ΘΕΑΤΡΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ-ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
Εκδότης Ηριδανός , ISBN 9789603352044
Ο παρών τόμος δεν απευθύνεται στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, που επιλέγει ένα βιβλίο για να το απολαύσει στις ώρες της ραστώνης του. Είναι ένα πρακτικό βοήθημα για σπουδαστές και δασκάλους που ασχολούνται με τη σπουδή της υποκριτικής τέχνης, στο οποίο εντοπίζονται οι κορυφώσεις των ρόλων/χαρακτήρων σε κάθε θεατρικό έργο.
Τα κείμενα είναι αποτμήσεις από το σύνολο στο οποίο ανήκουν και αποτελούν το έναυσμα για τη μελέτη του κάθε ρόλου. Και, αφού τα περισσότερα κείμενα είναι τυπωμένα σε βιβλία, το επόμενο βήμα κάθε ενδιαφερόμενου πρέπει να είναι η προσεκτική ανάγνωση όλου του έργου.
Στον τόμο περιλαμβάνονται αποσπάσματα έργων των κορυφαίων ξένων θεατρικών συγγραφέων από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας. Κριτήρια για την επιλογή τους υπήρξαν η αναγνωρισιμότητα του δημιουργού και το ιδιάζον ύφος που καθιστά κάθε έργο αντικείμενο περαιτέρω μελέτης. Κάθε απόσπασμα έχει κατά το δυνατόν θεατρική και νοηματική αυτοτέλεια. Στις περιπτώσεις που έγινε συρραφή, αυτό δηλώνεται με αγκύλες [...] για να δειχθεί το σημείο από το οποίο αφαιρέθηκαν αράδες για λόγους σκηνικής οικονομίας.
(από τον πρόλογο του Ερρίκου Μπελιέ)
Περίληψη
Ο παρών τόμος δεν απευθύνεται στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, που επιλέγει ένα βιβλίο για να το απολαύσει στις ώρες της ραστώνης του. Είναι ένα πρακτικό βοήθημα για σπουδαστές και δασκάλους που ασχολούνται με τη σπουδή της υποκριτικής τέχνης, στο οποίο εντοπίζονται οι κορυφώσεις των ρόλων/χαρακτήρων σε κάθε θεατρικό έργο.
Τα κείμενα είναι αποτμήσεις από το σύνολο στο οποίο ανήκουν και αποτελούν το έναυσμα για τη μελέτη του κάθε ρόλου. Και, αφού τα περισσότερα κείμενα είναι τυπωμένα σε βιβλία, το επόμενο βήμα κάθε ενδιαφερόμενου πρέπει να είναι η προσεκτική ανάγνωση όλου του έργου.
Στον τόμο περιλαμβάνονται αποσπάσματα έργων των κορυφαίων ξένων θεατρικών συγγραφέων από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας. Κριτήρια για την επιλογή τους υπήρξαν η αναγνωρισιμότητα του δημιουργού και το ιδιάζον ύφος που καθιστά κάθε έργο αντικείμενο περαιτέρω μελέτης. Κάθε απόσπασμα έχει κατά το δυνατόν θεατρική και νοηματική αυτοτέλεια. Στις περιπτώσεις που έγινε συρραφή, αυτό δηλώνεται με αγκύλες [...] για να δειχθεί το σημείο από το οποίο αφαιρέθηκαν αράδες για λόγους σκηνικής οικονομίας.
(από τον πρόλογο του Ερρίκου Μπελιέ)
Πληροφορίες προϊόντος
- Συγγραφέας Ibsen, Henrik, 1828-1906,Molière, Jean Baptiste de,Arbuzov, Aleksei Nikolaevich,Gogol, Nikolaj Vasilievic,Goldoni, Carlo,Lorca, Federico Garcia,Wilde, Oscar,Pinter, Harold,Nash, N. Richard,Murray Smith, Joanna,Shakespeare, William,Anne, Catherine,Strindberg, August 1849-1912,O' Neill, Eugene,Williams, Tennessee,Miller, Arthur 1915-2005,Ravenhill, Mark,Pirandello, Luigi,Ionesco, Eugène,Mcdonagh, Martin,Chekhov, Anton Pavlovich
- Eκδότης Ηριδανός
- Ανθολόγος Μπελιές, Ερρίκος Γ.
- Ανθολόγος Μπελιές, Ερρίκος Γ.
- ISBN 9789603352044
- Κωδικός Ευριπίδη 010100041146
- Έτος κυκλοφορίας 2010
- Σελίδες 487
- Διαστάσεις 24χ17
- Βάρος 969 gr
Ibsen, Henrik, 1828-1906
Συγγραφέας
Ερρίκος Ίψεν (1828-1906). Νορβηγός δραματουργός και ποιητής, γεννημένος στην πόλη Σιν της Νορβηγίας. Σε ηλικία 22 ετών δημοσίευσε το πρώτο του θεατρικό έργο, με τίτλο "Κατιλίνας". Κατόπιν προσλήφθηκε στο θέατρο της πόλης Μπέργκεν ως δραματουργός, όπου δουλεύοντας, έγραψε τα έργα: "Η νύχτα του Άη Γιάννη", "Η γιορτή του Σουλχάουγκ", "Η κυρία Ίνγκερ", κ.ά. Το 1857 εγκαταστάθηκε στην πρωτεύουσα Κρίστιανσεν, όπου έγραψε την περίφημη "Κωμωδία του έρωτα", τους "Μνηστήρες του θρόνου", τον "Περ Γκυντ" και τον "Μπραντ". Στη συνέχεια ταξίδεψε στο εξωτερικό, γράφοντας τα έργα: "Εχθρός του λαού", "Κουκλόσπιτο", "Τα στηρίγματα της κοινωνίας", "Αγριόπαπια", "Έντα Γκάμπλερ" και τους ασύγκριτους σε τέχνη και πλοκή "Βρικόλακες", που θεωρούνται και ως το αριστούργημά του. Το τελευταίο έργο του είχε τον τίτλο "Όταν εμείς οι πεθαμένοι σηκωθούμε" και δημοσιεύθηκε το 1900. Πέθανε στο Κρίστιανσεν της Νορβηγίας, σε ηλικία 78 ετών, μετά από πενταετή πλήρη πνευματική και σωματική ατονία.
