ο διάλογος, ο συχνά τεταμένος, ηχεί και στις σελίδες του παρόντος ανθολογίου και παρακολουθώντας τον, ο αναγνώστης θα ανακαλύψει ότι οι λογοτεχνικές "ατάκες" εμφορούνται από ένα πνεύμα κατ' εξοχήν κριτικό, το οποίο, εν είδει παραμορφωτικού καθρέφτη, αναιρεί κάθε ιστορική αυταρέσκεια. Κάτι που, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί αν όχι τη μόνη, εν πάση περιπτώσει την υπέρτατη και πιο ευγενική κοινωνική αποστολή της λογοτεχνίας. Βίκτωρ Ιβάνοβιτς
Γεννήθηκε στην Κούβα το 1950. Γράφει θεατρικά έργα, κινηματογραφικά σενάρια, διηγήματα και μυθιστορήματα.
Perez Torres, Raul
Συγγραφέας
Γεννήθηκε το 1941 στο Κίτο. Σπούδασε στη γενέτειρά του Επιστήμες της Επικοινωνίας (δημοσιογραφία). Από το 1970 ασχολείται συστηματικά με τη συγγραφή λογοτεχνίας. Δεινός διηγηματογράφος, δημοσίευσε επίσης ένα μυθιστόρημα και μία ποιητική συλλογή. Πεζογραφήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες, και το έργο του τιμήθηκε με λογοτεχνικά βραβεία στη χώρα του και στο εξωτερικό. Στα ελληνικά, δύο "καβαφικά" ποιήματά του συμπεριλαμβάνονται στην ανθολόγια "Συνομιλώντας με τον Καβάφη" (2000) του Νάσου Βαγενά.
Millas, Juan Jose
Συγγραφέας
Ο Χουάν Χοσέ Μιγιάς γεννήθηκε στη Βαλένθια το 1946, αλλά από τα έξι του χρόνια ζει στη Μαδρίτη. Σπούδασε Φιλοσοφία και Λογοτεχνία. Αρθρογράφος και συγγραφέας, αρχικά αντιμετωπίστηκε από τους κριτικούς ως διανοούμενος μυθιστοριογράφος. Ωστόσο, από τη δεκαετία του ’80 που άρχισε να συνεργάζεται με την εφημερίδα El Pais, έγινε αγαπητός στο ευρύ κοινό και το σύνολο του έργου του έτυχε σημαντικής αναγνώρισης. Το 1975 εκδίδεται το πρώτο του μυθιστόρημα, "Cerbero son las sombras", το οποίο κερδίζει το Βραβείο Σέσαμο καλύτερου μυθιστορήματος. Ακολουθούν τα: "Vision del ahgado" (1977), "El zardin vacio" (1981), "Papel mojado" (1983), "Letra mierta" (1983), "El desorden de tu nombre" (υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 1988), "La soledad era esto" (Βραβείο Ναδάλ 1990), "Volver a casa" (1990 - "Επιστρέφοντας στο σπίτι", Καστανιώτης 1997), "Primavera de luto" (1992), "Ella imagina" (1994) και "Tonto, Muerto, bastardo e invisible" (1995 - "Βλάκας, νεκρός, μπάσταρδος κι αόρατος"). Έχει τιμηθεί με τα λογοτεχνικά βραβεία Nadal και Primavera και με το Μυθιστόρημα δημοσιογραφικό Mariano de Cavia. Εκτός από τη λογοτεχνία, ασχολείται με τη συγγραφή άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά και διδάσκει στο πανεπιστήμιο.
Pinilla, Ramiro
Συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Μπιλμπάο, της Χώρας των Βάσκων, το 1923. Είναι αυτοδίδακτος. Πρωτοεμφανίζεται στην αφηγηματική λογοτεχνία τη δεκαετία του '70. Εξέδωσε μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα και μαρτυρίες. Σχεδόν όλα τα έργα του διαδραματίζονται στη γενέτειρα περιοχή, και η γραφή του συνδυάζει την ηθογραφική θεματολογία με το μυθικό και φανταστικό στοιχεία. Το ιστορικο-κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο είναι επίσης παρόν υπό μορφή των τραυματικών εμπειριών του Εμφυλίου Πολέμου.
