Το βιβλίο περιέχει αποσπάσματα από τα έργα πέντε στοχαστών που πραγματεύονται δύο κρίσιμα ζητήματα: την πολιτική και το κράτος. Καλύπτοντας το εύρος σχεδόν τριών αιώνων, οι πέντε αυτοί στοχαστές θέτουν ουσιαστικά τα θεμέλια αυτού που σήμερα θεωρείται η άποψη της νεωτερικότητας για το πώς πρέπει να οργανώνεται πολιτικά η κοινή ζωή των ανθρώπων. Εκείνο που κάνει επίκαιρα τα κείμενα αυτά σήμερα, παρ' όλο που στον 21ο αιώνα φαίνεται πια να έχουν λεχθεί και συμβεί τα πάντα, είναι το ότι φαίνεται να επιστρέφουμε σε μορφές πολιτικής αλλά και αντίληψης για το κράτος που φαντάζουν προνεωτερικές (κράτος εξαίρεσης, αυτοκρατορικός σχηματισμός, δικαίωμα αντίστασης κ.λπ.). Έτσι, κρίνεται αναγκαίο να ξαναπιάσουμε τα θεωρητικά νήματα μιας γενεαλογίας περί της πολιτικής και του κράτους ενθυμούμενοι για μια ακόμη φορά πόσο χρήσιμη είναι η διαλεκτική για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Γιατί ακριβώς μέσα από τη διαλεκτική σύνθεση των εν πολλοίς αντίθετων απόψεων των στοχαστών που ανθολογούνται εδώ είμαστε σε θέση να σκεφτούμε κι εμείς το μέγα ζήτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί καθημερινά: την αυτονομία του ανθρώπου σε συνθήκες αυξανόμενης ετερονομίας. Οι καθηγητές Μανόλης Αγγελίδης και Θανάσης Γκιούρας με την εκτενή εισαγωγή που παραθέτουν ανατρέχουν στις ιστορικές και φιλοσοφικές συνθήκες γένεσης των αποσπασμάτων των έργων, ενώ με τις λεπτομερείς επεξηγηματικές σημειώσεις για τις έννοιες, τους όρους και τις ιδέες του κειμένου βοηθούν τον αναγνώστη στην κατανόηση και την ερμηνευτική προσέγγισή του.
Περίληψη
Το βιβλίο περιέχει αποσπάσματα από τα έργα πέντε στοχαστών που πραγματεύονται δύο κρίσιμα ζητήματα: την πολιτική και το κράτος. Καλύπτοντας το εύρος σχεδόν τριών αιώνων, οι πέντε αυτοί στοχαστές θέτουν ουσιαστικά τα θεμέλια αυτού που σήμερα θεωρείται η άποψη της νεωτερικότητας για το πώς πρέπει να οργανώνεται πολιτικά η κοινή ζωή των ανθρώπων. Εκείνο που κάνει επίκαιρα τα κείμενα αυτά σήμερα, παρ' όλο που στον 21ο αιώνα φαίνεται πια να έχουν λεχθεί και συμβεί τα πάντα, είναι το ότι φαίνεται να επιστρέφουμε σε μορφές πολιτικής αλλά και αντίληψης για το κράτος που φαντάζουν προνεωτερικές (κράτος εξαίρεσης, αυτοκρατορικός σχηματισμός, δικαίωμα αντίστασης κ.λπ.). Έτσι, κρίνεται αναγκαίο να ξαναπιάσουμε τα θεωρητικά νήματα μιας γενεαλογίας περί της πολιτικής και του κράτους ενθυμούμενοι για μια ακόμη φορά πόσο χρήσιμη είναι η διαλεκτική για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Γιατί ακριβώς μέσα από τη διαλεκτική σύνθεση των εν πολλοίς αντίθετων απόψεων των στοχαστών που ανθολογούνται εδώ είμαστε σε θέση να σκεφτούμε κι εμείς το μέγα ζήτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί καθημερινά: την αυτονομία του ανθρώπου σε συνθήκες αυξανόμενης ετερονομίας. Οι καθηγητές Μανόλης Αγγελίδης και Θανάσης Γκιούρας με την εκτενή εισαγωγή που παραθέτουν ανατρέχουν στις ιστορικές και φιλοσοφικές συνθήκες γένεσης των αποσπασμάτων των έργων, ενώ με τις λεπτομερείς επεξηγηματικές σημειώσεις για τις έννοιες, τους όρους και τις ιδέες του κειμένου βοηθούν τον αναγνώστη στην κατανόηση και την ερμηνευτική προσέγγισή του.