Molière, Jean Baptiste de
Συγγραφέας
1622-1673. Ο Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν, γιος του Ζαν Ποκλέν και της Μαρί Κρεσσέ, γεννιέται το 1622. Σπουδάζει νομικά στην Ορλεάνη, ενώ το 1643 έχοντας ήδη συνδεθεί με την ηθοποιό Μαντλέν Μπεζάρ, συγκροτεί μαζί της τον θίασο "L’Illustre Theatre". Με το ψευδώνυμο Μολιέρος, διευθύνει τον θίασο, ο οποίος εγκαθίσταται στο Παρίσι. Ο θίασος περιοδεύει για δεκατρία χρόνια, ως το 1645. Το 1655 έχουμε την παράσταση της πρώτης σωζόμενης κωμωδίας του Μολιέρου "Ο ασυλλόγιστος στη Λυών", με τον Μολιέρο στο ρόλο του Μασκαρίλλου. Το 1656 παρουσιάζεται το "Ερωτικό πείσμα". Το 1658 ο θίασος μετονομάζεται σε "Θίασο του Κυρίου". Η επιτυχία της φάρσας "Ο ερωτευμένος γιατρός" είναι τέτοια ώστε του παραχωρείται το θέατρο του Πετί Μπουρμπόν. Επόμενη επιτυχία του θιάσου είναι "Οι ψευτοσπουδαίες", το 1659. Το 1660 παρουσιάζεται ο "Σγαναρέλος ή Ο κατά φαντασίαν κερατάς". Ακολουθεί με μεγάλη επιτυχία το έργο "Σχολείο γυναικών", ενώ στη λογοτεχνική διαμάχη που ξεσπά γύρω από το έργο, ο Μολιέρος απαντά με την Κριτική του "Σχολείου γυναικών" και με τον "Αυτοσχεδιασμό των Βερσαλλιών". Το 1664 δίνεται η πρεμιέρα της κωμωδίας "Γάμος με το στανιό" ενώ στις 12 Μαΐου παρουσιάζονται οι τρεις πρώτες πράξεις του "Ταρτούφου". Ο βασιλιάς απαγορεύει αμέσως το ανέβασμα του "Ταρτούφου" στο Παρίσι. Το 1665 δίνεται η πρεμιέρα του "Δον Ζουάν" που, παρά την επιτυχία του, κατεβαίνει μετά από 20 παραστάσεις. Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ δίνει στον θίασο του Μολιέρου τον τίτλο του "Θιάσου του Βασιλιά" και 6000 λίβρες χορηγία. Ακολουθούν τα έργα "Γιατρός με το στανιό" και "Μισάνθρωπος". Το 1667 ακολουθεί η δεύτερη εκδοχή του "Ταρτούφου", παρουσιάζεται στις 5 Αυγούστου και απαγορεύεται την επομένη. Το 1668 ανεβαίνουν ο "Ζωρζ Νταντέν" και "Ο φιλάργυρος". Το 1669 ο Μολιέρος επιστρέφει στον "Ταρτούφο" για μια τρίτη διασκευή, το έργο παίρνει έγκριση και γνωρίζει θριαμβευτική επιτυχία. Το 1670 ανεβαίνει "Ο αρχοντοχωριάτης". Σειρά έχουν "Οι κατεργαριές του Σκαπίνου" το 1671 καθώς και "Οι σοφολογιότατες" το 1672. Στις 10 Φεβρουαρίου δίνεται η πρεμιέρα του έργου "Ο κατά φαντασίαν ασθενής", με τον Μολιέρο στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αργκάν. Κατά τη διάρκεια της τέταρτης παράστασης ο Μολιέρος νιώθει μεγάλη αδιαθεσία, μεταφέρεται στο σπίτι του και εκεί αφήνει την τελευταία του πνοή.
Arbuzov, Aleksei Nikolaevich
Συγγραφέας
Ο Αλεξέι Αρμπούζοβ γεννήθηκε στη Μόσχα στις 26 Μαΐου του 1908. Ο πατέρας του ήταν Ρώσος και η μητέρα του Ελληνίδα. Στην ηλικία των δέκα χρόνων έχασε τους γονείς του και ανατράφηκε από τη θεία του. Η πρώτη του επαφή με το θέατρο έγινε το 1922 όταν προσελήφθη ως έκτακτος στο Θέατρο Marinski της Αγίας Πετρούπολης. Καλλιεργεί το ταλέντο του σε ένα θεατρικό εργαστήρι (1924) και τον επόμενο χρόνο εγγράφεται σε μια δραματική σχολή απ' όπου αποφοιτά δύο χρόνια αργότερα (1927). Για κάποιο χρονικό διάστημα διευθύνει έναν περιοδεύοντα θίασο και ανεβάζει έργα στο Λένινγκραντ. Επίσης αναλαμβάνει τη διεύθυνση του Λογοτεχνικού Τμήματος του πρώτου Θεάτρου Sovkhoz. Το 1930 πηγαίνει στη Μόσχα και γράφει στο περιοδικό Stage Club. Τα χρόνια 1971-1981 διηύθυνε τη σχολή "Νέοι Δραματουργοί", σε συνεργασία με άλλους σημαντικούς καθηγητές όπως οι L. Petrousevkajia και A. Kazanchek. Τα έργα του Αρμπούζοβ έχουν κυκλοφορήσει και παιχτεί σχεδόν σε όλες τις χώρες. Επίσης έγραψε πολλά σενάρια για τον κινηματογράφο. Διετέλεσε γραμματέας και αντιπρόεδρος της Ένωσης Μοσχοβιτών Συγγραφέων του Διεθνούς Θεατρικού Ινστιτούτου. Παντρεύτηκε τρεις φορές και απέκτησε έναν γιο και δύο κόρες. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Μόσχα. Κυριότερα έργα του: "Μακρινός δρόμος", "Τάνια", "Η Πολιτεία της αυγής", "Σπιτάκι στα περίχωρα", "Μια ιστορία του Ιρκούτσκ", "Δωδέκατη ώρα"," Χρόνια περιπλάνησης", "Καημένε μου Μάρικ", "Νυχτερινή εξομολόγηση", "Κωμωδία παλιάς μόδας" (που παίχτηκε με τον τίτλο "Φθινοπωρινή ιστορία"), "Υπόσχεση" κ.ά.
Gogol, Nikolaj Vasilievic
Συγγραφέας
Νικολάι Γκόγκολ (1809-1852). Γεννήθηκε στο χωριό Σοροτσίντσι, στην Πολτάβα της κεντρικής Ουκρανίας. Η μητέρα του ήταν απόγονος Πολωνών γαιοκτημόνων και ο πατέρας του Κοζάκος, που είχε γράψει ορισμένα ποιήματα και θεατρικά έργα στα ουκρανικά και στα ρωσικά. Ο Γκόγκολ θεωρείται ο πατέρας του ρωσικού ρεαλισμού, το δε έργο του, με το λυρισμό, το χιούμορ και τη διεισδυτικότητά του, επηρέασε σημαντικά την εξέλιξη της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το 1828 πήγε στην πρωτεύουσα, Πετρούπολη, όπου τον περίμεναν αλλεπάλληλες απογοητεύσεις. Το πρώτο του βιβλίο, "Το ειδύλλιο" (1829), δέχτηκε αρνητικές κριτικές και η προσπάθειά του να γίνει ηθοποιός απέτυχε. Έγινε γνωστός με το βιβλίο "Ο επιθεωρητής" (1836) και η καθιέρωση ήρθε με τις "Νεκρές ψυχές" (1842), που τον έφεραν στην κορυφή των ρωσικών γραμμάτων. Άλλα έργα του είναι: "Το παλτό", "Το ημερολόγιο ενός τρελού", "Τάρας Μπούλμπα", "Η μύτη", "Τα παντρολογήματα", κ.ά.