Carpentier, Alejo 1904-1980
Συγγραφέας
Ο Αλέχο Καρπεντιέρ (1904-1980), από τους σημαντικότερους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς, γεννήθηκε και σπούδασε στην Αβάνα. Στράφηκε νωρίς στη δημοσιογραφία, αλλά το 1928, μετά την υπογραφή ενος μανιφέστου κατά της δικτατορίας του Ματσάδο, αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι. Επέστρεψε στην Κούβα το 1939 και κατόπιν έζησε στην Αϊτή και στη Βενεζουέλα, μέχρι την πτώση της δικτατορίας του Μπατίστα και την επικράτηση της επανάστασης του Κάστρο. Από το 1968 έως το θάνατό του έζησε πάλι στο Παρίσι, αυτή τη φορά ως Σύμβουλος της Πρεσβείας της Κούβας. Στο "Κοντσέρτο μπαρόκ", όψιμο έργο, γραμμένο το 1974, η συγγραφική του δεινότητα συνεπικουρείται από τη βαθιά γνώση του χρονικού της κατάκτησης του Νέου Κόσμου, την κατοχή μιας εντυπωσιακής σε εύρος παιδείας και την ιδιότητά του ως μουσικολόγου. Από τις εκδόσεις Εξάντας κυκλοφόρησαν τα βιβλία του "Ο αιώνας των φώτων" (1986), "Ο συγγραφέας και η καταστροφή" (1987) και "Τα χαμένα βήματα" (1993). Άλλα έργα του: "Έκουε-Γιάμπα-Ο" (1933), "Η μουσική στην Κούβα" (1946), "Η επί γης βασιλεία" (1949), "Η ιεροτελεστία της Άνοιξης" (1978).
Vasconez, Javier
Συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Κίτο το 1946. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Ναβάρας (Ισπανία). Μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1982, με ένα τόμο διηγημάτων. Έκτοτε έμεινε πιστός στο είδος μέχρι το 1994, όταν εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, αλλά "υποτροπίασε" στο διήγημα το 1998. Ο αφηγηματικός του κόσμος, όπως ο ίδιος εκμυστηρεύεται, είναι "ενιαίος και κυκλικός", με κεντρικούς και δευτερεύοντες χαρακτήρες που μεταπηδούν από το ένα βιβλίο στο άλλο. Ένας τέτοιος ήρωας είναι ένας τσέχος πρόσφυγας, ο δόκτωρ Κροντς, ο οποίος εμφανίζεται σε διηγήματα του τόμου "El hombre de la mirada oblicua", στο μυθιστόρημα "El viajero de Praga" και αλλού. Το διήγημα του "Angelote, amor mio" πήρε το 1983 εύφημο μνεία σε διαγωνισμό που διοργάνωσε το περιοδικό "Plural" (Μεξικό). Έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, στα γαλλικά, τα γερμανικά και τα σουηδικά.