Πληροφορίες προϊόντος
Συγγραφέας
Rousseau, Jean - Jacques, 1712-1778,Hobbes, Thomas,Kant, Immanuel,Locke, John,Hegel, Friedrich
Eκδότης
Σαββάλας
Μεταφραστής Γκιούρας, Θανάσης
Μεταφραστής Γκιούρας, Θανάσης
Μεταφραστής Αγγελίδης, Μανόλης
Επιμελητής Αγγελίδης, Μανόλης
Υπεύθυνος Σειράς Σπουρδαλάκης, Μιχάλης
ISBN
9789604238644
Κωδικός Ευριπίδη 010200037210
Έτος κυκλοφορίας 2005
Σελίδες 392
Διαστάσεις 24χ17
Βάρος 675 gr
Rousseau, Jean - Jacques, 1712-1778
Συγγραφέας
Jean - Jacques Rousseau (1712-1778). Εξ αιτίας της άτυχης παιδικής ζωής του εγκατέλειψε 16 ετών το καλβινιστικό σπίτι του στη Γενεύη και προσεχώρησε στον Καθολικισμό. Δεν είχε ποτέ συγκροτημένη εκπαίδευση, οι γνώσεις του όμως υπερεπαρκούσαν ώστε το 1742 να δουλέψει στο Παρίσι ως ιδιωτικός δάσκαλος σε σπίτια ευγενών. Ο Ρουσώ γνωρίστηκε με τον Diderot, για του οποίου την "Εγκυκλοπαίδεια" έγραψε άρθρα μουσικής θεωρίας. Ζούσε ανύπαντρος με την Therese Levasseur, με την οποία είχε 5 παιδιά που μεγάλωναν σε ορφανοτροφείο. Επειδή καταδικάστηκαν τα γραπτά του από τον επίσκοπο του Παρισιού και κινδύνευε να φυλακιστεί, εγκατέλειψε ο Ρουσώ το Παρίσι και εγκαταστάθηκε για αρκετά χρόνια στο εξωτερικό, από το 1762 στην Ελβετία και κατά τα έτη 1767-1770 στην Αγγλία.
Στην πολιτική φιλοσοφία του ζητούσε ο Ρουσώ ίδια δικαιώματα για όλους τους πολίτες, με δημοκρατική διακυβέρνηση και κοινωνικό έλεγχο. "Οι άνθρωποι γεννιώνται καλοί από τη φύση τους και διαφθείρονται από την κρατούσα εκκλησία, την κακή παιδεία και τις κρατούσες οικονομικές συνθήκες. Ο μόνος δρόμος για να βελτιωθούν είναι να αφεθούν ελεύθεροι". Το έργο του "Du contrat social" (1762), το οποίο ανήκει στα θεμελιώδη έργα υπέρ της σύγχρονης δημοκρατίας, περιέχει τις αρχές της κοινωνικής θεωρίας του Ρουσώ, στην οποία είναι απαραίτητος ο πολιτικά υπεύθυνος πολίτης. Σε ανάλογο βαθμό επηρέασε τις μετέπειτα εξελίξεις και η εκπαιδευτική θεωρία του.
Ο Ρουσώ συνέθεσε έργα συμφωνικής μουσικής και έγραψε μυθιστορήματα, τα οποία επηρέασαν τη λογοτεχνία της εποχής του. Θεωρείται ότι προετοίμασε με το φιλοσοφικό του έργο το δρόμο για τη γαλλική επανάσταση.