Goldoni, Carlo
Συγγραφέας
Ο Κάρλο Οσβάλντο Γκολντόνι γεννήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1707 στη Βενετία. Ήταν γιος του Τζούλιο και της Μαργκερίτα Γκολντόνι. Στα "Απομνημονεύματά" του αναφέρει ότι ο πατέρας του ήταν γιατρός, αλλά οι πληροφορίες που έφθασαν από την εποχή εκείνη τον θέλουν ως αποθηκάριο με σχετική οικονομική άνεση. Από μικρός ο Κάρλο Γκολντόνι ενδιαφέρθηκε για το θέατρο, παρά τις προσπάθειες του πατέρα του να του αλλάξει ενδιαφέροντα. Τα παιχνίδια του ήταν οι μαριονέτες και τα διαβάσματά του θεατρικά έργα. Το 1723 ο πατέρας του τον έστειλε σ' ένα αυστηρό σχολείο στην Παβία, αυτός όμως αντί να ασχολείται με τα μαθήματά του διάβαζε ελληνικές και λατινικές κωμωδίες. Την ίδια εποχή εμφανίζεται στα γράμματα με το ποίημα - λίβελλο "Ο Κολοσσός", που λοιδορούσε τις κόρες των καλών οικογενειών της Παβίας. Προκλήθηκε σκάνδαλο και ο νεαρός Κάρλο αποβλήθηκε από το σχολείο κι εγκατέλειψε την πόλη το 1725 για να μετακομίσει στο Ούντινε και να εγγραφεί στη Νομική Σχολή. Αποφοίτησε έξι χρόνια αργότερα από τη Νομική της Μόντενα. Ενδιάμεσα δούλεψε ως δικαστικός υπάλληλος της Ενετικής Δημοκρατίας. Η ζωή του αλλάζει το 1731 με το θάνατο του πατέρα του. Αποφασίζει να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στο θέατρο. Το 1732 μια ερωτική περιπέτεια και οι δανειστές τους τον αναγκάζουν να φύγει από τη Βενετία και να μετακομίσει στο Μιλάνο. Εκεί γράφει την τραγωδία "Αμαλασούνθα", που περνά απαρατήρητη. Συνέχισε το 1734 με τον "Βελισάριο", που σημείωσε σχετική επιτυχία. Στη Βερόνα, ο θεατρικός ιμπρεσάριος Τζουζέπε Ιμέρ του δείχνει το δρόμο για την κωμωδία και του γνωρίζει τη μελλοντική του σύζυγο Νικολέτα Κόνιο. Ο Γκολντόνι ανακαλύπτει την κωμική του φλέβα και συνειδητοποιεί ότι η αυτοσχεδιαστική "Κομέντια Ντελ' Άρτε", που τότε κυριαρχούσε ως θεατρικό είδος, χρειαζόταν ανανέωση. Εμπνευσμένος από τους ζωντανούς χαρακτήρες του Μολιέρου, γράφει και παρουσιάζει το 1738 την πρώτη πραγματική κωμωδία του με τίτλο "Ο άνθρωπος του Κόσμου". Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην ιταλική χερσόνησο γνωρίζεται με τον κωμικό και ιμπρεσάριο Αγκοστίνο Μεντεμπάκ, ο οποίος τον πείθει να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στο θέατρο. Κουρασμένος από την έντονη διαμάχη του με τον θεατρικό συγγραφέα Κάρλο Γκότσι, που κυριαρχούσε τότε στο θεατρικό στερέωμα, ο Γκολντόνι εγκαταλείπει τη Βενετία το 1761 και εγκαθίστανται στο Παρίσι μέχρι το τέλος της ζωής του (6 Φεβρουαρίου 1793). Στην αυλή του Λουδοβίκου του 16ου έγραψε πολλά έργα του στα γαλλικά και τα περίφημα απομνημονεύματά του με τον μακρόσυρτο τίτλο "Αναμνήσεις που θα χρησιμεύσουν στην ιστορία της ζωής μου και στην ιστορία του θεάτρου μου", από τα οποία αντλούμε πολλές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του. Οι κωμωδίες του Γκολντόνι γνώρισαν μεγάλη επιτυχία στη Γαλλία και ο Λουδοβίκος του έδωσε μια τιμητική σύνταξη στα γεράματά του. Η Γαλλική Επανάσταση του την έκοψε, για να την επαναφέρει η Εθνοσυνέλευση μία μέρα μετά το θάνατό του, αναγνωρίζοντας την αξία του. Ο Κάρλο Γκολντόνι αναμόρφωσε την κωμωδία κι έστρεψε το μυθογραφικό ενδιαφέρον στην καθημερινότητα της εποχής του. Από τους τυποποιημένους χαρακτήρες της "Κομέντια Ντελ' Άρτε" (Αρλεκίνος, Πανταλόνε, Ντοτόρος κ.ά.) και τις μάσκες πέρασε στα εξατομικευμένα πρόσωπα και από τον αυτοσχεδιασμό στην πλοκή και τους ολοκληρωμένους χαρακτήρες. Οι ήρωές του είναι ζωντανοί, απρόβλεπτοι και διασκεδαστικοί. Ιδιαίτερα επιτυχείς είναι οι γυναικείοι χαρακτήρες, που τους "δουλεύει" με λεπτότητα και ακρίβεια, όπως κάνει ο Μολιέρος για τους άνδρες. Όμως, τα έργα του έχουν μεγαλύτερες δόσεις αισιοδοξίας απ' ότι του μεγάλου του ινδάλματος. Για τις καινοτομίες του επικρίθηκε από τους ομοτέχνους του και ιδιαίτερα από τον Κάρλο Γκότσι, διάσημο δραματουργό της εποχής του, που έμεινε προσκολλημένος στις συμβάσεις της "Κομέντια Ντελ Άρτε". Ο Γκολντόνι διασκεδάζει και σήμερα τους θεατρόφιλους, παρουσιάζοντας εικόνες του εαυτού τους, καθώς στα έργα του δραματοποιεί τη ζωή, τις αξίες και τις συγκρούσεις της μεσαίας τάξης. Έγραψε περισσότερα από 250 έργα.