Bustos Domecq, Honorio
Συγγραφέας
Ο Η(onorio) Bustos Domecq γεννήθηκε από την παιγνιώδη διάθεση του Jorge Luis Borges και του φίλου του, Adolfo Bioy Casares, οι οποίοι αναφέρουν μάλιστα ότι ο εν λόγω "συγγραφέας" κατάγεται από τη Santa Fe της Αργεντινής. Τα δύο επώνυμα (δηλαδή το πατρικό και το μητρικό, που είθισται να φέρουν όσοι έχουν ισπανογενείς καταβολές) προέρχονται από δύο προπάππους, του Borges ο πρώτος (Bustos) και του Bioy Casares ο δεύτερος (Domecq). Σημειωτέον ότι ο Bustos είχε ήδη χρησιμοποιήθει ως ψευδόνυμο από τον Borges, το 1933. Το αρχικά αστείο εξελίχθηκε σε μία από τις πιο γόνιμες περιπτώσεις δημιουργικής συνεργασίας μεταξύ των δύο λογοτεχνών, η οποία διήρκεσε μιάμιση τριακονταετία. Έτσι, ο καινούργιος συγγραφέας (που σαφώς έχει κάτι από τους "γεννήτορες" του, αλλά δεν ταυτίζεται πλήρως με κανέναν από τους δύο) ενεργοποιήθηκε το 1941 (με το πρώτο "του" βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε τη επόμενη χρονιά) και, κατά τη διάρκεια της καριέρας "του", δημοσίευσε πέντε τόμους διηγημάτων: "Seis problemas para don Isidro Parodi" ("Έξι προβλήματα για τον δον Ισίδωρο Παρόδι", 1942), "Dos fantasias memorables" ("Δύο αξιομνημόνευτες φαντασίες", 1946), "Un modelo para la muerte" ("Ένα πρότυπο για το θάνατο", 1946), "Cronica de Bustos Domecq" ("Χρονικά του Bustos Domecq", 1967) και "Nuevos cuentos de Bustos Domecq" ("Νέες ιστορίες του Bustos Domecq", 1977).
Benedetti, Mario
Συγγραφέας
Ο ουρουγουανός αφηγητής, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας γεννήθηκε το 1920 στο Πάσο δε λος Τόρος, επαρχία Τακουαρεμπό και πέθανε το Μάιο του 2009. Ήταν μια από τις πιο αντιπροσωπευτκές μορφές της φιλολογικής γενιάς του '45 στην πατρίδα του και, πάνω απ' όλα, ο χρονικογράφος του Μοντεβιδέο. Εξελίχθηκε από την "ποιητική ηθογραφία"σε μια θεματολογία που ανακλά την πολιτική συνειδητοποίηση του συγγραφέα και των χαρακτήρων του. Στο αφηγηματικό του έργο χρησιμοποιεί την ψυχολογική ανάλυση και, συγχρόνως, προβάλλει διακριτικά τη μεταφυσική αγωνία του ανθρώπου, απουσία κάθε υπερβατικού στηρίγματος. Η πιο δημιουργική πλευρά της γραφής του συνιστάται στη χρήση μια απλής γλώσσας η οποία, μακράν κάθε εκζήτησης και ωραιοπάθειας, παραμένει ωστόσο βαθύτατα ποιητική.
Diaz - Mas, Paloma
Συγγραφέας
Γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1945. Σπουδές φιλολογίας. Ειδικεύτηκε στην ισπανο-εβραϊκή και σεφαραδική λογοτεχνία. Μεταξύ του 1983 και 2000 δίδαξε το προαναφερόμενο γνωστικό αντικείμενο, καθώς και ισπανική λογοτεχνία του Χρυσού Αιώνα στο Πανεπιστήμιο της Χώρα των Βάσκων (Vitoria). To 2000, επέστρεψε στη Μαδρίτη, ως ερευνήτρια στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιστημονικής Έρευνα της Ισπανίας. Έκανε το ντεμπούτο της ως πεζογράφος το 1973, με ένα τόμο διηγημάτων, και εν συνεχεία καλλιέργησε κυρίως το έιδο του μυθιστορήματος, αλλά και το θέατρο και το δοκίμιο, χωρίς να εγκαταλείψει εξ ολοκλήρου το διήγημα και τη νουβέλα. Πολλά από τα έργα της τιμήθηκαν με σημαντικά ισπανικά λογοτεχνικά βραβεία. Βιβλία της μεταφράστηκαν σε διάφοες ευρωπαϊκές γλώσσες, μεταξύ άλλων και στα ελληνικά. (το μυθιστόρημα "Το όνειρο της Βενετίας").