Hobbes, Thomas
Συγγραφέας
O Thomas Hobbes γεννήθηκε στο Malmesbury της Αγγλίας το 1588 και πέθανε στο Hardwick το 1679. Από το 1603-1608 σπούδασε στην Οξφόρδη και κατόπιν έγινε οικοδιδάσκαλος του πρωτότοκου γιου του λόρδου Cavendish. Ο δεσμός του με την οικογένεια στάθηκε ισόβιος. Έκανε δύο μεγάλα ταξίδια στην Ευρώπη (1629-1631 και 1634-1637), όπου γνωρίστηκε με σημαντικούς εκπροσώπους της πνευματικής ζωής, ανάμεσά τους τους Mersenne, Galilei, Gassendi και Descartes. Στα 1640, καθώς πλησίαζε ο εμφύλιος πόλεμος, έφυγε και πήγε στο Παρίσι, όπου έμεινε έντεκα χρόνια. Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία έζησε αποτραβηγμένος, έχοντας πια δημοσιεύσει τις βασικές πολιτικές του πραγματείες, δηλ. The Elements of Law (1640), De Cive (1642), Leviathan (1651). Ανάμεσα στα φιλοσοφικά του έργα κεντρική θέση επέχει το De Corpore (1655). Αξιομνημόνευτο είναι ότι ο Hobbes άρχισε τη φιλολογική του σταδιοδρομία με μια μετάφραση του Θουκυδίδη (1628) και την τελείωσε με μία έμμετρη μετάφραση της Οδύσσειας (1675) και της Ιλιάδας (1676).
Kant, Immanuel
Συγγραφέας
Ο Immanuel Kant γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1724 στο Καίνιξμπεργκ. Από το 1732 ως το 1740 μαθήτευσε στο κολλέγιο Fridericianum και το 1740 μπήκε στο Πανεπιστήμιο του Καίνιξμπεργκ. Τυπικά εγγεγραμμένος στη Θεολογική σχολή, αφοσιώνεται κυρίως στη μελέτη της φιλοσοφίας και της φυσικής. Το 1747 δημοσιεύει το πρώτο του έργο: "Σκέψεις πάνω στην πραγματική αξιολόγηση των ζωτικών δυνάμεων". Από το 1747 ως το 1756 ο Kant εξασφαλίζει το βιοπορισμό του παραδίδοντας μαθήματα κατ' οίκον, ενώ το 1755 ο Kant αρχίζει να παραδίδει μαθήματα στο πανεπιστήμιο ως άμισθος υφηγητής. Δημοσιεύει ένα άρθρο πάνω στους σεισμούς, με αφορμή το σεισμό της Λισαβόνας, και τη Γενική ιστορία της φύσης και θεωρία του ουρανού, που αποτελεί την πιο σημαντική συμβολή του στο τομέα των φυσικών επιστημών. Από το 1760 ο Kant αρχίζει να παίρνει μέρος στα πιο επίμαχα προβλήματα του Διαφωτισμού. 1759: "Δοκίμιο σχετικά με τον οπτιμισμό", 1762: "Περί της ψευδεπίγραφης λεπτότητας των τεσσάρων συλλογιστικών σχημάτων". 1763: "Το μόνο δυνατό θεμέλιο για την απόδειξη της ύπαρξης του Θεού" και "Δοκίμιο για την εισαγωγή της έννοιας του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία", 1764: "Παρατηρήσεις πάνω στο αίσθημα του ωραίου και του υπέροχου" και "Δοκίμιο σχετικά με τις ασθένειες του νου" 1766: "Ερμηνεία των ονείρων ενός οραματιστή μέσω των ονείρων της μεταφυσικής". Το 1770 o Kant αναγορεύεται τακτικός καθηγητής και καταλαμβάνει την έδρα της μεταφυσικής και της λογικής. Με την αναγόρευσή του αυτή θα δημοσιεύσει την περίφημη μελέτη "Περί της μορφής και των αρχών του αισθητού και του νοητού κόσμου". Μετά από 11 χρόνια δημοσιεύεται "Η κριτική του καθαρού λόγου" κείμενο δύσκολο και ο Kant δημοσιεύει το 1783 σε πιο προσιτή μορφή τα "Προλεγόμενα σε κάθε μελλοντική μεταφυσική" περιλαμβάνοντας τις κύριες ιδέες του "Καθαρού Λόγου". Με τα κείμενα "Τί είναι Διαφωτισμός;" και "Ιδέα μιας καθολικής ιστορίας από κοσμοπολίτικη άποψη" το 1784 ο Kant αρχίζει να παρεμβαίνει άμεσα στη διαμάχη γύρω από τη φιλοσοφία του διαφωτισμού. Την επόμενη χρονιά 1785 εμφανίζεται το πρώτο από τα μεγάλα έργα του, αφιερωμένα στην ηθική: "Θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών". Μέχρι το θάνατό του το 1804 θα δημοσιεύσει μια πλειάδα έργων.