Lorca, Federico Garcia
Συγγραφέας
Ο Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου του 1898. Ο πατέρας του ήταν πλούσιος κτηματίας και η μητέρα του δασκάλα. Από τους πρώτους μήνες της ζωής του υπέστη την ταλαιπωρία σοβαρής ασθένειας, η οποία μάλιστα θα του αφήσει και μια μικρή χωλότητα. Τα παιδικά του χρόνια τα περνάει στον τόπο που γεννήθηκε: στο Φουέντε Βακέρος της Γρανάδας. Ο Λόρκα θα φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας όπου θα σπουδάσει Φιλοσοφία και Δίκαιο, ενώ παράλληλα παίρνει μαθήματα κιθάρας και πιάνου με δάσκαλο τον Μανουέλ ντε Φάλλια. Το 1918 εγκαθίσταται στη Μαδρίτη. Μένει στη Φοιτητική Εστία και εκεί έχει την ευκαιρία να γνωριστεί με τους Λουίς Μπουνιουέλ, Σαλβαδόρ Νταλί, Μιγέλ Ουναμούνο και άλλους. Το 1920 ανεβαίνει στη Μαδρίτη το έργο του "Τα μάγια της πεταλούδας". Την ίδια χρονιά γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή και την επομένη κυκλοφορεί στη Μαδρίτη η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Βιβλίο ποιημάτων", ενώ παράλληλα γράφει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο". Το 1922 δίνει διάλεξη για το κάντε χόντο (λαϊκό ανδαλουσιάνικο τραγούδι) και οργανώνει μαζί με τον ντε Φάλλια τη "Γιορτή του Κάντε Χόντο". Σε συνεργασία πάλι με τον ντε Φάλλια θα οργανώσει παραστάσεις του "Ανδαλουσιάνικου Κουκλοθέατρου Κατσιπόρα". Το 1925 ο θίασος της Μαργαρίτας Σίργκου ανεβάζει στη Βαρκελώνη το έργο "Μαριάνα Πινέδα" με σκηνικά του Σαλβαδόρ Νταλί. Το 1928 εκδίδει μαζί με φίλους του από τη Γρανάδα το περιοδικό "El Gallo" ("O πετεινός"), όπου και δημοσιεύονται τα μονόπρακτα του "Η παρθένος, ο ναύτης και ο σπουδαστής" και "Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον". Την ίδια χρονιά εκδίδει το πρώτο μέρος του "Ρομανθέρο Χιτάνο" με ποιήματα της περιόδου 1924-1927. Μετά τα ταξίδια του στην Νέα Υόρκη και την Κούβα ο Λόρκα επιστρέφει το 1930 στη Μαδρίτη, όπου ανεβαίνει στο θέατρο Εσπανιόλ το έργο του "Η θαυμαστή μπαλωματού". Μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας στην Ισπανία, ο Λόρκα εκδίδει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο" και το 1932 ιδρύει και διευθύνει, μαζί με τον Εντουάρντο Ουγκάρτε, τον πανεπιστημιακό θίασο "Λα Μπαράκα" ("Η Παράγκα"), ο οποίος περιοδεύει στην ισπανική επαρχία παρουσιάζοντας έργα του κλασικού ισπανικού θεάτρου. Το 1933 ανεβαίνουν στη Μαδρίτη τα έργα "Ματωμένος γάμος" και "Δον Περλιμπλίν", ενώ την επόμενη χρονιά ανεβαίνει στο Τεάτρο Εσπανιόλ η "Γέρμα" με τη Μαργκαρίτα Σίργου. Το θέατρο "Λα Μπαράκα" δίνει παραστάσεις στη Νότια Αμερική, και ο Λόρκα γράφει το "Θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας". Τον επόμενο χρόνο θα παιχτούν τα έργα του "Η παραστασούλα του Δον Κριστόμπαλ" και "Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη". Το 1936 ο Λόρκα διαβάζει στη Μαδρίτη τη διακήρυξη των ισπανών συγγραφέων κατά του φασισμού, στη διάρκεια τιμητικής εκδήλωσης για τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και στις 16 Ιουλίου αναχωρεί για τη Γρανάδα. Την επομένη μέρα ξεσπά το πραξικόπημα του Φράνκο και τρεις μέρες αργότερα οι φαλαγγίτες καταλαμβάνουν τη Γρανάδα. Στις 3 Αυγούστου ο κουνιάδος του Λόρκα Μοντεσίνος, σοσιαλιστής δήμαρχος της Γρανάδας, συλλαμβάνεται και εκτελείται. Ο Λόρκα καταφεύγει στο σπίτι ενός φίλου του, του ποιητή Λουίς Ροσάλες, του οποίου τα αδέλφια ήταν φαλαγγίτες. Συλλαμβάνεται τη νύχτα 17 προς 18 Αυγούστου και κρατείται στο Κυβερνείο της Γρανάδας. Στις 19 Αυγούστου τα χαράματα εκτελείται στο χωριό Βιθνάρ.
Wilde, Oscar
Συγγραφέας
Ο Όσκαρ Φίνγκαλ Ο' Φλάερτυ Ουίλς Ουάιλντ γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1854. Σπούδασε στο Trinity College του Δουβλίνου, κι αμέσως έπειτα στην Οξφόρδη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε το 1881. Aργότερα, μετά το γάμο του με την Κόνστανς Λόυντ (1884), δημοσίευσε μια σειρά από παιδικά παραμύθια. "Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέη" είδε το φως της δημοσιότητας το 1891, αλλά η πρώτη μεγάλη επιτυχία για τον Ουάιλντ έμελλε να προέλθει από το θέατρο, με τη "Βεντάλια της Λαίδης Γουίντερμηρ" (1892). Ακολούθησαν άλλα τρία θεατρικά έργα: "Μια γυναίκα χωρίς σημασία", "Ο ιδανικός σύζυγος" και "Η σημασία του να είσαι τίμιος", ενώ το τέταρτο, "Η Σαλώμη", απαγορεύτηκε στην Αγγλία και δημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1893. Το 1895 καταδικάστηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας. Από τη θητεία του στη φυλακή γεννήθηκαν τα δύο αριστουργήματά του, "Η μπαλάντα της φυλακής του Ρήντιγκ" και το "De Profundis". Μετά την αποφυλάκισή του το 1897, εγκαταστάθηκε οριστικά στο Παρίσι, ως το θάνατό του το 1900.
Pinter, Harold
Συγγραφέας
Ο Χάρολντ Πίντερ (1930-2008) γεννήθηκε στη φτωχική συνοικία του Λονδίνου Χάκνεϊ, όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Παρακολουθεί θεατρικές σπουδές και το 1950 δημοσιεύει τα πρώτα του ποιήματα. Την ίδια χρονιά προσλαμβάνεται από το ραδιόφωνο του BBC ως ηθοποιός και στη συνέχεια παίρνει μέρος σε θεατρικές παραστάσεις στο Λονδίνο, όπου αρχίζει να χρησιμοποιεί το καλλιτεχνικό όνομα Ντέιβιντ Μπάρον. Το 1957 γράφει το πρώτο του θεατρικό έργο, "Το δωμάτιο", που σημειώνει επιτυχία, αντίθετα με το "Πάρτι γενεθλίων", που ανεβαίνει το 1958 κι αντιμετωπίζεται αρνητικά από την κριτική, με αποτέλεσμα να κατεβεί στο τέλος της πρώτης εβδομάδας. Θα ακολουθήσουν άλλα έργα που αρχίζουν να επιβάλλουν τον Πίντερ ως τον πιο σημαντικό Άγγλο δραματουργό ("Το βουβό γκαρσόνι", "Ο επιστάτης", "Η επιστροφή", κ.ά.). Το 1963 "Ο επιστάτης" γυρίζεται σε ταινία και κερδίζει την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ Βερολίνου. Παράλληλα, ο Πίντερ αρχίζει να γράφει σενάρια για τον κινηματογράφο ("Ο υπηρέτης", "Επιχείρηση Κουίλερ", "Η ερωμένη του Γάλλου υπολοχαγού, κ.ά."), εμφανίζεται σε διάφορα έργα ως ηθοποιός, ενώ αργότερα αρχίζει να σκηνοθετεί δικά του και ξένα έργα. Του απονέμονται διάφορα βραβεία. Ανάμεσά τους το βραβείο Βρετανικής Λογοτεχνίας Ντέιβιντ Κόεν το 1995 και το θεατρικό βραβείο Λόρενς Ολίβιε το 1996 για το σύνολο της προσφοράς του στο θέατρο. Το 1997 του απονεμήθηκε το Ειδικό Βραβείο του "Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου" της "Ελευθεροτυπίας" για το σύνολο της κινηματογραφικής προσφοράς του. Αντίθετα, αρνήθηκε το βραβείο του Βρετανού Ιππότη που θα του απένεμε η βασίλισσα της Αγγλίας. Το 1985 εξοργίζεται, όταν στην επίσκεψή του, μαζί με τον Άρθουρ Μίλερ, στην Τουρκία, πληροφορείται για τα βασανιστήρια των πολιτικών κρατουμένων, ιδιαίτερα των συγγραφέων, με αποτέλεσμα να πάρει θέση ενάντια στην αμερικανική υποστήριξη του τότε τουρκικού στρατιωτικού καθεστώτος. Αρκετές φορές ο Πίντερ κατήγγειλε τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και πήρε ενεργό μέρος σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον της αμερικανικής πολιτικής υποστήριξης δικτατοριών και επέμβασης στα εσωτερικά άλλων χωρών -ενώ ήταν ιδιαίτερα δριμύς στις καταγγελίες του εναντίον των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία και των στρατιωτικών επεμβάσεων των ΗΠΑ και των εταίρων τους στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Σε ηλικία 75 ετών, καταπονημένος από πολυετή μάχη με τον καρκίνο, τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2005. Παρά την εξασθενημένη του υγεία, συνέχισε να ασχολείται ενεργά με το θέατρο, δίνοντας ρεσιτάλ υποκριτικής στο μοναδικό ρόλο της παράστασης "Η τελευταία μαγνητοταινία του Κράπ" του Σ. Μπέκετ, για την 50η επέτειο του Royal Court Theatre, τον Οκτώβριο του 2006, ή διασκευάζοντας το "Sleuth" του Άντονι Σάφερ για την ομότιτλη ταινία του Κένεθ Μπράνα με τους Μάικλ Κέιν και Τζουντ Λο, το 2007. Η "επάρατος" νόσος κατάφερε, τελικά, να καταβάλει οριστικά την υγεία του, την παραμονή των Χριστουγέννων του 2008.