Locke, John
Συγγραφέας
Ο John Locke γεννήθηκε το 1632 στο Wrington του Somerset και πέθανε το 1704 στο Oates του Essex. Άρχισε τις σπουδές του στο κολλέγιο του Westminster και τις συνέχισε στο Christ' College της Οξφόρδης, όπου ασχολήθηκε με την φιλοσοφία, την θεολογία, την χημεία και την ιατρική. Από το 1666 συνδέθηκε με την οικογένεια του Ashley Cooper, κόμητα του Shaftesbury, ανέλαβε την εκπαίδευση του γιου του και συμμερίστηκε την πολιτική τύχη του. Από το 1674 ως το 1679 παρέμεινε στη Γαλλία. Το 1684 κατέφυγε ως πολιτικός εξόριστος στην Ολλανδία, απ' όπου επέστρεψε μετά την Ένδοξη Επανάσταση του 1688 και ανέλαβε διάφορα δημόσια αξιώματα, από τα οποία παραιτήθηκε οριστικά για λόγους υγείας το 1700. Κύρια έργα του: "Toleration" (1689), "Two Treatises of Government" (1690), "An Essay conserning Human Understanding" (1690), "Some Thoughts concerning Education" (1693), "On the Reasonableness of Cristianity" (1695).
Hegel, Friedrich
Συγγραφέας
Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831). Στην ελληνική βιβλιογραφία αναφέρεται και ως Έγελος. Γεννήθηκε στη Στουτγκάρδη και σπούδασε στο Τύμπινγκεν Φιλοσοφία και Θεολογία (1788-93). Το 1802 έγινε λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Γένα, όπου συνέγραψε το πρώτο σημαντικό έργο του "Φαινομενολογία του πνεύματος" (1807). Ως συντάκτης εφημερίδας στο Bamberg και ως διευθυντής Γυμνασίου στη Νυρεμβέργη έγραψε το δεύτερο σημαντικό βιβλίο του "Η επιστήμη της λογικής" (1812-16). Το 1816 έγινε ο Χέγκελ καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και το 1818 του Βερολίνου. Το 1830 έγινε πρύτανης αυτού του Πανεπιστημίου. Στο Βερολίνο ανέπτυξε ο Χέγκελ τη μεγαλύτερη φιλοσοφική δράση του, κυρίω μέσω των πανεπιστημιακών παραδόσεων, χαρακτηριζόμενος συχνά ως "πρωσικός κρατικός φιλόσοφος". Με το (εγελιανό) φιλοσοφικό του σύστημα, το οποίο ονομάστηκε "απόλυτος ιδεαλισμός" και ολοκληρώνει την ιδεαλιστική φιλοσοφία, συνεχίζει ο Χέγκελ τον προβληματισμό τού Καντ, δέχεται ότι το πνεύμα ταυτίζεται με το απόλυτο και διαιρείται σε τρία μέρη, τη λογική, τη φιλοσοφία της φύσης και τη φιλοσοφία του πνεύματος. Τα τρία αυτά μέρη του συστήματος αντιπροσωπεύουν τις τρεις διαλεκτικές βαθμίδες της θέσης, της άρνησης και τις σύνθεσης.