Shakespeare, William
Συγγραφέας
1564. Γεννιέται ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. 1582. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ παντρεύεται την Ανν Χάθαγουεη. 1592. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Ερρίκος ο Στ΄" (1,2,3), "Ριχάρδος ο Γ΄" και "Τίτος Ανδρόνικος". 1593. Δημοσιεύεται το ποίημα "Αφροδίτη και Άδωνις" του Σαίξπηρ. Πρώτη παρασταση (;) των έργων "Το ημέρωμα της Στρίγγλας", "Η κωμωδία των παρεξηγήσεων", "Οι δύο άρχοντες από τη Βερόνα" και "Αγάπης αγώνας άγονος". 1594. Δημοσίευεται το ποίημα του Σαίξπηρ "Ο βιασμός της Λουκρητίας". Πρώτη παράσταση (;) του έργου "Ρωμαίος και Ιουλιέτα". "Ο Βασιλιάς Ληρ" καταχωρίζεται στο μητρώο των βιβλιοπωλών. Ο Φίλιπ Χένσλοου αναφέρει στο ημερολόγιο του το ανέβασμα των έργων "Τίτος Ανδρόνικος" και "Το ημέρωμα της Στρίγγλας". 1595. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αναφέρεται μεταξύ των ηθοποιών που έδωσαν παραστάσεις στη βασίλισσα και πληρώνεται 20 λίρες. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας" και "Ριχάρδος ο Β΄". 1596. Χορηγείται θυρεός στον Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Πρώτη παράσταση (;) του "Βασιλιά Ιωάννη" και του "Εμπόρου της Βενετίας". 1597. Πρώτη παράσταση (;) του έργου "Ερρίκος Δ΄". 1598. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ καταγράφεται ως φοροφυγάς. Πρώτη παράσταση των έργων "Ερρίκος ο Στ΄" (2) και "Πολύ κακό για το τίποτα". 1599. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αναφέρεται ως μέτοχος του οικοπέδου του θεάτρου "Σφαίρα" και οφειλέτης φόρων. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Ερρίκος ο Ε΄", "Όπως σας αρέσει" και "Ιούλιος Καίσαρας". 1600. Αναφέρεται ότι ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ οφείλει 13 σελίνια και 4 πένες φόρο στο Σάσεξ. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ" και "Τρωίλος και Χρυσηίδα". 1601. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Όπως σας αρέσει" και "Άμλετ". 1602. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αγοράζει 107 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στο Παλιό Στράτφορντ και ένα σπίτι στο Τσάπελ Λέην. Πρώτη παράσταση (;) του έργου "Δωδέκατη νύχτα". 1603. Τελευταία συμμετοχή του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ ως ηθοποιού στο θέατρο. Το "Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας" παίζεται στο Χάμπτον Κορτ. 1604. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αναφέρεται στην έκθεση του "Master of the Great Wardrobe" (Υπεύθυνος του Βασιλικού Βεστιαρίου) ως παριστάμενος με το θίασο οι "Άνθρωποι του Βασιλιά" στον εορτασμό της στέψης του βασιλιά Ιακώβου Α΄. Παρουσιάζεται στο Ουάιτχολ το έργο "Οθέλλος". Παρουσιάζονται στην Αυλή τα έργα "Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ". Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Τέλος καλό, όλα καλά" και "Οθέλλος". 1605. Παρουσιάζονται στην Αυλή τα έργα "Αγάπης αγώνας άγονος" και "Ερρίκος ο Ε΄" στις 7 Ιανουαρίου και ο "Έμπορος της Βενετίας" στις 10 και 12 Φεβρουαρίου. 1606. Γεννιέται ο θεατρικός συγγραφέας Ουίλλιαμ Ντάβεναντ, που ισχυριζόταν πως ήταν νόθος γιός του Σαίξπηρ. Παίζεται ο "Βασιλιάς Ληρ" στο Ουάιτχολ. Πρώτη παράσταση (;) των έργων "Μάκμπεθ" και "Βασιλιάς Ληρ". 1607. Πρώτη παράσταση (;) των έργων του Σαίξπηρ "Αντώνιος και Κλεοπάτρα", "Κοριολανός" και "Τίμων ο Αθηναίος". 1611. Πρώτη παράσταση (;) των έργων του Σαίξπηρ "Το χειμωνιάτικο παραμύθι" και "Τρικυμία". 1613. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αγοράζει σπίτι στην περιοχή Μπλακφράϊαρς. Πρώτη παράσταση (;) του έργου "Ερρίκος ο Η΄". 1615. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ αντιδικεί με τον Μάθιου Μπέικον για την ιδιοκτησία του θεάτρου "Μπλακφράϊαρς". 1616. Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ υπογράφει τη διαθήκη του στις 25 Μαρτίου. Θάνατος και ταφή στις 25 Απριλίου.
Anne, Catherine
Συγγραφέας
H Catherine Anne είναι απόφοιτη της Ecole de la rue Blanche (1979-1980) και της Ανώτερης Εθνικής Σχολής Δραματικής Τέχνης (Conservatoire, 1981-1984). Η δραστηριότητα της καλύπτει σχεδόν όλες τις πτυχές της θεατρικής δημιουργίας. Ως ηθοποιός του κινηματογράφου συμμετέχει στην ταινία "Une semaine de vacances" (1980, σκηνοθεσία του Bertrand Tavernier) και στην ταινία μικρού μήκους "Κάμερα" (1985, σκηνοθεσία του Alain Goustard). Ως ηθοποιός του θεάτρου λαμβάνει μέρος σε παραστάσεις έργων των Racine ("Ανδρομάχη"), R. Fassbinder, J. Lenz, J. Eustache (La Maman et la Putain). Ως θεατρικός συγγραφέας διασκευάζει υπό τον τίτλο "Les grandes vacances" το μυθιστόρημα του Άγγλου συγγραφέα W. Golding "Άρχοντας των μυγών" και γράφει τα θεατρικά έργα "Les Mannequins", "Une annee sans etc", "Combien de nuits faudra-t-il marcher dans la ville?", "Eclats, Tita-Lou". Ακόμη σκηνοθετεί τις "Grandes vacances" (1977), "La jour nee d' une reveuse" (του Copi, 1984), "Chaleur" (Ewa Pokas, 1987), και δικά της έργα.
Strindberg, August 1849-1912
Συγγραφέας
(Στοκχόλμη, 1849-1912) Πολυγραφότατος Σουηδός συγγραφέας και δραματουργός, πατέρας -κατά τον Ο' Νήλ- του σύγχρονου θεάτρου. Δύσκολη παιδική ηλικία, παράφορη φύση και ασταθής, οργισμένος ατομικισμός, βίαιος ενίοτε μισογυνισμός και διαρκής αναζήτηση του απόλυτου χαρακτηρίζουν τον Στρίντμπεργκ αλλά και τα πρόσωπα των έργων του, κατά το μάλλον ή ήττον αυτοβιογραφικών ("Ο γιός της δούλας"). Η σκέψη του, επηρεασμένη από τον Kierkegaard, τον Nietzsche, τον Rousseau και τον Fourier, τον οδηγεί εκείθεν του ρομαντισμού, στον αθεϊσμό και τον μυστικισμό. Δεινός ερμηνευτής της συμπεριφοράς των ανθρώπων και των μυστηρίων του υποσυνείδητου, περνάει με θαυμαστή ευχέρεια από τον πιό σκληρό νατουραλισμό στόν πλέον αέρινο συμβολισμό. Καταγγέλλει τον θρίαμβο της βίας στις διαπροσωπικές σχέσεις και την αδυναμία επικοινωνίας του ενός με τον άλλο, όσο και του ενός με τους πολλούς, έχοντας ο ίδιος φτάσει στα πρόθυρα της τρέλας ύστερα από τις οδυνηρές αποτυχίες των τριών γάμων του. Ο αριθμός τρία σηματοδοτεί και το έργο του, που διαιρείται σε ισάριθμες περιόδους. Η νατουραλιστική περίοδος σημαδεύεται με επιρροές από τόν Valles και τον Zola και περιλαμβάνει έργα όπως: "Το κόκκινο δωμάτιο" (μυθιστόρημα που θα προκαλέσει κοινωνικό σκάνδαλο), τα τρία θεατρικά "Ο πατέρας" (πιθανώς, νατουραλιστική παραλλαγή του κλασικού μύθου του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας), "Δεσποινίς Τζούλια" και "Οι δανειστές", οι σουηδικές ιστορικές τραγωδίες "Ο κύρ Ούλοφ", "Γουσταύος Βάσα" και "Γουσταύος Αδόλφος" και, τέλος, το δράμα "Ο χορός του θανάτου". Ακολουθεί η περίοδος του μυστικισμού, ενός γαληνεμένου μυστικισμού, εμπνευσμένου από τον θεόσοφο Swedenborg ("Ονειρόδραμα"). Η τρίτη περίοδος φωτίζεται από ένα διαυγές ουμανιστικό φως χάρη στο Intima Teatern (1907), ένα μικρό θέατρο το οποίο ο ίδιος ο Στρίντμπεργκ δημιουργεί και διευθύνει για να παρουσιάσει εκεί την "Καταιγίδα", τον "Πελεκάνο", τη "Σονάτα των φαντασμάτων", έργα δωματίου διαποτισμένα με σκληρότητα και απόγνωση.
O' Neill, Eugene
Συγγραφέας
Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, από τους πλέον σημαντικούς του εικοστού αιώνα, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1936) και τέσσερις φορές με το βραβείο Πούλιτζερ για τα έργα: "Beyond the horizon" (1920), "Anna Christie" (1922), "Strange Interlude" (1928), "Long day's journey into night" (1957). Τρίτος γιος του Τζέιμς Ο' Νηλ, διάσημου ηθοποιού της εποχής, και της Έλλα Κουίνλαν, γεννήθηκε σε ξενοδοχείο του Μπροντγουέι και έζησε τραυματικά παιδικά χρόνια, γεγονός που επηρέασε τόσο την προσωπική του ζωή όσο και το έργο του. Εισήχθη στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, αποβλήθηκε και δεν επέστρεψε ποτέ. Εργάστηκε ως κλητήρας στη Νέα Υόρκη, έφυγε ως χρυσοθήρας στην Ονδούρα και ταξίδεψε ως ναύτης με εμπορικά πλοία, αποκομίζοντας γνώσεις και παρατηρήσεις ιδιαίτερα χρήσιμες στη σκιαγράφηση των ηρώων του. Αποφασισμένος να αφοσιωθεί στη συγγραφή θεατρικών έργων, εγκατέλειψε την περιπλάνηση και παρακολούθησε τα σχετικά μαθήματα που πρόσφερε το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Το σύνολο του έργου του κατατάσσεται σε τρεις περιόδους: στην πρώιμη ρεαλιστική περίοδο, με διακριτές τις εμπειρίες από την προσωπική του περιπλάνηση· στην εξπρεσιονιστική, που αρχίζει το 1920, με διακριτές τις επιρροές του συγγραφέα από ιδέες φιλοσοφικές του Νίτσε, ψυχαναλυτικές του Φρόυντ και του Γιούγκ, και δραματουργικές του Στρίντμπεργκ· και, τέλος, στην ώριμη ρεαλιστική περίοδο, με βαθιές επιρροές από τους Έλληνες τραγικούς. Τα έργα της τελευταίας περιόδου, διαποτισμένα από την τραγική αίσθηση της ζωής και την τραγικότητα της ζωής του ίδιου του συγγραφέα, συνιστούν, σύμφωνα με τους κριτικούς, τα μεγάλα έργα του μεγαλύτερου Αμερικανού δραματουργού. Στο ελληνικό κοινό τα μεγάλα έργα του Ο' Νηλ έγιναν γνωστά, κυρίως, με την Κατίνα Παξινού και τον Αλέξη Μινωτή, όπως ακριβώς και το "Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα" ("Long day's journey into night").
Williams, Tennessee
Συγγραφέας
Ο Τόμας Λάνιερ -όπως ήταν το πραγματικό του όνομα- γεννήθηκε το 1911 στο Κολόμπους του Μισισιπή. Σπούδασε στο Μισούρι, στο Σαιν Λιούις και στην Αϊόβα. Την περίοδο της φοιτητικής του ζωής γράφει και το πρώτο του θεατρικό έργο, "Κάιρο! Σαγκάη! Βομβάη!" Ακολούθησαν: "Τα αμερικάνικα μπλουζ", "Το μεγάλο αντίο", "Η Μάχη αγγέλων" και το έργο - σταθμός, "Ο επισκέπτης", που παίχτηκε στο Σικάγο και στη Νέα Υόρκη με μεγάλη επιτυχία και το οποίο απέσπασε το Βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης. Αναγνωρισμένος συγγραφέας πια, ο Ουίλιαμς συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό να γράφει και οι επιτυχίες έρχονται η μία μετά την άλλη. Από το 1947 έως το 1961 γράφει έργα που έμελλε να γίνουν μεγάλες επιτυχίες και να παίζονται μέχρι σήμερα, με την ίδια απήχηση στο κοινό: "Καλοκαίρι και καταχνιά", "Λεωφορείον ο Πόθος", "Τριαντάφυλλο στο στήθος", "Λυσσασμένη γάτα", "Ο Ορφέας στον Άδη", "Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι", "Γλυκό πουλί της νιότης", "Η νύχτα της Ιγκουάνα". Τα έργα του αμερικανού συγγραφέα χαρακτηρίζονται από απαισιοδοξία και όλα έχουν ως θέμα τους την αποτυχία και στο τέλος την καταστροφή των πρωταγωνιστών. Από το 1962 όμως και μετά τα πράγματα γίνονται δύσκολα γιά το διάσημο συγγραφέα. Τα έργα που γράφει σημειώνουν αποτυχία και καταφεύγει στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά. Πέθανε το 1983 μόνος, μέσα σ’ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Νέα Υόρκη. Άλλα έργα του είναι: "Γυάλινος κόσμος", "Περίοδος προσαρμογής", "Προς κατεδάφισην", καθώς και τα μυθιστορήματα: "Η ρωμαϊκή άνοιξη της κυρίας Στόουν", "Ανδρόγυνε, αγάπη μου", "Αναμνήσεις", κ.ά. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο ενώ έχει τιμηθεί τέσσερις φορές με το Βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης και δύο φορές με το Βραβείο Πούλιτζερ. Στην Ελλάδα το έργο του Τενεσή Ουίλιαμς είναι ιδιαίτερα αγαπητό και πολλά από τα έργα του έχουν ανεβεί στην ελληνική σκηνή.
Miller, Arthur 1915-2005
Συγγραφέας
O Άρθουρ Μίλλερ (Οκτώβριος 1915 - Φεβρουάριος 2005), θεωρείται από τους μεγαλύτερους δραματουργούς του εικοστού αιώνα. Πολέμιος του μακαρθισμού στις ΗΠΑ και συγγραφέας με προοδευτικές απόψεις, γνώρισε παγκόσμια αναγνώριση με τα έργα του: "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" (1947), "Ο θάνατος του εμποράκου" (1949), "Οι μάγισσες του Σάλεμ" (1953), "Ψηλά απ’ τη γέφυρα" (1955), "Μετά την πτώση" (1964), "Επεισόδιο στο Βισύ" (1966), "Το ταβάνι του αρχιεπισκόπου" (1972), "Ο τελευταίος Γιάνκη" (1993), "Το σπασμένο γυαλί" (1994). Το 2001 εκδόθηκε η συλλογή δοκιμίων "Echoes Down the Corridor; Collected Essays 1944-2000", που αναδεικνύουν τη σημασία και την επίδραση που άσκησε, εκτός από θεατρικός συγγραφέας, ως διανοούμενος και πολιτιστικός σχολιαστής.
Ravenhill, Mark
Συγγραφέας
O Μαρκ Ρέιβενχιλ (γεν. 1966), ο οποίος έχασε τον σύντροφό του από Hiv στα μέσα της δεκαετίας του '90, θεωρείται ίσως ο πιο προκλητικός σύγχρονος άγγλος θεατρικός συγγραφέας μετά τη Sarah Kane και τον Edward Bond. Έγινε κυρίως γνωστός με τα έργα του "Shopping and Fucking", 1996, και "Some Explicit Polaroids "/'Τολμηρές πολαρόιντ", 1999, που παίχτηκαν και στην Ελλάδα. Έχει γράψει επίσης τα έργα: "Fist", 1995, "Faust is Dead", 1997, "Sleeping Around", 1998, "Handbag", 1998, "Mother Clap's Molly House", 2000, "Feed me" (ραδιοφωνικό έργο), 2000, "Totally over You", 2003, "Education", 2004, "Citizenship", 2005, "Product", 2005, "The Cut", 2006, "Pool (No Water)", 2006, "Ravenhill for Breakfast" (17 σύντομα κείμενα), 2007. Συνεργάζεται περιστασιακά με το ένθετο για τις τέχνες της εφημερίδας "Guardian".
Pirandello, Luigi
Συγγραφέας
Ο Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936), πεζογράφος και ίσως ο σημαντικότερος σύγχρονος ιταλός θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, τον αρχαίο Ακράγαντα. Ο ίδιος, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι είναι ελληνικής καταγωγής και ότι το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και γλωσσολογία στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, της Ρώμης και της Βόννης και δίδαξε ως καθηγητής ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1899. Η οικονομική καταστροφή του πατέρα του όμως, το 1903, τον ανάγκασε να αποδυθεί σε σκληρό αγώνα επιβίωσης ο οποίος τον έφερε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Μέσα σ' αυτή την ατμόσφαιρα έγραψε το κυριότερο μυθιστόρημά του, "Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ" (1904), που η απήχησή του τον επέβαλε σαν πεζογράφο. Ακολούθησαν τα έργα "Οι γέροι και οι νέοι" (1909), "Τερτσέτι" (1912), "Η τράπουλα" (1915), κ.ά. Εκείνο όμως που έμελλε να τον κάνει διάσημο σε όλο τον κόσμο ήταν το θεατρικό του έργο, το πρώτο μέρος του οποίου συνέθεσε και πάλι σε μια οδυνηρή εποχή γι' αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της γυναίκας του. Τα κυριότερα θεατρικά έργα του, με τα οποία αποκρυσταλλώθηκε το ύφος γνωστό ως "πιραντελλισμός", είναι: "Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)", 1917, "Η ηδονή της τιμιότητας", 1917, "Όλα σε καλό", 1920, "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", 1921, "Να ντύσουμε τους γυμνούς", 1922, "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε", 1930, κ.ά. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στη Ρώμη, το 1936.
Ionesco, Eugène
Συγγραφέας
Ο Ευγένιος Ιονέσκο γεννήθηκε στη Σλάτινα της Ρουμανίας το 1909 από Ρουμάνο πατέρα και Γαλλίδα μητέρα, και πέθανε στο Παρίσι το 1994. Το 1942 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία, όπου επρόκειτο να γνωρίσει την αναγνώριση ως θεατρικός συγγραφέας. Τα πρώτα του έργα "Η φαλακρή τραγουδίστρια" (1950),"Το μάθημα" (1951), "Οι καρέκλες" (1953), "Ο Αμεδαίος ή πώς να το ξεφορτωθείτε" (1954), "Ο Ιάκωβος ή η υποταγή" (1955) σηματοδοτούν την εμφάνιση του θεάτρου του παραλόγου. Απαλλαγμένα από όλα τα τεχνάσματα της ψυχολογίας και της θεατρικότητας, χαρακτηρίζονται προκλητικά, κριτικά, επαναστατικά. Οι θεατρικοί κώδικες καταστρατηγούνται, η αριστοτελική λογική ανατρέπεται, η επικοινωνιακή δύναμη της γλώσσας αμφισβητείται με αποτέλεσμα να επικρατεί ασάφεια και πολλαπλότητα ερμηνειών. Στα έργα αυτά αφθονούν τα λεκτικά παιχνίδια, ο ξέφρενος ρυθμός, ο πολλαπλασιασμός των αντικειμένων, το γκροτέσκο, τα οποία υποκρύπτουν τις αδυναμίες του ανθρώπου, τα βαθύτερα ένστικτά του, τις αγωνίες του. Μετά το 1958, τα έργα του Ιονέσκο κερδίζουν σε σαφήνεια και βάθος καθώς περιορίζεται η φαντασία και το ονειρικό στοιχείο. Αυτό που απασχολεί περισσότερο το συγγραφέα είναι η τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι παραλογισμοί και το γκροτέσκο παραχωρούν τη θέση τους σε έργα όπως "Ο βασιλιάς πεθαίνει" (1962), "Η δίψα και η πείνα" (1965), "Παιχνίδια σφαγής" (1970), όπου επικρατούν μεταφυσικοί προβληματισμοί και απαισιοδοξία. Παράλληλα, η πολιτική, με την ευρεία έννοια του όρου, παρέχει στον Ιονέσκο τη δυνατότητα να γράψει έργα όπως "Ρινόκερος" (1960), "Μακμπέτ" (1972) , "Μαξιμιλιέν Κόλμπ" (1980) με θέματα την αντίσταση στο φανατισμό, το καταστρεπτικό πάθος της εξουσίας αλλά και την αναγκαιότητα ελευθερίας σκέψης και δράσης ως υπέρτατα αγαθά.
Mcdonagh, Martin
Συγγραφέας
Ο Μάρτιν ΜακΝτόνα είναι ένας από τους σημαντικότερους βρετανούς συγγραφείς και σκηνοθέτες της νεώτερης γενιάς. Τα έργα του, αν και ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με την απεικόνιση της ακραίας βίας των καιρών μας, έχουν κερδίσει την αγάπη του θεατρόφιλου κοινού και πολυάριθμα βραβεία. Γεννήθηκε στο Λονδίνο, στις 26 Μαρτίου 1970, από ιρλανδούς γονείς και μεγάλωσε σε μια κοινότητα με ισχυρό το ιρλανδικό στοιχείο. Απέρριψε νωρίς την παραδοσιακή εκπαίδευση, εγκατέλειψε το σχολείο στα 16 του και άρχισε να γράφει. Αρχικά έγραψε 22 έργα για το ραδιόφωνο (απορρίφθηκαν όλα από το BBC) και αρκετά σενάρια. Γνώρισε όμως την επιτυχία μόνον όταν στράφηκε στη συγγραφή θεατρικών έργων. Έγινε γνωστός σε ηλικία 25 χρόνων με το έργο "Η βασίλισσα ομορφιάς του Λινέιν" (1996). Το έργο, που κέρδισε τέσσερα βραβεία Τόνι, παρουσιάστηκε σε μια εποχή που κυριαρχούσε το λεγόμενο In-Yer-Face Theatre, ένα είδος που ερευνά τη σύγχρονη ζωή με επιθετικό, βίαιο και ασυμβίβαστο τρόπο. Ο ΜακΝτόνα συγκρίθηκε με συγγραφείς όπως η Σάρα Κέιν και ο Μαρκ Ρέιβενχιλ, των οποίων τα έργα αναστάτωσαν και προκάλεσαν το κοινό. Ο ΜακΝτόνα ασχολήθηκε μ' αυτή τη θεματολογία και στα δύο επόμενα έργα του, που μαζί με το πρώτο ανήκουν στην "Τριλογία της Κοννεμάρα": "Το κρανίο της Κοννεμάρα" (1997) και "Άγρια Δύση" (2001). Ακολούθησε η "Τριλογία των Νησιών Άραν": "Ο σακάτης του Ίνισμαν" (1997), "Ο υπολοχαγός του Ίνισμορ" (2001) και "Τα ξωτικά του Ινισίερ". Το έργο του, "Ο πουπουλένιος", παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας το Νοέμβριο του 2003. Το έργο τιμήθηκε με το βραβείο Ολίβιε καλύτερου νέου θεατρικού έργου και ήταν υποψήφιο για βραβείο Τόνι. Ο ΜακΝτόνα είναι ο μόνος συγγραφέας μετά τον Σαίξπηρ που είδε να ανεβαίνουν στο Λονδίνο μέσα στην ίδια χρονιά τέσσερα έργα του. Το 2004, πέρασε με επιτυχία στον κινηματογράφο, γράφοντας και σκηνοθετώντας την ταινία μικρού μήκους "Six Shooter", με τον Brendan Gleeson, η οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ. Ακολούθησε η μεγάλου μήκους ταινία "In Bruges" (σεν.-σκην.), το 2008 (ελλ. τίτλος "Αποστολή στη Μπριζ"), με πρωταγωνιστές τους Colin Farell, Brendan Gleeson και Ralph Fiennes.
Chekhov, Anton Pavlovich
Συγγραφέας
Άντον Τσέχοφ (1860 - 1904): Ο Αντόν Πάβλοβιτς Τσέχωφ ήταν Ρώσος συγγραφέας πολλών διηγημάτων, θεατρικών έργων και μυθιστορημάτων. Γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1860 στην κωμόπολη Ταγκανρόγκ, στη νότια Ρωσία. Ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά της οικογένειάς του και μεγάλωσε σε πολύ αυστηρό και θρησκευτικό περιβάλλον. Ο Τσέχωφ από την 6η τάξη του γυμνασίου αναγκάστηκε μόνος του να βγάζει το ψωμί του παραδίδοντας μαθήματα κατ' οίκον. Το 1879 μπαίνει στο ιατρικό τμήμα του πανεπιστημίου της Μόσχας, το οποίο τελείωσε το 1884. Από τον καιρό της σπουδής του στο γυμνάσιο, ο Τσέχωφ άρχισε να γράφει χιουμοριστικές σκηνές, αφηγήσεις, μονόπρακτα. Από το 1880 τα έργα του αρχίζουν να δημοσιεύονται στα περιοδικά "Ξυπνητήρι", "Θεατής", "Μόσχα", "Φως και σκιά", "Θραύσματα" κ.ά. με το ψευδώνυμο Αντόσια Τσεχοντέ. Το 1884 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο διηγημάτων "Τα παραμύθια της Μελπομένης". Το 1884-85 γράφει την ιατρική του διατριβή που δεν τελείωσε, εξαιτίας των ασχολιών του. Ως γιατρός βοηθούσε τους ανήμπορους και παρείχε τις ιατρικές υπηρεσίες του δωρεάν. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα του είναι: "Ο γλάρος", "Ο θείος Βάνιας", "Οι τρεις αδελφές", "Ο βυσσινόκηπος", "Στέππα" κ.ά. Πέθανε το 1904.